Rodzaje gruntów, sposoby uprawy roli i plony pod koniec lat 80. XVIII wieku

 Przy okazji sporządzania Metryki Józefińskiej dla Choczni (1786-89) dokonano klasyfikacji wszystkich choczeńskich gruntów, podano sposoby ich wykorzystania do celów rolniczych, a nawet oszacowano wysokość plonów na każdym z pól.

Ogólnie rzecz biorąc do celów rolniczych starano używać się wszelkich możliwych niezabudowanych gruntów, w tym także miejsc porosłych krzakami i stawów. Wyjątek stanowiły tylko lasy, drogi i cieki wodne. Choczeńscy rolnicy skupiali się wtedy na uprawie czterech zbóż (żyto, owies, pszenica i jęczmień), znacznie mniejszą wagę przykładając do hodowli zwierząt. Najlepszej jakości grunty znajdowały się najbliżej domostw, a najgorsze przy północnych i południowych granicach wsi. Wynikało to nie tyle z jakości gleb, co z możliwości ich nawożenia - im bliżej domów, tym większa była łatwość dowiezienia nawozu i jego użycia. Oczywiście istniały różnice między poszczególnymi niwami w obrębie Choczni - te położone bliżej granicy z Wadowicami posiadały lepsze gliniaste gleby, a grunty wyżej leżące były częściej kamieniste. Przeważały grunty tak zwane gromadzkie (własność chłopska), ale odnotowano także grunty pańskie (Jana Biberstein Starowieyskiego), sołtysie (Stanisława Michała Dunina), plebańskie oraz poddanych sołtysich i plebańskich.

Wszystkie użyteczne rolniczo grunty w Choczni podzielono wówczas na:

• pola orne, o różnym stopniu jakości (lepsze, srzednie/średnie, podłe, podlejsze i najpodlejsze),
• łąki (srzednie/średnie i podłe - nie było w ogóle łąk lepszych),
• ogrody,
• pastwiska (lepsze, srzednie/średnie i podłe),
• krzaki (lepsze i podłe),
• stawy (lepsze i podlejsze).

Pola orne lepsze położone były najbliżej domów. Częściej je nawożono, przez co dawały lepsze plony. Z reguły były uprawiane przez 3 lata, a w czwartym leżały odłogiem. Jedyny wyjątek stanowiło pole wokół dworskiej austerii (w środkowej części wsi), które z powodu dostatecznej ilości nawozu i dogodnego położenia nie było nigdy ugorowane. Najczęściej siano na nich żyto (w pierwszym roku po nawożeniu), a później przez kolejne dwa lata owies. Zdarzały się jednak także takie pola w obrębie tej kategorii, które obsiewano w pierwszym roku po nawożeniu pszenicą, w kolejnym jęczmieniem, a w następnym owsem (brak takowych w Niwie od Lasu Gorniej, Srzedniej pod Sołtystwem i o Dolnej od Wadowic). Do wysiewu zużywano 1 korzec i 8 garnców ziarna na jedną morgę (w przypadku żyta, pszenicy i jęczmienia) lub 1 korzec i 16 garnców (w przypadku owsa). Średnie plony szacowano na: 2,5 ziarna pszenicy i jęczmienia z każdego jednego wysianego, 3 ziarna żyta z każdego jednego wysianego i 3,5 ziarna owsa z każdego wysianego. 

Pola orne średnie obsiewano wyłącznie żytem (przez pierwszy rok cyklu, w ilości 1 korzec i 8 garnców na jedną morgę) i owsem (przez kolejne dwa lata cyklu, w ilości 1 korzec 16 garnców na jedną morgę). W czwartym roku cyklu te pola leżały odłogiem i służyły jako pastwiska. Dawały średnie plony w wysokości 2,5 ziarna żyta oraz 3 ziarna owsa z każdego jednego wysianego ziarna.

Podobnie wyglądała uprawa pól ornych podłych, ale plony z nich były niższe i wynosiły: 2 ziarna żyta oraz 2,5 ziarna owsa z każdego jednego wysianego ziarna. Wyjątek stanowiły plebańskie pola podłe, na których wysiewano w pierwszym roku pszenicę, a nie żyto (dawała plon 2 ziaren z każdego jednego wysianego).

Pola orne podlejsze wykorzystywano tylko pod uprawę owsa. Nie były one nigdy nawożone, a po dwóch latach siania owsa przez kolejne dwa lata stanowiły ugór, wykorzystywany jako pastwisko. Pola te dawały średni plon 2 ziaren owsa z każdego jednego wysianego.

Najpodlejsze pola orne uprawiano podobnie, jak podlejsze, przy czym plon owsa był z nich jeszcze niższy i wynosił  średnio 1,5 ziarna z każdego jednego wysianego.

Z łąk zbierano dwa razy do roku siano. Z średnich 1,5 wozu z każdej morgi, czyli 6 cetnarów siana tak zwanego słodkiego i 1/4 wozu (2 cetnary) potrawu (drugiego pokosu). Z podłych łąk zbiór siana był odpowiednio niższy i wynosił: 1 wóz = 4 cetnary siana słodkiego oraz 1 cetnar siana kwaśnego z potrawu.

Ogrody były położone najbliżej domostw. Uprawiano w nich jarzyny i wprowadzane jako nowość ziemniaki, rosły tam nieliczne drzewka owocowe, a z pozostałej ich części również zbierano siano, w takich samych ilościach, jak w przypadku łąk średnich.

Na pastwiskach wypasano bydło. Szacowano, że z każdej ich morgi można zebrać cetnar siana kwaśnego (w przypadku lepszych i średnich) lub pół cetnara (50 funtów) w przypadku podłych.

Z krzaków i zarośli pozyskiwano drewno na opał i do wykonywania ogrodzeń/płotów, ale służyły one też do wypasu. Teoretyczne pozyskanie siana szacowano tu podobnie, jak w przypadku pastwisk (cetnar z lepszych i pół cetnara z podłych). Do lepszych krzaków zaliczono również porębę po części lasu dworskiego rosnącego nad dzisiejszymi Zarąbkami. 

Stawy występujące w niektórych niwach wykorzystywano rolniczo na dwa sposoby. Lepsze przez 3 lata pozostawały zalane wodą, a następnie były spuszczane i przez kolejne trzy lata w pokrywający ich powierzchnię muł wysiewano pszenicę (w pierwszym roku), jęczmień (w drugim) i owies (w trzecim). Średni plon wynosił 2,5 ziarna pszenicy i jęczmienia (z każdego jednego wysianego ziarna) i odpowiednio 3 ziarna owsa. Podlejsze stawy miały uszkodzone groble i woda zbierała się w nich tylko okresowo po opadach. Były obsiewane tylko owsem (1 korzec i 16 garnców średnio na morgę) i dawały pożytek (plon) w wysokości 3 ziaren z każdego jednego wysianego.

Pod koniec XVIII wieku najwyższe plony zbóż z choczeńskich pól były znacznie niższe od średnich plonów w XVI stuleciu w innych miejscach Europy. Według danych z książki "Dogonić Europę" A. Wyczańskiego 200 lat wcześniej plony pszenicy w Niderlandach wynosiły nieco ponad 10 ziaren z każdego jednego wysianego, żyta nieco ponad 8, jęczmienia 4, a owsa 7,5. W XVI wieku większe zbiory zbóż, niż w niemal w XIX-wiecznej Choczni, odnotowano także we Francji, w Niemczech, a nawet w ówczesnym Królestwie Polskim.

Metryka Józefińska - Niwa IV

 Na koniec prezentacji zapisów Metryki Józefińskiej z lat 80. XVIII wieku Niwa IV:

Niwa Sołtysia

graniczy od Wschodu z Drogą Góralską od Ponikwie¹ oddzielaiącą Grunta Sołtysie od Zawadzkich Gruntów

na Południe od Lasu kontrowersionalnego² do Lasów Zwierzchnościńskich³

z Miedzą oddzielaiącą grunt Snoza zwany od Sołtystwa należący do Gruntu Grzegorza Strzeżonia

przez Dział do Rzeki Choczenki daley około Tomasza Rudzkiego

oddzielaiąc Grunt od Stawku Kochanek zwany do Sołtystwa należący

ku drodze do Inwałdu na Zachód

z tąż samą drogą oddzielaiącą Grunta Sołtysie i Inwałdzkie

na Północ graniczy Droga Szymona Drapy do Sołtystwa należącego

od Gruntów Macieja Haczka po Rzekę Choczenkę

za którą miedza przez Dział ciągnąca się od Gruntu Urbana Grabowskiego⁴ do Sołtystwa oznacza

i z Groblą, Lasem do Sołtystwa należącym aż po Drogę Ponikiewską.

• Sołtystwo i grunta tak Dworskie iako i Poddanych w tey Niwie zamykaią się:

1. Dwór Michała Dunina (nr 83) ze stayniami, wozownią, oborą, stodołami i podworcem, sad, pola orne, łowisko na Stawku w Rzyczkach, krzaki, las jodłowy (1/3) i olszowy (2/3), pastwisko, las Olszowiec, polana, las jodłowy i kontrowersyonalny, Staw Kochanek, Iziebny, Młyński i Szczurowski, bagno między stawami, kamieniec, razem 52 parcele, ograniczone przez Drogę Zawadzką, Drogę Góralską czyli Kaczyńską, przykopę, Dział, Górnicę, Górki i Głownik, Grabowiec, Drogę ponad wieś idącą, Granicę Inwałdu i pola sąsiadów.
   2. Szymon Drapa (dom nr 133)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, wierzchowina Stawu Szczurowskiego, pola orne, krzaki, razem 7 parcel, ograniczony przez przykopę, Drogę przez wieś idącą, granicę inwałdzką, grunta sołysie i sąsiadów.
   
   3. Młyn (nr 132) z ogródkiem.
   4. Kanty Ryczko (dom nr 82)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, razem 5 parcel, ograniczonych przez Dolinę pod Gruszkami, Drogę Zawadzką, grunta sołtysie i sąsiadów.
   5. Urban Grabowski (dom nr 81)- plac pobudynkowy, ogród, pola orne, razem 3 parcele, ograniczone przez Dolinę pod Gruszkami, Drogę Zawadzką, grunta sołtysie i sąsiadów.
   6.  Jan Radwan (dom nr 131)- plac pobudynkowy, pola orne, razem 4 parcele, ograniczone przez przykopę, Dział, Drogę Zawadzką, grunta sołtysie i sąsiadów.
   7. Roch Ryczko (dom nr 86)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, razem 4 parcele, ograniczone przez Dział, Drogę Zawadzką, grunta sołtysie i sąsiadów.
   8. Woyciech Kwiatkowski (dom nr 87)- sad, pole orne, razem 2 parcele, ograniczone przez grunta sołtysie i sąsiadów.
   9. Szczęsny Szczypta (dom nr 84)- plac pobudynkowy, łąka, pole orne, razem 2 parcele, ograniczone przez granicę zawadzką, grunta sołtysie i sąsiadów.
   10. Wacław Tuszyński (dom nr 85)-  ogród, pola orne, razem 3 parcele, ograniczone przez grunta sołtysie i sąsiadów.
   11. Tomasz Trzop (dom nr 83)-  ogród pola orne, razem 4 parcele, ograniczone przez drogę, grunta sołtysie i sąsiadów.

¹ grunty sołtysie nie dochodziły do granicy z Ponikwią, oddzielał je od niej Las Pański

² to las o spornej własności między Sołtystwem (Duninem) a właścicielem wsi (Starowieyskim)

³ Las Pański, to znaczy Starowieyskiego

⁴ współczesna forma tego nazwiska to Graboń

Metryka Józefińska - Niwa II

Niwa II

Kościelna zwana

Graniczy na wschód z gruntami ornemi Łukasza i Tomasza Komanów i Stawkami Pańskiemi aż ku granicy zawadzkiej, na południe z Gruntami ornemi Zawadzkiemi i krzakami ku rzece Choczence, za którą miedza oddzielająca grunt Sebastyana Guzdka aż ku Granicy Frydrychowskiey, na Zachód graniczy z krzakami koło lasu, na Północ z Frydrychowicami, ku rzece Choczence z miedzą Woyciecha Woycika.

• Grunta Plebańskie

1. Xsiądz Pleban Józef Wojaskiewicz (budynek nr 35)- plac pobudynkowy, podworzec, wikarya, obory, stodoły, sad, ogród, pastwiska, trawnik, kościół parafialny cmentarzem otoczony, grunty orne, krzaki, łąki, Pastwisko Dembina, sadzawka, razem 22 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Konówkę, Potok Złotnik, Górę Upełza, Drogę Góralską, Stawy Dworskie, Potok Bary, granicę Zawadki, granicę Frydrychowską, drogę z plebani w pole i pola sąsiadów.

2. Domek organisty (nr 34) z pogródkami.

3. Mikołay Turała (dom nr 34) należący do Xiędza Plebana.

4. Szczepan i Błażej Kowalczykowie (dom nr 172)- plac pobudynkowy ze stodołą, ogrody, razem 4 parcele, ograniczone przez Choczenkę i grunty plebańskie.

5. Maciey Bacak (dom nr 174)- plac pobudynkowy, ogród orny z sadkiem, razem 2 parcele, ograniczone przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, pole sąsiada i grunty plebańskie.

6. Jędrzey Bylica (dom nr 175)- plac pobudynkowy, pola orne, krzaki, zaorany fragment Starego Gościńca, razem 11 parcel, ograniczonych przez drogę przez wieś idącą, Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, krzaki Studziennik i pola sąsiadów.

7. Jan Korbel (dom nr 205)- plac pobudynkowy, pola orne, łąka, sad, krzaki Brzezina, razem 7 parcel, ograniczonych przez Potok Moczydło, granicę Frydrychowic i pola sąsiadów.

Metryka Józefińska - Niwa VIII

 Niwa VIII

Dolnia od Wadowic zwana

Graniczy na Wschód Słońca z Rzeką Choczenką przez wieś płynącą, na Południe z Gruntami Ornemi Plebańskiemi miedzą oddzielona, na Zachód graniczy z Gruntami ornemi Frydrychowskiemi i częścią Tomickiemi, na Północ z Gruntami ornemi Tomickiemi do Gruntów Mieyskich Wadowskich aż ku wspomnianey rzece

• Role Mieszkowskie

1. Woyciech Woycik (dom nr 176)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, grunta orne, krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2.  Marcin Woycik (dom nr 177)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3.  Mikołaj Szczur (dom nr 178)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, grunta orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

4.  Maciey Goralczyk (dom nr 179)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, Wielki Potok, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

5. Zagroda Franciszka Rokowskiego (dom nr 180)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwiska, grunt orny, razem 4 parcele, ograniczone przez Stary Gościniec i pola sąsiadów.

• Role Woźniakowskie

1. Sebastyan Cap (dom nr 181)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwiska, grunta orne, łąka, krzaki, lasek, razem 10 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, Potok Granicznik, Sośninę, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

 2. Józef i Krzysztof Woźniakowie (domy nr 182 i 209)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, łąka, pastwisko, las, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, Potok Granicznik, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Role Capowskie

1.  Franciszek Woycik (dom nr 183)- plac pobudynkowy ze stodołą, pastwiska, sad, grunta orne, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, stawki, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Mateusz i Dyzma Cap (dom nr 184)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwiska, grunta orne, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski i Stary, stawki, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Jan Cap (dom nr 185)-  plac pobudynkowy, sad, ogród, pastwisko, grunta orne, krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, austeryę pańską, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

4.  Wincenty Cap (dom nr 186)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, grunta orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

5. Kacper Cap (dom nr 210)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, grunta orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Konówkę, austeryę pańską, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Role Sordylowskie

1.  Mateusz Woźniak (dom nr 206), Leon Woźniak (dom nr 211)-  place pobudynkowe, sad, pastwiska, grunta orne, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, austeryę pańską, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Tomasz Woźniak (dom nr 187)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwiska, grunta orne, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, austeryę pańską, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Błażej Cibor (dom nr 210)- plac pobudynkowy z podworcem, sad, grunta orne, razem 3 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec Cesarski (błędnie zapisany jako Góralski),  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

4. Alexy Cibor (dom nr 189)-  plac pobudynkowy z oborą, sad, grunta orne, pastwisko, razem 4 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

5. Kanty Cibor (dom nr 189)-  plac pobudynkowy z podworcem, sad, grunta orne, pastwisko, krzaki Sośnina, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Wątrobska

1.  Ignacy Kręcioch (dom nr 190)- plac pobudynkowy ze wspólną stodołą z nr 191, sad i trawniki, grunta orne, miejsce cegielne, krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2.  Michał Kręcioch (dom nr 191)- plac pobudynkowy z podworcem, sad, pastwisko, grunta orne, miejsce cegielne, łąka na młakach, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Roman i Urban Ruła (dom nr 192)-  plac pobudynkowy ze stodołą, pobudynek drugi (nr 122), sad, ogródki, grunta orne, pastwiska, krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

4. Kazimierz Kręcioch (dom nr 193)-  plac pobudynkowy z podwórzem, sad, ogródki, grunta orne, pastwisko, krzaki, łąka, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski,  drogę przez wieś idącą, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

5. Błażej Cap (dom nr 194)-  plac pobudynkowy z podworcem, sad, ogródki, grunt orny, pastwisko, razem 3 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Stary Gościniec i pola sąsiadów.

6. Jadwiga Piątkowa (dom nr 195)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, pastwisko, krzaki, łąka, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

7. Woyciech Piątek (dom nr 196)-  plac pobudynkowy z podwórzem, laski, grunta orne, pastwisko, razem 3 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Stary Gościniec i pola sąsiadów.

• Role Płonkowskie

1. Jan Cap (domy nr 197, 198)-  plac pobudynkowy z podwórzem, sad, grunta orne, pastwiska, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Stary Gościniec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Melchior Balon (dom nr 199)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, grunta orne, pastwiska, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś (dzisiejsze Zawale), Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, potok Fołtenik, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3.  Sebastyan Balon (dom nr 200)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, pastwisko, lasek, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś (dzisiejsze Zawale), Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, potok Fołtynek, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Wątrobska

1. Walenty Szczur (dom nr 201)-  plac pobudynkowy ze stodołą, grunta orne, pastwiska, lasek, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś (dzisiejsze Zawale), Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, potok Foltynek, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Woyciechowa Bączkowa (dom nr 202)-  plac pobudynkowy ze stodołą, grunta orne, pastwiska, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Franciszek i Paweł Wątroba (domy nr 203 i 204)-  plac pobudynkowy, sad, grunta orne, pastwiska, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę pozawałem, przykopę, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę frydrychowską, potok Padwa, stawki i pola sąsiadów.

• Rola Kumorkowska

1.  Mateusz i Jędrzej Szczur (dom nr 1)- plac pobudynkowy ze stodołą, pastwiska, grunta orne, sady, krzaki, lasek, stawki wspólne, razem 18 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę za wałem, przykopę Komorków, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę frydrychowską, potok Padwa, potok Bagieniec, stawki i pola sąsiadów.

2. Jan Szczur (dom nr 12)- plac pobudynkowy,  sad, grunta orne, pastwisko, razem 5 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Drogę Pozawałem, Gościeniec Stary, Gościeniec Zatorski i pola sąsiadów.

3. Kanty Kumorek (dom nr 2), Mateusz, Marcin, Wiktor i Jan Kumorkowie (dom nr 3)- place pobudynkowe z oborą, stodołą i podworzem, pastwiska, grunta orne, krzaki, lasek, stawki wspólne, razem 12 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Drogę Po Zawałem, Gościeniec Stary i Zatorski, Szrzedni Potok, Potok Rypel, Potok Bagieniec, granicę tomicką i pola sąsiadów.

• Role Nutowskie

1. Augustyn Żak (dom nr 4)- plac pobudynkowy z podworzem, sad, trawniki, krzaki, grunta orne, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę pozawałem, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką, potok Padwa, potok Bagieniec i pola sąsiadów.

2.  Marcin Żak (dom nr 5)- plac pobudynkowy z podworzem i stodołą wspólną z nr 4, sad, grunta orne, razem 4 parcele, ograniczone przez Choczenkę, drogę pozawałem, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski i pola sąsiadów.

3. Woyciech Grządziel (dom nr 6)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę pozawałem, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką, potok Padwa, potok Bagieniec i pola sąsiadów.

4. Tomasz Graca (dom nr 212)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, grunta orne, krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę pozawałem, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką, potok Bagieniec i pola sąsiadów.

• Rola Śmierdzichowska

1.  Antoni Rokowski (dom nr 8)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, krzaki, lasek, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę poZawałem, Potok Głownik, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką, potok Bagieniec i pola sąsiadów.

2. Wincenty Wawrzeńczak ¹(dom nr 7)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, krzaki, pastwisko, lasek, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę poZawałem, Potok Głownik, Stary Gościniec i pola sąsiadów.

3. Antoni Guzdek (numer domu niepodany)-  plac pobudynkowy, sad, grunta orne, krzaki, pastwisko, lasek, razem 5 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Potok Głownik, Stary Gościniec i pola sąsiadów.

4. Sebastyan Guzdek (który nie ma pomieszkania)- grunta orne, krzaki, pastwisko, lasek, łąki, trawnik, razem 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Potok Głownik, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką i pola sąsiadów.

• Rola Kołagowska

 1. Sebastyan Guzdek (dom nr 9)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, grunta orne, pastwisko, łąka, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Stary Gościniec, Gościniec Zatorski, granicę tomicką i wadowską, Potok Ostatni i pola sąsiadów.

¹ Wawrzeńczak to dawne nazwisko współczesnych Widlarzów

Metryka Józefińska - Niwa VII

 Niwa VII

Szrzednia Pod Sołtystwem

Graniczy od Wschodu z Rzeką Choczenką, na Południe z Gruntami Sołtysiemi miedzą oddzielonemi

na Zachodzie graniczy  z Gruntami Ornemi Inwałdzkiemi i Frydrychowskiemi

a na Północe z Gruntami Plebańskiemi oddzielonemi miedzą Jędrzeja Balona od rzeki Choczenki

• Rola Chaczkowska

1. Maciej Chaczek i syn iego (domy nr 134 i 224)- plac pobudynkowy, krzaki, sad, pola orne, pastwiska, razem 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, przykopę, drogę z Sołtystwa, Gościniec Cesarski i Stary.

2. Mateusz Woytala (dom nr 135) - plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pola orne, pastwiska, łąka, razem 12 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, przykopę, drogę przyczną, Gościniec Cesarski i pola sąsiadów.

3. Krzysztof Gardziel (Garżel- dom nr 136)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, łąki, krzaki olszowe, pastwisko, razem 9 parcel, ograniczonych przez przykopę, most na Gościńcu Cesarskim i pola sąsiadów.

• Rola Widrowska

1. Woyciech Wider (dom nr 137)- plac pobudynkowy ze stajnią, sad, pola orne, pastwiska, lasek młody, krzaki Olszyny, razem 9 parcel, ograniczonych przez Choczenke, Gościniec Cesarski, granicę inwałdzką, Gościniec Stary, przykopę i pola sąsiadów.

2. Woyciech Wcisło (dom nr 138), Łukasz Wcisło (dom nr 139), Walenty Wcisło (dom nr 140)- place pobudynkowe z oborą, sady, pola orne, pastwiska, lasek wspólny Sośnina, razem 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Stary, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

• Rola Pindelowska

1. Walenty Pindel (dom nr 141), Sebastyan Pindel (dom nr 142)- place pobudynkowe, sady, trawniki, pola orne, pastwiska, razem 12 parcel, ograniczonych przez Stawek Olszyny, Przycznicę, Gościniec Cesarski i Stary, granicę inwałdzką i frydrychowską, Dłużkę, Potok Jałowcowy i pola sąsiadów.

2. Tomasz i Walenty Pindel (dom nr 143)- plac pobudynkowy ze stodołami, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, razem 11 parcel, ograniczonych przez stawek, Przycznicę, Gościniec Cesarski i Stary, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Przymiarki

1. Grzegorz Woycik i Woyciech Ramza + Andrzey bez budynku (domy nr 144 i 145), Joachim Leń (dom nr 217)- place pobudynkowe ze stodołą, pola orne, łączki, pastwiska, razem 8 parcel, ograniczonych przez Przykopę, Przycznicę, Gościniec Cesarski i Stary, Potok Matlak, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Zagroda Jana Drapy (pod domem nr 145)- plac pobudynkowy ze stodołami, sad, pole orne, razem 2 parcele, ograniczone przez Choczenkę i pola sąsiadów.

• Rola Chodakowska

1. Urban Rura (dom nr 146), Mateusz i Sebastyan Wcisło (dom nr 148), Mateusz Balon (dom nr 149)- ogródki, sadki, pole orne, razem 2 parcele.

• Przymiarki

1. Jan Guzdek (dom nr 146), Woyciech Sordyl (dom nr 147)- place pobudynkowe ze stodołą, sad, pola orne, pastwiska, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Dolinę Głęboką, Potok Matlak, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Mateusz i Sebastyan Wcisło (dom nr 148), Mateusz Balon (dom nr 149)- place pobudynkowe ze stodołami, sad, ogrody, pola orne, pastwiska, krzaki, razem 12 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Potok Głęboki, potok Matlak, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Gardzielowska

1.  Woyciech Balon (domy nr 150 i 151)- plac pobudynkowy ze stajnią i stodołą, sad, trawniki, pola orne, łąka, pastwiska, laski, razem 12 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Potok Krzesitowiec, stawki, Potok Kruszlowiec, Potok Matlak, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Urban Guzdek (dom nr 152)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pola orne, lasek, krzaki, pastwisko, razem 11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Potok Kruszkowiec, stawki dzielne, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Wawrzeniec i Woyciech Guzdek (dom nr 153)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, las młody, pastwisko, krzaki, razem  11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Potok Chrustowiec, stawki dzielne, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Świątkowska

 1. Marek Styła (dom nr 154)- plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwisko, krzaki, lasek, razem  11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Gościniec Stary, Potok Chrustowiec, stawki dzielne, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Łukasz Świątek, Walenty Mierzwa (dom nr 155)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pola orne, pastwiska, las młodociany, krzaki, razem  11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, stawki dzielne, Gościniec Stary, Potok Chrustowiec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Role Balonowskie

 1. Mikołaj Balon (dom nr 156), Błażej Balon (dom nr 220)- place pobudynkowe ze stodołami, sad, pola orne, pastwiska, krzaki, razem 10 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Dzielny, Potok Rętowiec, Gościniec Stary, Stawki za Głowaczem, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Leśniakowska

 1. Dominik Turała (dom nr 158), Walenty Romanda (dom nr 101)- place pobudynkowe ze stodołami, sady, pola orne, pastwiska, krzaki, razem razem 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Potok Rentowiec, Gościniec Stary, Potok Brzezinka, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Walenty Turała (dom nr 167 błędnie- prawdopodobnie 157)- plac pobudynkowy, pola orne, łąka, pastwisko, krzaki, razem 10 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Krótki, Potok Dolina, Potok  Grabowiec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Styłowska

 1. Łukaszowa Stylina (dom nr 159)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, pastwiska, krzaki, razem 11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Krótki, Potok Rentowiec, Potok  Grabowiec, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Alexy Piątek (dom nr 160)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pola orne, pastwisko, łąka, krzaki,  razem 10 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Krótki, Potok Długa Dolina, Potok  Studzienny, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Woyciech Rokowski (dom nr 161)- plac pobudynkowy z kuźnią, sad, trawniki, pola orne, pastwiska,  krzaki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Głęboka Dolina, Potok  Studzienny, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

4. Kanty Woycik (dom nr 163)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pastwisko, pola orne, krzaki,  razem 7 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Głęboka Dolina, Potok  Studziennik, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

5. Mikołaj Nowak (dom nr  164)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, pola orne, krzaki,  razem 7 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok Głęboka Dolina, Potok  Studziennik, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

•  Rola Świątkowska

1. Wawrzeniec Guzdek (dom nr 165)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pastwisko, pola orne, krzaki,  razem 7 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok  Studzienny/Studzienki, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Maciey Bylica (dom nr 166)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pastwisko, pola orne, łąka, krzaki,  razem 7 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok  Studziennik, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

3. Zagroda Błażeja Bylicy (dom nr 167)-  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pole orne, razem 2 parcele, ograniczone przez Choczenkę i pola sąsiadów.

• Rola Bryndzowska 

1. Antoni Bryndza (dom nr 169)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pastwiska, pola orne, łąka, las i lasek,  razem 11 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, stawki, Potok  Liszą, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

2. Błażej Bryndza (dom nr 208)-  plac pobudynkowy ze stodołą, ogród, pastwiska, pola orne, lasek młody,  razem 10 parcel, ograniczonych przez Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, stawki, Potok  Liszą, Potok Głowacz, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

• Rola Leśniakowska

 1. Andrzej Balon (dom nr 170), Zofia Turalina (dom nr 171)- place pobudynkowe z karczmą i stodołą, pastwisko, sad, pola orne, krzaki, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec Cesarski, Gościniec Stary, Potok  Lisza, granicę frydrychowską i pola sąsiadów.

Metryka Józefińska- Niwa VI

 Kontynuacja prezentacji zapisów Metryki Jozefińskiej (1786-1789)- Niwa VI "Od Lasu Gornia Zwana". Ta niewielka niwa była położona między ziemiami sołtystwa, Kaczyną i Inwałdem- na północny wschód od rzeki Choczenki. W oryginale jej granice były opisywane tak:

Graniczy od Wschodu Słońca z rzeką Choczenką przez wieś płynącą zacząwszy od Gruntów Sołtysich, na Południe z Gruntami ornemi kaczyńskiemi i lasem Inwałdzkim, na Zachód z gruntami ornemi Inwałdzkiemi, na Północ graniczy z gruntem Mateusza Rudzkiego, posiadacza tamteyszego i miedzą oddzielającą Sołtysie Grunta aż Rzece Choczence.

• Rola Romandowska

1. Michał Bylica (dom nr 108)- plac pobudynkowy ze stajnią i stodołą, sad, trawniki, krzaki, pastwisko, pole orne, razem 4 parcele, ograniczone przez Choczenkę, kamieniec nieużyty przy granicy kaczyńskiej, Lepuchy, Las Pański i pola sąsiadów.

2. Sebastyan i Michał Romańczyk (dom nr 106), plac pobudynkowy, sad, krzaki, łąka, pola orne, pastwisko, razem 6 parcel, ograniczonych przez granicę z Kaczyną, Las Pański i pola sąsiadów.

3. Wawrzeniec Bylica (dom nr 107)- plac pobudynkowy, sad, krzaki, pastwiska, pola orne, razem 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, potok Leszczyny, krzemieniec nieużyty przy granicy kaczyńskiej, Dolinę Male Pólko, Las Pański i pola sąsiadów.

• Rola Gardzielowska

1. Jędrzej Armata (dom nr 109)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, pola orne, krzaki, łąki, razem 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Las Pański i pola sąsiadów.

2. Maciej Cibor (dom nr 110) i Filip Bylica (dom nr 111)- plac pobudynowy, sad, pastwisko, pola orne, krzaki, łąki, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Potok Szrzodkowy, Las Pański i pola sąsiadów

3. Filip Bylica (dom nr 111)- plac pobudynkowy ze stodołą i podworzem, pola orne, pastwiska, krzaki, łąka, razem 5 parcel, ograniczonych przez Potok Szrzednie Polko, Las Pański i pola sąsiadów.

4. Kazimierz Styła (dom nr 112)- plac pobudynkowy z kuźnią i stodołą, sad, pola orne, krzaki, łąka, razem 7 parcel, ograniczonych przez Przykopę Młyńską, Potok Szrzedni, Potok Pochyły, Las Pański i pola sąsiadów.

5. Jakub Styła (dom nr 115)- plac pobudynkowy ze stodołą i młynem, sad, pola orne, pastwisko, krzaki, razem 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Przykopę Młyńską, staw nad młynem, Dolinę u Grabów, Las Pański i pola sąsiadów.

6. Zagroda Józefa Sikory (dom nr 114)- plac pobudynkowy, sad, pole orne, razem 2 parcele, ograniczone przez Choczenkę i pola sąsiadów.

• Rola Twarogowska

1. Ludwik Burzy (dom nr 115) i Maciej Wątroba (dom nr 116)- plac pobudynkowy z stodołą i młynem, krzaki, sad, pola orne, łąka, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Przykopę Młyńską, groble stawu i pola sąsiadów.

2. Zagroda Woyciecha Grabonia (dom nr 129)- plac pobudynkowy z stodołą, krzaki, sad, pola orne, razem 4 parcele, ograniczone przez Choczenkę i pola sąsiadów.

3. Zagroda Tomasza Rudzickiego (dom nr 130)- plac pobudynkowy, sad, pole orne, razem 3 parcele, ograniczone przez pola sąsiadów.

• Rola Guzdkowska

1. Benedykt Romańczyk (dom nr 126) i Agnieszka Romańczyk (dom nr 125)- plac pobudynkowy, sad, łąki, pola orne, razem 8 parcel, ograniczonych przez groble, przykopę, las, drogę od młyna do lasu, potok pod lasem i pola sąsiadów.

• Rola Gazdowska

1. Agnieszka Romańczyk (dom nr 125)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, łąki, krzaki, razem 8 parcel, ograniczonych przezprzykopę, drogę i pola sąsiadów.

2. Maciej Gazda (dom nr 119)- plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, krzaki, łąki, razem 8 parcel, ograniczonych przez przykopę, Las Pański i pola sąsiadów.

3. Sebastian Romańczyk (dom nr 117)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, łąki, pastwiska, wygonisko, razem 10 parcel, ograniczonych przez Potok Rakoczyna, las, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

4. Ignacy Gazda (dom nr 118)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad z trawnikami, pola orne, razem 6 parcel, ograniczonych przez wygonisko, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

• Rola Szymanowska

1. Woyciech Grzela (dom nr 120)- plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, krzaki, łąka, razem 7 parcel, ograniczonych przez wygonisko, Krzaki Grabina, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

2. Józef Guzdek (dom nr 121)- plac pobudynkowy, sad, pola orne, razem 3 parcele, ograniczone przez wygonisko i pola sąsiadów.

3. Fabian Płocki (dom nr 122)- plac pobudynkowy, sad, krzaki, pola orne, razem 4 parcele, ograniczonych przez przykopę, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

• Rola Guzdkowska

1. Kazimierz Pindel (dom nr 123)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, razem 7 parcel, ograniczonych przez przykopę, groble, wygonisko, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

2. Walenty Turała (dom nr 124)- plac pobudynkowy ze stodołą, pastwiska, sad, pola orne, razem 5 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, groble, granicę inwałdzką i pola sąsiadów.

3. Maciey Kobiałka (dom nr 127)- plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, krzaki, pola orne, razem 7 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, przykopę, Potok Dembowiec i Olszowiec oraz pola sąsiadów.

4. Mateusz i Józef Rudzki (dom nr 128)- plac pobudynkowy, sadki, krzaki, pola orne, pastwisko, razem 8 parcel, ograniczonych przez przykopę, Sołtystwo, drogę pod Sołtystwem, granicę inwałdzką, Potok Dąmbkowiec i pola sąsiadów.

Metryka Józefińska - Niwa Zasołtysia

 Po wcześniejszych opisach poszczególnych ról i ich właścicieli z Niw Od Wadowic i Zakościelnej, tym razem dane o Niwie Zasołtysiej, pochodzące z Metryki Józefińskiej (1786-1789):

Niwa V

Za Sołtysia zwana

Graniczy od wschodu Słońca od Drogi Góralskiey przy Lesie Sołtysim leżącey ze wsią Zawadką, na Południe z Gruntami Ponikiewskiemi i Kaczyńskiemi aż do Rzeki Choczenki, na Zachód Rzyka Choczeńka przez wieś płynąca, graniczy na Północ z Gruntami Sołtysiemi i Gruntem Poddanego Grzegorza Strzeżonia aż ku drodze Góralskiey.

• Rola Strzeżoniowska
  

1. Grzegorz Strzeżoń (dom nr 88) plac pobudynkowy, krzaki, pola orne,sad, trawniki, pastwisko Krucheniec i Grabiniec, łącznie 22 parcele, ograniczone przez Choczenkę, miedzę Sołtysią, drogę przez wieś idącą, potok Głębowiec/Głąbowiec, potok Olszowy, przykopę, Las Sołtysi i Górnicę i pola sąsiada,

2. Łukasz Strzeżoń (dom nr 89) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska - Przychoniec, Grabowiec i Na Górnicy, krzaki, łącznie 22 parcele, ograniczone przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, drogę Przycznicę, potok Głąbowiec, potok Grabowiec, potok Olszowiec, potok Górnica, Las Pański i pola sąsiadów,

3. Filip Graboń (dom nr 90) plac pobudynkowy, krzaki, pola orne, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok Głąbowiec, potok Grabowiec, potok Olszowiec, Potok Górnica, Las Pański i pola sąsiadów,

4. Jan Zaiąc (dom nr 91) plac pobudynkowy, sad, krzaki, pola orne, pastwisko nad Krucheńcem, nad potokiem Głąbowieci na Górnicy, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok Głąbowiec, potok Grabowiec, potok Olszowiec, Dolinę Golec, Potok Górnica, Las Pański i pola sąsiadów,

• Rola Bryndzowska

1.  Floryan Bryndza (dom nr 92) plac pobudynkowy, sad, krzaki, pastwiska, pola orne, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, potok II Brzezina, potok Smarza, Potok Dolina, Potok Wielki, Potok Wąski, Potok Podlasie, Las Pański i pola sąsiadów,

2. Kanty Bryndza (dom nr 93)  plac pobudynkowy, sad, trawniki, krzaki, pastwiska (w tym Nad Złamiskiem), pola orne, lasek młodociany, łącznie 13 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, potok I, potok II Brzezina, potok Snaza, Dolinę Gala, Potok Wielki, Las Pański i pola sąsiadów,

3. Plac pobudynkowy Katarzyny wdowy, 

4. Ignacy Bryndza (dom nr 95) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, krzaki, lasek młodociany, łącznie 11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, potok II Brzezina, potok Snaza, Dolinę Goła, Potok Wielki, Las Pański i pola sąsiadów,

5. Jan Kuman (dom nr 96) plac pobudynkowy ze stajnią i dołem wielkim nieczystym, sad, pola orne, trawniki, pastwisko, krzaki, lasek młodociany, łącznie 13 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, potok II Brzezina, potok Snarza, Potok Wielki, Las Pański i pola sąsiadów,

• Rola Romandowska

1. Spólnicy Fabian Pindel i Kazimierz Pindel (dom nr 97) plac pobudynkowy, obora, stodoła, sad, trawniki, łąki, pola orne, krzaki (w tym Maluchy), pastwiska, lasek młodociany, łącznie 11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, potok Snarza, Potok Golina, Potok Podlesie, Potok Mały, Las Pański i pola sąsiadów,

2. Kazimierz Graca (dom nr 98) plac pobudynowy ze stodołą, stajnią i obórką, trawniki, krzaki, pola orne, pastwiska, laski (rzadki i młodociany), łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, potok Małe Pólko, potok Łech, Potok Mały, Potok Snoza, Potok Wielki, Potok Krzyczka/Przyczka, Potok Podlesie, Las Pański i pola sąsiadów,

3. Spólnicy Bartłomiey Byrski i Jakób Graca (dom nr 99) plac pobudynow, sad, trawniki, krzaki, pola orne, pastwiska, las, łącznie 12 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Przycznicę, potok I, Zimną Wodę, Potok Wielki, Potok Mały, Potok Snarza, Potok Ostatni, Las Pański i pola sąsiadów,

• Rola Kowalowska

1. Urban, Antoni, Błażej Buldończyk (dom nr 99 (?)) sad z krzakami, pola orne, trawniki, pastwiska, łąki, kamieniec, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, potok I, Zimną Wodę, Potok Mały, Las Pański i pola sąsiadów,

2. Urban Buldończyk (dom nr 213) plac pobudynkowy z oborą,

3. Wojciech Kręcioch (dom nr 100) i Klemens Kobiałka (dom nr 101) place pobudynkowe, sad, tawniki, pola orne, łąki, kamieniec, łącznie 10 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Przycznicę, Zimną Wodę, Potok Mały, Las Pański i pola sąsiadów,

4. Kazimierz Dziadek (dom nr 102) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki,  pola orne, krzaki, kamieniec, łąka, pastwisko, łącznie 10 parcel, ograniczonych przez Przycznicę, Zimną Wodę, Potok I, Potok II i pola sąsiadów,

5. Mateusz Sikora (dom nr 103) plac pobudynkowy ze stodołą, trawniki,  pola orne, krzaki, kamieniec, łąki, pastwiska, łącznie 11 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Przycznicę, Pagórek do Niwki, Zimną Wodę, Potok I, Potok II i pola sąsiadów,

6. Józef Sikora (dom nr 104) plac pobudynkowy, sad, trawniki, krzaki, pola orne, krzaki, łąki, pastwiska, lasek młody rzadki Na I Górze, las na I Górze Groń Drugi, Na II Górze, łącznie 22 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Przycznicę, Las Pański, Góralską Drogę, Zawadkę, Ponikiew i pola sąsiadów.

Metryka Józefińska - Niwa Zakościelna

 Niwa III

Zakościelna zwana

która graniczy od wschodu z Gruntami Plebańskiemi, na południe z Gruntami od Wsi Zawadki, na zachód z gruntami ornemi Sołtysiemi Choczeńskiemi, na północ z rzeką Choczenką przez całą wieś płynącą.

• Rola Guzdkowska:

1. Sebastyan Guzdek (dom nr 36) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, krzaki, pastwiska, łąki, lasek, łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, grunty plebańskie, Potok Głęboki, Staw Upusta, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiada,
2. Szczepan Guzdek (dom nr 37) plac pobudynkowy ze stodołą i podworcem, pola orne, sad, trawniki, krzaki, łąka, łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Potok Głęboki, Staw Upusta, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
3. Jan Rokowski (dom nr 38) plac pobudynkowy ze stodołą i podworcem, pola orne, łąki, krzaki, pastwisko, staw orny Dzielny, Las młodociany Kłun zwany, łącznie 13 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Potok Głęboki, Staw Dzielny, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
4. Maciej Guzdek (dom nr 38) plac pobudynkowy wspólny z Janem Rokowskim, trawniki drzewami porosłe, pola orne, sad, łąka, krzaki, lasek, pastwisko, łącznie 24 parcele, ograniczone przez Choczenkę, Potok Głęboki, Staw Dolni, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów.
   

• Rola Ciborowska:

1. Kazimierz Cibor z synem Kasprem (dom nr 39) plac pobudynkowy  ze stodołą i podwórzem, trawniki, sad, pola orne, lasek, pastwisko, krzaki, łąka, las, łącznie 15 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Staw Dzielny, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
2. Woyciech Szczur (dom nr 222) plac pobudynkowy ze stajnią, krzaki Olszynki, pola orne, łączka, krzaki, pastwisko, lasek, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Staw Dzielny, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
3. Tomasz Jucha (dom nr 41) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, krzaki, pola orne, pastwisko, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Staw Dzielny, Drogę Przycznicę, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
4. Jerzy Styła (dom nr 42) plac pobudynkowy, pola orne, krzaki Osiczyna, łąka, sad, trawniki, pastwiska, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Drogę na Stawkach, Drogę Przycznicę, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i grunta sąsiadów,
5. Mikołaj Balon (dom nr 162) plac pobudynkowy z młynem i stodołą, trawniki, pola orne, łąki, sad, stawek, łącznie 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Przykopę na staw płynącą, staw młyński i pola sąsiadów.

• Rola Szczurowska:

1.  Mateusz Szczur (domy nr 43 i 44) plac pobudynkowy ze stodołami, pola orne, pastwiska, łącznie 15 parcel, ograniczonych przez Drogę Przycznicę, Konówkę, Drogę Góralską, granicę Zawadki i pola sąsiadów,
2. Antoni Romanda/Ramenda (dom nr 45) plac pobudynkowy ze stodołą, pola orne, sad, pastwiska, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Drogę Przycznicę, Staw Dzielny, Konówkę, Przykopę Stawisko, Pagórek Kłone, Drogę Góralską, granicę Zawadki i pola sąsiadów,
3. Grzegorz Cibor (dom nr 46) plac pobudynkowy, łąka, sad, pastwisk, pola orne, pastwiska, łącznie 15 parcel, ograniczonych przez Drogę Przycznicę, Staw Dzielny, Konówkę, Przykopę Stawisko, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i pola sąsiadów,
4. Wincenty Sobołczyk/Romańczyk (dom nr 47) plac pobudynkowy, sad, pola orne, pastwiska, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Staw Dzielny, Konówkę, Przykopę Stawisko, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i pola sąsiadów,
5. Wiktor Romanda/Ramenda (dom nr 48) plac pobudynkowy, sad, pola orne, pastwiska, krzaki, łącznie 13 parcel, ograniczonych przez Staw Dzielny, Konówkę, Przykopę Stawisko, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i pola sąsiadów,
6. Józef Brandys (dom nr 157- zapewne powinno być 57) plac pobudynkowy ze stodołą, pola orne, sad, trawniki, łącznie 5 parcel, ograniczonych przez Choczenkę i grunty sąsiadów.

• Rola Paterakowa:

1. Woyciech Płonka (dom nr 49) plac pobudynkowy, pola orne, sad, trawnik, łąki, pastwiska, krzaki, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Staw Dzielny, krzaki na Stawiskach, Konówkę, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Ignacy Wcisło (dom nr 50) plac pobudynkowy, pola orne, sad, trawniki, pastwiska, łąka, lasek młodociany Stawisko, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Staw Dzielny, krzaki Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3.  Kazimierz Cibor z synem Kasprem (dom nr 39) pola orne, sad, trawniki, pastwiska, łąka, lasek Stawisko, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez drogę przez wieś idącą, Staw Dzielny, krzaki Stawisko, Konówkę, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
4. Walenty Paterak (dom nr 51) plac pobudynkowy ze stodołą, pola orne, trawnik,  sad, pastwiska, łąka, lasek Stawisko, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Staw Dzielny, krzaki Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

• Rola Gardzielowska:

1.  Anastazja Szczurzyna (dom nr 52) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, łąki, pola orne, pastwiska, lasek młodociany, łącznie 21 parcel, ograniczonych przez drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Staw Dzielny, krzaki Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Łukasz i Woyciech Szczurowie (dom nr 53) plac pobudynkowy ze stodołą,  sad, łąka, pola orne, pastwisko, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Potok Stawiska, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3. Michał Wcisło (dom nr 54) plac pobudynkowy.

• Rola Slagorowska:

1.  Urban Zaiąc (dom nr 56) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, ogród, pola orne, pastwiska, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Ignacy Zaiąc (dom nr 55)  plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

• Rola Krawczykowska:

1.  Mateusz Leśniak (dom nr 58) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 21 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Potok Studziany, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

•  Rola Krawczowska:

1. Mateusz Leśniak (dom nr 214) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, ogródek, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 22 parcele, ograniczone przez drogę przez wieś idącą, Potok Studziany, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Woyciech Zaiąc (dom nr 60) plac pobudynkowy, krzaki, pola orne, pastwiska, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3. Stanisław Kręcioch (dom nr 59) plac pobudynkowy, krzaki, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
4. Fabian Kręcioch (dom nr 61) plac pobudynkowy, krzaki Olszynki, trawniki, sad, pola orne, pastwiska, łącznie 24 parcele, ograniczone przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, Konówkę, groble stawków, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

• Rola Kręciowska:

1.  Stanisław Kręcioch (dom nr 62) plac pobudynkowy ze stodołą i komorą, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 21 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, potok Olszynki, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, staw nad Konówką, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Marcin i Domin Kręciochowie (domy nr 63 i 64) plac pobudynkowy, krzaki, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, staw orny, łącznie 20 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, potok Brzezinka, Drogę Przycznicę, Potok Stawisko, staw nad Konówką, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3. Woyciech i Jakób Kręciochowie (domy nr 65 i 66) plac pobudynkowy, krzaki, sad, pola orne, pastwiska, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Potok Brzezinki, Drogę Przycznicę, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

• Rola Dziadkowska:

1.  Wawrzeniec Wóycik (dom nr 67) plac pobudynkowy, sad, pola orne, pastwiska, krzaki, łącznie 15 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2. Jerzy Rudzicki (dom nr 68) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, krzaki, łącznie 20 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3. Leon Pindel (dom nr 69) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, lasek, łącznie 21 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Rojówka, Konówkę, Pagórek Kłone, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

• Rola Twarogowska:

1.  Antoni Głuchecki (dom nr 70) plac pobudynkowy, krzaki, pola orne, pastwiska, Lasek Górnica, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Konówkę, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
2.  Jan Wątróbka (dom nr 71) plac pobudynkowy ze stodołą, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, Lasek Górnica, łącznie 19 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Dąbrowa, Konówkę, Las Górnica, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
3. Tomasz Ramza i Woyciechowa Ramzina (domy nr 72 i 73) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, Las Granicznik, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Dąbrowa, Konówkę, Przykopę Górnica, Las Granicznik, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
4.  Józef Pindel (dom nr 75) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, Las Granicznik, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Dąbrowa, Konówkę, Przykopę Górnica, Las Granicznik, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
5.  Walenty Pindel (dom nr 76) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, Las Granicznik, łącznie 22 parcele, ograniczone przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Dąbrowa, Konówkę, Przykopę Górnica, Las Granicznik, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
6.  Zuzanna Twarogowa (dom nr 77) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, łącznie 18 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Drogę Przycznicę, Dolinę Dąbrowa, Konówkę, Przykopę Górnica, Drogę Góralską i grunty sąsiadów,
7. Marcin Atłas (dom nr 74) plac pobudynkowy 
8. Jan i Wacław Twarogowie (domy nr 78 i 79) plac pobudynkowy, sad, trawniki, pola orne, pastwiska, krzaki, łącznie 18 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, drogę przez wieś idącą, Granicę Sołtysią, Drogę Przycznicę, Konówkę (dwa koryta), Przykopę Górnica, Drogę Góralską i grunty sąsiadów.

Metryka Józefińska - Niwa I Od Wadowic

Metryka Józefińska - Niwa od Wadowic

 

Rozwinięcie notatek:

• Posiadacze domów w Choczni w 1787 roku
• Historyczne nazwy ról choczeńskich 

Mierniczy Skalski tak opisywał w latach 1787-1788 tę część Choczni:

Niwa I

Od Wadowic zwana

Graniczy od Wschodu z Gruntami ornemi od miasta Wadowic, na Południe z Gruntami ornemi Zawadzkiemi, na Zachód z Gruntami ornemi Plebana Choczeńskiego i Stawkami Pańskiemi, na Północ z rzeką Choczenką przez wieś płynącą.

•  Rola Żakowska:

1. Józef Guzdek (dom nr 10) plac pobudynkowy, sad, łączki, krzaki i pola orne, łącznie 9 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Chodnik Górny, Przycznicę, granicę Wadowic i pola sąsiadów,
   
2. Wojciech Żak (dom nr 11) plac pobudynkowy, sad, pola orne, łącznie 6 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, granicę Wadowic i pola sąsiadów,

• Rola Zaiączkowska: 

1. Jan Szczur (nr 12), plac pobudynkowy, trawnik krzakami zarosły, pola orne, łącznie 8 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, granicę Wadowic, staw przy granicy Wadowic i pola sąsiadów,
2. Tomasz Zaiąc (nr 13) plac pobudynkowy, stodoła, podwórze, ogródki, pola orne, łącznie 9 parcel + pastwisko, 2 orne stawki, pole orne i ciąg krzaków wspólne Tomaszowi, Sebastyanowi, Pawłowi i Jędrzejowi Zaiącom, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, granicę Wadowic,stawki i pola sąsiadów,
3. Sebastyan Zaiąc (nr 14) plac pobudynkowy, sadki, pola orne, łącznie 9 parcel  + pastwisko, 2 orne stawki, pole orne i ciąg krzaków wspólne Tomaszowi, Sebastyanowi, Pawłowi i Jędrzejowi Zaiącom, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, granicę Wadowic,stawki i pola sąsiadów,
4. Paweł Zaiąc (nr 15) plac pobudynkowy, ogródki, krzaki nad rzeką, pola orne, łącznie 11 parcel  + pastwisko oraz 2 orne stawki,  pole orne i ciąg krzaków wspólne Tomaszowi, Sebastyanowi, Pawłowi i Jędrzejowi Zaiącom, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, granicę Wadowic,stawki i pola sąsiadów,
5. Andrzej Zaiąc (nr 16) plac pobudynkowy, sadki, pola orne, łącznie 9 parcel + pastwisko oraz 2 orne stawki,  pole orne i ciąg krzaków wspólne Tomaszowi, Sebastyanowi, Pawłowi i Jędrzejowi Zaiącom, ograniczone przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, granicę Wadowic, stawki i pola sąsiadów.

• Półrolek Złomaczowski:

1. Woyciech Wawrzeńczak (Widlarz- dom nr 17) plac pobudynkowy, sadki, pola orne, laski, dolina zarosła krzakami, łącznie 20 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, Babi Potok, potok Granicznik, stawki i pola sąsiadów,
2. Łukasz Wawrzeńczak (Widlarz- dom nr 18)  plac pobudynkowy, sadki, pola orne, łączki, laski, krzaki, łącznie 20 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, Babi Potok, Wielki Potok, Srzedni Potok, Olszynki, Łysą Górę, potok Granicznik, stawki i pola sąsiadów.

• Rola Gołębiowska:

1.  Jakub Szczur (nr 19), plac pobudynkowy, młyn, sad, trawniki, orne stawy, pola orne, pastwiska, krzaki, łączka, lasek Osieczyna i Olszynki, łącznie 28 parcel, ograniczonych przez Choczenkę, Gościniec cesarski, Drogę Młyńską, Strugę, Przycznicę, Potok Srzedni, Potok Babski, Potok Wielki, Góralską Drogę, Babi Potok, Wielki Potok, Srzedni Potok, granicę Wadowic i pola sąsiadów.

• Rola Maykutowska:

1.  Wspólnicy Michał Pietruszka i Woyciech Malata (nr 23) plac pobudynkowy, sadki, pola orne, krzaki, łącznie 21 parcel, ograniczonych przez Gościniec cesarski, Drogę nad wieś idącą, Potok Olszynki, Potok Wspólny, Przycznicę, Przyczki, Góralską Drogę, Rzeczkę Maykutów, granicę Zawadki i pola sąsiadów,
2. Antoni Maykut (nr 24) plac pobudynkowy, sadek, pola orne, trawnik,  łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Przyczki, Przycznicę, Potok Olszynki, Góralską Drogę, i pola sąsiadów,
3. Józef Maykut (nr 25) plac pobudynkowy, sad i ogród, pola orne, potok krzakami zarosły, łącznie 13 parcel, ograniczonych przez Gościniec cesarski, Przyczki, Drożynę Wygonisko, Osieczynę, Olszynki, Przycznicę, granicę Zawadki  i pola sąsiadów,
4. Zagroda Mikołaja Odrobiny (nr 20), plac pobudynkowy, sad, trawnik, pola orne, łącznie 5 parcel, ograniczonych przez Gościniec cesarski, Przykopę nad Młynem, Choczenkę i pola sąsiadów,
5. Zagroda Walentego Stankiewicza (nr 21) plac pobudynkowy, stodoła, trawnik, pole orne, łącznie 3 parcele, ograniczonych przez Przykopę nad Młynem i pola sąsiadów,
6. Szczepan Pietruszka (nr 26) plac pobudynkowy, sad, pola orne, lasek, orne stawki. łącznie 16 parcel, ograniczonych przez Przykopę nad Młynem, Wygonisko, Przycznicę, Przyczki, Drogę Góralską i pola sąsiadów.

• Rola Pietruszowska:

1.  Teresa Pietruszyna (nr 25) plac pobudynkowy, sad, pola orne, łącznie 11 parcel + pole wspólne Marcinowi i Teresie Pietruszkom, ograniczonych przez Drożynę Wygonisko, Przycznicę, Drogę Góralską, granicę Zawadki oraz Wadowic i pola sąsiadów,
2.  Marcin Pietruszka (nr 27), plac pobudynkowy, stodoła, sad, trawniki, łączka, pola orne, pastwisko, łącznie 11 parcel, ograniczonych przez Przykopę nad Młynem, Przycznicę, Przyczki, Drogę Góralską i pola sąsiadów.

• Rola Twarogowska:

1.  Jan Twaróg (Bandoła- nr 28), plac pobudynkowy, łączka, pola orne, sad, trawniki, krzaki, Las Barczów, lasek młodociany, łącznie 14 parcel, ograniczonych przez Góralską Drogę, Przykopę, Granicę Zawadki i pola sąsiadów,
2.  Felix Twaróg (Bandoła- nr 29), plac pobudynkowy, łączka, pastwiska, pola orne, krzaki, trawniki, Las Barcie, stawki orne, łącznie 17 parcel, ograniczonych przez Przycznicę, Góralską Drogę, Przykopę, Granicę Zawadki i pola sąsiadów.

• Rola Komanowska:
  

1.  Łukasz Szymonek (nr 30), plac pobudynkowy, stodoła, sad, łączka, pola orne, Las Barcie, pastwisko, razem 12 parcel, ograniczonych przez Góralską Drogę, Granicę Zawadki i pola sąsiadów,
2. Zagroda Tomasza Woźniaka (n r 22), plac pobudynkowy ze stodołą, krzaki, pastwisko, pola orne, razem 5 parcel, ograniczonych przez Konówkę, Choczenkę i pola sąsiadów,
   
3. Dom Franciszka Wcisło (błędny nr 20),
4. Tomasz Koman (nr 31) plac pobudynkowy, sady, łąki, pastwiska, trawnik, pola orne, orny stawek, krzaki, razem 28 parcel, ograniczonych przez Dolinę Upałsza, Potok Głąbowiec, Potok Łaski, Potok Złotnik, Drogę Góralską, Las Barcie, Granice Zawadki i pola sąsiadów,
5. Szymon i Tomasz Koman (nr 207 i 32) oraz budynek kumornika Jędrzeja Pisza (bez numeru), plac pobudynkowy, sady, pola orne, łąki, pastwiska, trawniki, krzaki, las, razem 30 parcel, ograniczonych przez Konówkę, Potok Upelsza, Potok Głąbowiec, Potok Łaski, Potok Złotnik, Drogę Góralską, Las Barcie, Granice Zawadki i pola sąsiadów.

• Pańskie Stawy (3 + pastwisko na groblach) 

Opisanie granic Choczni w 1787 roku

Dokument opisujący granice Choczni w ramach pomiarów związanych z Metryką Józefińską podpisany został 20 września 1787 roku. Podstawą do jego sporządzenia były "przepisy Najwyższych Rządów z wyszłego y publikowanego Cyrkularza" z 2 lutego 1787 roku.

Dotyczy Gromady Choczeńskiej w Państwie Barwałd Dolny w Cyrkule Myślenickim i w Krayu Gallicyi. Pojęcie Państwo Barwałd Dolny (inaczej dominium) oznacza, że siedziba najniższego pomocniczego organu administracji państwowej znajdowała się właśnie w Barwałdzie Dolnym. W skład tego dominium oprócz Choczni wchodziły także inne miejscowości należące do possesora dziedzicznego (właściciela) Jana Chrzciciela Biberstein Starowieyskiego, tytułującego się starostą barwałdzkim.

Opisanie granic Choczni opierało się na 52 kopcach granicznych. Były to zarówno kopce narożne, usypane w miejscach, gdzie stykały się granice dwóch lub więcej miejscowości, jak i kopce ścienne, usytuowane między narożnymi.

Usypywanie i utrzymywanie tych kopców należało do funkcji komornika granicznego, który umieszczał w nich elementy lub naczynia wykonane z materiałów trwałych: szkła lub metalu oraz węgiel, tak aby taki punkt graniczny można było odszukać nawet po upływie wieków.

Opisanie granic Choczni z 1787 roku rozpoczyna się od kopca narożnego, w którym stykały się granice Choczni, Tomic i Frydrychowic, czyli usytuowanego w części Choczni określanej do dziś jako Piekło.

Następnie podano odległość, w jakiej znajdował się następny kopiec (ścienny), posuwając się w kierunku wschodnim od pierwszego kopca narożnego oraz opis linii granicznej pomiędzy tymi kopcami. Drugi kopiec "wypadał pod Gruszką w odległości 247 sążni wiedeńskich od pierwszego", a linia graniczna między nimi, "ciągnąca się między Pola Orne Poddanych Tomickich y Choczeńskich", była prosta.

W podobny sposób wskazywano w opisie położenie kolejnych kopców, podając każdorazowo dzielącą ich odległość i charakter linii granicznej.

Biorąc pod uwagę, że sążeń wiedeński mierzył 1,9 metra, to odległości między poszczególnymi kopcami wahały się od zaledwie niespełna 23 metrów (12 sążni) do aż 1484 metrów (782,5 sążnia).

Linia graniczna między nimi bywała zarówno prosta, jak i "wężykowata", ukośna lub kolista. 

Drugi kopiec narożny w punkcie styku Choczni, Tomic i Wadowic oddzielony był od wymienionego wcześniej pierwszego czterema kopcami "ściennym". Granica na tym odcinku przebiegała częściowo wzdłuż drogi z Wadowic do Frydrychowic. Od piątego z kolei kopca (a drugiego narożnego) linia graniczna (na tym odcinku choczeńsko-wadowicka) skręcała na południe, przekraczała "Rzekę Choczeńską" i gościniec cesarski. Między 10-tym a  11-tym kopcem (czyli po przekroczeniu dzisiejszej ulicy Góralskiej) granica choczeńsko- wadowicka była sporna ("kotrowersyjna"), a przedmiotem tej "kontrowersyi" była przynależność dwóch niewielkich stawków. Dalej granica biegła po grobli koło stawu plebana wadowickiego do kopca nr 14. W tym miejscu, usytuowanym przy końcu "Stawu Spitalnego" schodziły się granice Choczni, Wadowic i "Wóytostwa Mikołayskiego". Stąd linia graniczna między Chocznią a Mikołajem prowadziła dalej na południe, przez grunty Tomasza Zająca, aż do kopca nr 19, który znów stanowił "trójstyk" granic: Choczni, Wadowic i wójtostwa Mikołaj. 

Następnie granica choczeńsko-wadowicka przechodziła między innymi przez pola orne Jakuba Szczura, dochodząc do kopca narożnego nr 22, gdzie stykały się granice Choczni, Wadowic i Zawadki. Kolejny kopiec narożny był 30 z kolei i znajdował się w punkcie zejścia się granic Choczni, Zawadki i Ponikwi. Granica choczeńsko- zawadzka między kopcem nr 22 a kopcem nr 30 przebiegała częściowo przez drogę (Góralską), grunty Dominika Kręciocha i Wawrzeńca Wójcika, potokiem "Jodłowym Choczeńskim" i obok "Lasu Kontrowersyonalnego" (spornego między sołtysem Duninem a Starowieyskim).

Od 30-go kopca linia graniczna (choczeńsko-ponikiewska) skręcała zdecydowanie na zachód, przechodząc przez "wierzchy gór, które się Kopcami Ponikiewskimi zowią" ( Bliźniaki). Przy kopcu nr 33 schodziły się granice Choczni, Ponikwi i Kaczyny. Przesuwając się dalej, linia graniczna choczeńsko-kaczyńska schodziła w dół wzdłuż Lasu Pańskiego, a na odcinku między kopcem nr 36 i 37 ciągnęła się wzdłuż "Potoku Pilnego zwanym". Przy kopcu nr 37 schodziły się granice Choczni, Kaczyny i Inwałdu. Kolejny kopiec narożny miał numer 43 i umiejscowiony był na styku granic Choczni, Inwałdu i Frydrychowic. Na odcinku między kopcem nr 37 i 43 granica schodziła w dół góry Granicznik (Wierch nad Chocznią), przekraczała ponownie gościniec cesarski i dalej przebiegała drogą graniczną "co z Frydrychowic do Inwałdu idzie". Następne kopce usytuowane były między innymi "przy jodle Krzyżem naznaczonej" (nr 46) i "niedaleko potoku Straszowniec zwany" (nr 47). Ostatecznie linia rozgraniczająca Chocznię i Frydrychowice dochodziła do kopca narożnego nr 1, "to iest zkąd granica początej swóy wzięła".

Opisanie granic sporządzono w obecności ("w przytomności") urzędników dworskich ("oficyalistów dominikalnych") oraz "Wóytów, Przysiężnych y na to obranych Mężów wszystkich Gromad".

Ich nazwiska zostały wymienione w dokumencie. Byli to:

• ze strony Zawadki: właściciel Józef Rottermundt, wójt Jan Siwek oraz Jan Galos, Balcer Figura i Jakób Piegłowski,
• ze strony Inwałdu: Romanowski, wójt Izydor Król, przysiężni: Kazimierz Cholewka, Jan Pawlica i Jan Polak,
• ze strony Wadowic: burmistrz Woiaszkiewicz, radni: Gustkiewicz, Malczewski i Wątróbka,
• ze strony Ponikwi: Korab Laskowski, wójt Walenty Sikora, przysiężni: Jan Bik, Tomasz Książek, Tomasz Graca i Franciszek Graca,
• ze strony Tomic: Bibersztein Starowieyski, wójt Tomasz Kwiatkowski, przysiężni: Andrzej Witek, Mikołay Zabiegły, Szczepan Zabiegły,
• ze strony Frydrychowic: Michał Hebda, wójt Jan Sabuda, przysiężni: Wawrzyniec Gąsior, Józef Nowak i Piotr Macieyczyk.

Co ciekawe, błędnie podano świadków z Kaczyny (wpisując po raz drugi te same osoby, co z Ponikwi) oraz nie podano świadków z Gorzenia. Obecność tej miejscowości na liście sąsiadów Choczni stanowi w ogóle pewną zagadkę, ponieważ Chocznia nie graniczy obecnie z Gorzeniem. Prawdopodobnie do Gorzenia zaliczono wymieniane wśród sąsiadów Choczni wójtostwo Mikołaj, należące również do Starowieyskiego.

Choczeńskie lasy pod koniec XVIII wieku

Według Metryki Józefińskiej z lat 1785-1789 lasy zajmowały w Choczni nieco ponad 276 morgów, czyli mniejszą powierzchnię niż w czasach współczesnych. Wynika to przede wszystkim z faktu, że osiemnastowieczni mieszkańcy Choczni starali się zagospodarowywać wszelkie nieużytki pod uprawę, a te, które nie nadawały się na grunty orne, były wykorzystywane na pastwiska i łąki. 

Zalesienie w poszczególnych częściach (niwach) Choczni przedstawiało się następująco:

• Niwa od Wadowic, czyli obszar rozpościerający się ze wschodu na zachód od granicy Wadowic po obecne Osiedle Komanie i z północy na południe od Choczenki, po granicę z Zawadką:

Lasków chłopskich gromadzkich znajdujących sie w tej niwie - gatunek zaś tych częścią jodłowe, częścią sosnowe, częścią Grabina, całkiem młodociane.

Nazwy: Babieniec (tylko  w podsumowaniu)/Olszynki (konsekwentnie w szczegółowych zestawieniach), Osieczyna, Barcie/Barczów

Powierzchnia: nieco ponad 23 morgi

• Niwa Kościelna - pas ziemi przylegający do kościoła, rozpościerający się od Frydrychowic po Zawadkę:

Co dziwne, w przypadku tej niwy brak jest jakichkolwiek wzmianek o lasach, podawane są jedynie szczegółowe informacje o krzakach. Czyżby Księża Barć/Sosina wtedy nie była lasem a jedynie obszarem zakrzaczonym?

• Niwa Zakościelna - obszar rozpościerający się ze wschodu na zachód od kościoła po sołtystwo i z północy na południe od Choczeni, przez Białą Drogę, Pagorek Ramendowski, Konówkę, Góralską Drogę po granicę z Zawadką:

Lasków chłopskich gromadzkich znajdujących sie w tej niwie młodoczanych na budowę nie ma zdatnego, tylko na łaty i krokwie mało zaś znajdują się, częścią jodłowe, częścią sosnowe, po części Grabina i Brzezina.

Nazwy: Górnica, Stawisko, Kłon/Na Kłonem

Powierzchnia: nieco ponad 16 morgów.

• Niwa Sołtysia o pas ziemi przylegający do sołtystwa, rozpościerający się od granicy z Inwałdem po granicę z Zawadką:

Lasów Dworskich Sołtysich znajduje się w tej niwie kawałkami leżące y do tego gruntu sołtysiego należące:

- 1/3 gatunku srzedniego jodłowego, 2/3 młodey olszyny,

- gatunek jodłowy srzedni,

- zaś znowu lasek przy granicy Zawadzkiey leżący 2/3 części jodłowego łatowego, 1/3 części srzedniego jodłowego do budowy zdatny miejscami. Ten iest zakwestyonowany z Panem Starowieyskim (istnieje spór o prawo własności- uwaga moja).

Nazwy: Olszowiec
Powierzchnia: nieco ponad 32 morgi

• Niwa Zasołtysia- obszar rozpościerający się ze wschodu na zachód od sołtystwa po granicę z Kaczyną i Ponikwią i z północy na południe od Choczenki, po granicę z Zawadką:

Lasków Chłopskich Gromadzkich w tej niwie znajdujących się, młodych, na budowę nie zdatnych, częścią na krokwie, po części na łaty. Gatunek zaś takowych częścią jodłowy, częścią sosnowy, po mniejszey części brzozowy.

Nazwy: -

Powierzchnia: nieco ponad 9 morgów

Lasy Pańskie Starościńskie w tej niwie znajdujące się:

- tuszy część lasu w kontrowersyi zostaiąca z Imcią Panem Duninem Sołtysem Choczeńskim, przy Granicy Zawadzkiey leżący, który poczynaiący się od Drogi przez las idącej y oddzielającey Las Sołtysi Drogą Góralską w dwóch miejscach y od wzorku ornego Zawadzkiego leżącego miedzy Drogą Góralską y cześcią lasu wspomnianego, który przez Geometrę Imci Pana Wartę mierzony według mappy (istniał spór o prawa własności tego lasu między właścicielem sołtystwa Duninem a właścicielem Choczni Starowieyskim- uwaga moja).
- insze zaś Lasy Pańskie Starościńskie w tej niwie znajdujące się- pierwszy na górze leżący wedle Lasu Kontrowersyalnego przy Granicy Zawadzkiej oddzielającej Drogę Góralską na wierzchu gory- drugi także na górze leżący- trzeci także na górze Groń zwaney leżący, przez Geometrę Imci Pana Warte mierzony.

Nazwy: Las Pański/Snaim

Powierzchnia: nieco ponad 104 morgi

• Niwa od Lasu Gornia - odpowiednik Niwy Zasołtysiej, tyle że po drugiej stronie Choczenki (Zarąbki, Morgi):

Las Pański Starościński do tej niwy należący, na drugiej górze leżący, Zagorze zwany, przez Imci Pana Wartę Geometrę mierzony według mappy.

Nazwy: Lasek Pański/Zagorze

Powierzchnia: nieco ponad 63 morgi

• Niwa Srzednia pod Sołtystwem- odpowiednik Niwy Zakościelnej po drugiej stronie Choczenki:

Lasy chłopskie gromadzkie kawałkami znajdujące się w tej niwie, częścią jodłowe, częścią sosnowe, do budowli mniej zdatne, tylko na krokwy i łaty.

Nazwy: Lasek Młody nad Przykopą, Las nad Stawkami
Powierzchnia: nieco ponad 25 morgów

• Niwa od Wadowic Dolnia- obszar rozpościerający się ze wschodu na zachód od granicy z Wadowicami i Tomicami po Niwę Kościelną i z północy na południe od granicy z Frydrychowicami po Choczenkę (czyli ogólnie rzecz biorąc obszar na północ od Zawala):

Lasy chłopskie gromadzkie w tej niwie znajdujące się, gdzie niegdzie kawałkami leżące, gatunek częścią jodłowe, częścią sosnowe, do budowli mniej zdatne- na krokwy i na łaty.

Nazwy: Las na Potoku Granicznik, Las na Potoku Głownik

Powierzchnia: nieco ponad 4 morgi

Historyczne nazwy choczeńskich cieków wodnych

Osiemnastowieczna Metryka Józefińska oprócz powszechnie znanych Choczenki i Konówki  zawiera kilkadziesiąt (!) nazw mniejszych potoczków przepływających przez Chocznię. Nie oznacza to oczywiście, że choczeńska sieć cieków wodnych była/jest aż tak dobrze rozwinięta-  często małe potoki posiadały bowiem więcej niż jedną  nazwę.

Niespełna 14-kilometrowa Choczenka nie ma źródeł na terenie Choczni i nie odprowadza całości choczeńskich wód płynących do Skawy.

Wynika to z faktu, że niektóre choczeńskie potoczki są dopływami Dąbrówki, a inne Wieprzówki, które samodzielnie prowadzą do Skawy swoje wody.

Nazwa Choczenka pojawia się w źródłach pisanych już w 1581 roku, kiedy to król Stefan Batory dał Wadowicom folusz sukienny usytuowany nad rzeką Choczenką. Później nazwa Choczenka została zapisana w lustracji województwa krakowskiego z 1660 roku. Na niektórych austriackich mapach z XIX wieku jest określana jako Kaczyna Bach (potok Kaczyna).

Według wzmiankowanej wyżej Metryki Józefińskiej nazwy prawobrzeżnych dopływów Choczenki (z południa lub południowego- zachodu) brzmiały następująco (w kolejności od strony Wadowic):

• potok Olszynki/Olszyny (przecinający dzisiejszą ulicę Kościuszki przed wjazdem na osiedle Malatowskie),
• Konówka,
• Studziany Potok (pod Przytnicą),
• potok Olszynki/Brzezinki (pod Przytnicą na dawnej Kręciochówce).

Z kolei nazwy dopływów lewobrzeżnych Choczenki to:

• Głownik (wypływający z obszaru na północ od Zawala i wpadający do Choczenki już na terenie Wadowic),
• Potok Dzielny,
• Rętowiec,
• Olszowiec,
• Leszczyny/Srzodkowy Potok/Rakoczyna/Dębowiec/Dąbkowiec (wypływający spod Gronia nad Chocznią i zasilajacy stawy sołtysie).

Potok Dzielny i Rętowiec zasilają obecnie Choczenkę poprzez rów wzdłuż torów kolejowych.

Metryka Józefińska nie podaje niestety, jak nazywał się w XIX wieku rdzawy potok Meksyk, przecinający Zawale.

Nazwa Konówki, największego dopływu Choczenki, pojawia się po raz pierwszy właśnie w Metryce Józefińskiej. Austriacy w XIX wieku nazywali go również Opusta, a w zapiskach choczeńskich proboszczów funkcjonowała też nazwa Kunówka. To największy ciek wodny płynący w całości przez Chocznię. Autorzy Metryki Józefińskiej mieli zresztą wątpliwości, czy to Konówka wpada do Choczenki, czy też odwrotnie, ponieważ zapisali:
"Rzeka Choczenka i Konówka przez Gront Plebański płynąca i łączą się obydwie wpadaiąc iedna w drugą."

Dopływy Konówki pod koniec XVIII wieku nosiły nazwy:

• Upelsza, Głąbowiec, Łaski, Złotnik (z prawej strony z rejonu Pagórka Komaniego)
• Głęboki Potok (za cmentarzem),
• Dzielny Potok (na południe od osiedla Ramendowskiego, przecinający ulicę Kościelną),
• Stawisko (na południe od Dzielnego Potoku).

Powyżej sołtystwa nie używano już nazwy Konówka, ale każdy z jej potoków źródłowych miał własną nazwę, przy czym w każdej ze spisywanych w Metryce ról nazwy te różniły się od siebie.

Na Graboniówce nazywano je: Głębowiec/Głąbowiec, Grabiniec/Grabowiec, Olszowice/Olszowy, Pod Granicą/Górnica, na Bryndzówce: Pierwszy Potok, Drugi Potok/Brzezina/Brzeziny, Smarza/Snaza/Snarza, Golec/Goły Potok, Wielki Potok, Wąski Potok, Podlasie/Podlesie, a na roli Romandowskiej pojawiają się określenia: Pierwszy Potok, Łech, Snoza/Snarza, Przycznica/Przyczka, Zimna Woda, Wielki Potok, Mały Potok, Krzączka/Krzątka, Podlesie i Ostatni Potok.

Ta część choczeńskich cieków wodnych, która wpadała do Dąbrówki, była wówczas nazywana:

• Babi Potok, Wielki Potok, Srzedni Potok, Rzeczka Maykutów (ze źródłami na obszarze pomiędzy Pagórkiem Malatowskim a Góralską Drogą)
• Graniczny Potok, Przykopa, Potok pod Lasem/Dąbrówka/Bary (ze źródłami w rejonie Księżego Lasu).

Wypływający z Zarąbków Olszowiec stanowiła na pewnym odcinku granicę między Chocznią a Inwałdem, później przecinała obecne ulice Drapówka oraz Kościuszki, by w rejonie Barańciaka powrócić na teren Inwałdu i zasilić Frydrychówkę, która z kolei przez frydrychowskie stawy dopływa do Wieprzówki i dalej do Skawy.

Źródłem zasilania w wodę frydrychowskich stawów były również potoczki: Jałowcowy, Matlak z dopływem Głęboki Potok, Krzesiłowiec/Kruszlowiec/Chrustowiec, Brzezinka/Krótki Potok, Potok Głęboka Dolina i Grabowiec, wypływające w rejonie obecnego składowiska odpadów.

Na północ od Starego Gościńca ma swoje źródła potok nazywany obecnie Lendwok (dopływ Frydrychówki), którego części lub dopływy w Metryce Józefińskiej zapisano jako: Studziennik/Studzienny Potok/Studzienki (w górnym biegu), Moczydło, Wielki Potok, Granicznik, Bagieniec, Fołtenik/Foltynek, Padwa, Ostatni Potok, Lisza, Głowacz, Srzedni Potok i Rypel.

Nazwa Lendwok jest identyczna, jak nazwisko choczeńskiego kmiecia z XVI wieku, które może pochodzić od niemieckiego słowa "Landvoigt", czyli wójt.

Również nazwa Fołtenik/Foltynek pochodzi od nazwiska właściciela jednej z choczeńskich ról w XVII wieku.

Obecnie część z wymienionych wyżej cieków pełni rolę rowów melioracyjnych, a niektóre są zasilane w wodę tylko okresowo, będąc w zasadzie bardziej wąwozami, czy jarami.
Według Metryki Józefińskiej w Choczni istniały ponadto liczne cieki nie mające charakteru naturalnego, czyli różnego rodzaju: strugi, młynówki lub przykopy, zasilające liczne stawy, wykorzystywane do hodowli karpi lub przez młynarzy.

Pochodzenie nazwy Zawale

Mierząca około 1400 metrów ulica Zawale w Choczni przebiega na prawie całej swej długości wzdłuż toru kolejowego.

Dlatego, gdy zastanawiamy się nad pochodzeniem nazwy Zawale, na myśl przychodzi nam właśnie nasyp, czyli wał tegoż toru kolejowego.

Zastanowić nas może jednak, dlaczego drogę przebiegającą wzdłuż wału toru kolejowego nazwano Zawalem, skoro w stosunku do zdecydowanej większości domów w Choczni usytuowana jest ona nie za lecz przed owym wałem. Dlaczego więc Zawale nie jest  Przedwalem lub Przywalem, jak wynikałoby to z postrzegania położenia tej drogi przez większość chocznian?

Gdyby hipoteza o pochodzeniu nazwy Zawale od wału linii kolejowej była prawdziwa, to nazwa ta nie miałaby zbyt długiej tradycji, gdyż linię kolejową przechodzącą przez Chocznie otwarto dopiero w 1888 roku.

Droga istniała oczywiście dużo wcześniej. Jej najdawniejszy przebieg można obejrzeć już austriackiej mapie sporządzonej pod kierownictwem podpułkownika Friedricha von Miega w latach 1779-1783.

Co ciekawe niewielki fragment tej drogi położony był rzeczywiście na północ od obecnej linii kolejowej, czyli po jej wybudowaniu, pozostał „za wałem” lub jak się to w Choczni mówi „za śtreką”.

Przed oddaniem do użytku Gościńca Cesarskiego w latach 80-tych XVIII wieku (ulica Kościuszki) dzisiejsze Zawale stanowiło część głównej drogi przebiegającej przez wieś, od granicy Wadowic, w kierunku kościoła parafialnego.

Rolę obwodnicy Choczni i głównego traktu komunikacyjnego pełniła wtedy droga nazywana do dziś Starym Gościńcem, od której w rejonie Bożej Męki odchodził „zjazd” w kierunku wsi, dochodzący właśnie do Zawala.

Do Zawala, którego nazwę możemy pisać bez cudzysłowu, ponieważ okazuje się, że określenie to funkcjonowało już wówczas !

Otóż w Metryce Józefińskiej, pierwszym urzędowym spisie własności, który właściciel Choczni Jan Biberstein Starowieyski i władze gminy popisały w listopadzie 1787 roku, natrafić możemy na nazwę „droga poza wałem zwaną”.

Nie ma wątpliwości, że nazwa „droga poza wałem” odnosi się do dużego fragmentu obecnego Zawala.
 „Drogą poza wałem” jest określana mianowicie droga w Niwie Dolniej od Wadowic, pomiędzy Choczenką a Starym Gościńcem, do której blisko granicy Wadowic dochodziły włości Wawrzeńczaków/Widlarzy, a następnie wszystkich kolejnych gospodarzy w Rolach: Śmierdzichowskiej, Nutowskiej i Kumorkowskiej, aż po posiadłość Franciszka i Pawła Wątrobów, usytuowaną w rejonie obecnego adresu Zawale nr 85.

Dalsza część tej drogi- w kierunku kościoła jest nazywana w Metryce Józefińskiej po prostu jako „droga przez wieś”.

Pojawia się jednak pytanie, skąd nazwa „droga poza wałem” i o jaki wał tu chodzi.

Odpowiedź na nie przynoszą kolejne zapisy w Metryce Józefińskiej.

Geometrzy dokonujący pomiarów odnotowali w metryce istnienie przykopy polnej, czyli wału ziemnego przy rowie, równoległego do „drogi poza wałem” a umiejscowionego pomiędzy nią i chałupami rolników, zgrupowanymi bliżej Choczenki.

Rolą tego rowu z wałem najprawdopodobniej było zbieranie wody spływającej z pól w czasie gwałtownych opadów i roztopów, w celu zabezpieczenia przed zalaniem niżej położonych chałup.

Czyli nazwa Zawale jest rzeczywiście z wałem związana, tyle że nie kolejowym i w zbliżonym do obecnego brzmieniu po raz pierwszy zapisano ją już 231 lat temu.