Chocznianie w Arolsen Archives cd

Dokumenty z archiwum w Bad Arolsen (link) dostarczają interesujących informacji na temat wojennych losów tych chocznian, którzy po II wojnie światowej pozostali z różnych względów za granicą- głównie na terenie Niemiec i starali się o uzyskanie statusu uchodźcy politycznego.

• Walenty Buldończyk urodził się w Choczni 14 stycznia 1902 roku, w Choczni ukończył także pięć klas szkoły powszechnej. Przed wojną mieszkał w Andrychowie i pracował jako tkacz w fabryce braci Czeczowiczka. Wziął czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 roku jako plutonowy 5 pułku saperów. Pod Zamościem dostał się do niewoli niemieckiej i był więziony w Krakowie oraz we Wrocławiu, skąd zbiegł. W grudniu 1939 roku próbował dostać się nielegalnie do Rumunii, ale ponownie został schwytany przez Niemców i uwięziony w czeskiej Opavie. W więzieniu spędził półtora roku, a następnie został wysłany do pracy przymusowej na zdobytych przez Niemców terenach Związku Radzieckiego. Wykonywał między innymi pracę traktorzysty w rejonie Homla i Smoleńska, później trafił także na Litwę. W latach 1944-45 pracował natomiast przymusowo jako palacz i robotnik w Niemczech i okupowanej Belgii. Po wojnie znalazł się w obozie dla uchodźców i pracował tam jako kucharz, kierowca i mechanik. Związał się z przebywającą w tym samym obozie Agnieszką Konkol, o 13 lat od niego młodszą Kaszubką pochodzącą z Chałup i razem starali się o uzyskanie statusu uchodźcy politycznego. W 1949 roku urodziła się w Lubece ich córka Krystyna.

• Magdalena Płonka, według wszystkich danych z aplikacji o status uchodźcy miała urodzić się w Choczni 7 maja 1895 roku. Tymczasem w metrykach chrztów choczeńskich jest podawana zupełnie inna jej data urodzenia- 16 maja 1891 roku. Magdalena była córką Antoniego Płonki i jego żony Marianny z domu Drapa. W kwestionariuszu osobowym napisała, że w latach 1902-1909 uczęszczała do szkoły powszechnej w Choczni, a w latach 1937-39 pracowała jako służąca w Pas-de-Calais we Francji. W grudniu 1939 roku powróciła do Choczni, a następnie znalazła zatrudnienie w Krakowie i w podkrakowskich miejscowościach jako gospodyni i opiekunka do dzieci. W lutym 1941 roku trafiła na przymusowe roboty do Niemiec, na farmie w Willich koło Krefeld i pozostała tam także po wojnie. We wrześniu 1949 roku otrzymała status uchodźcy i propozycję emigracji do Australii, USA lub Kanady.
• Anna Jurecka, córka choczeńskiego organisty, urodziła się 2 lipca 1918 roku. Ukończyła szkołę realną i handlową. Od grudnia 1938 roku pracowała w Szwajcarii jako gospodyni polskiego wicekonsula. Po wojnie zamieszkała w Bazylei, ukończyła odpowiednie kursy i została zatrudniona jako laborantka w firmie JR Geigy. W 1949 roku otrzymała status uchodźcy politycznego, ponieważ dwaj jej bracia walczyli w armii generała Andersa i Jurecka obawiała się po ewentualnym powrocie do Polski represji ze strony władz. Zgodnie z jej życzeniem umożliwiono jej emigrację do Australii, gdzie mieszkała w Melbourne (1968), Kooyong (1972), Kalgoorie (1977).
• Jan Cibor urodził się w Choczni 4 lutego 1920 roku, jako syn Franciszka Cibora i Franciszki z domu Bandoła. W 1934 roku ukończył szóstą klasę szkoły powszechnej w Choczni. Pracował jako ślusarz/robotnik fabryczny w Wadowicach (1936-1942). Od 1942 roku był robotnikiem przymusowym (tokarzem) w istniejących do dziś zakładach Himmelwerk w Tybindze. Po wojnie pozostał w Niemczech i do 1947 roku mieszkał w Ludwigsburgu. W 1947 roku został żołnierzem Polskich Oddziałów Wartowniczych przy armii USA stacjonującym w Mannheim. Po otrzymaniu statusu uchodźcy wyemigrował do USA wraz z żoną Heleną z domu Stanek i urodzoną w Niemczech 1949 roku córką Krystyną. Helena- żona Jana także urodziła się w Choczni (w 1925 roku) i od 1942 roku pracował przymusowo jako robotnica w zakładach Himmelwerk, a po wojnie znalazła zatrudnienie w kantynie Polskich Oddziałów Wartowniczych. Na emigracji Ciborowie zamieszkali w stanie Michigan. W 1954 roku Jan otrzymał amerykańskie obywatelstwo, a w 1957 roku przyszedł na świat ich syn Steve. Jan Cibor zmarł 24 czerwca 2011 roku w Lincoln Park, a Helena dwa lata później.
• Aniela Byrska urodziła się 12 grudnia 1906 roku w Choczni w rodzinie Wojciecha i Heleny z domu Mrzygłód. Poślubiła Edwarda Piekarza, pochodzącego ze Słotwiny i zamieszkała z nim w czeskiej Ostrawie. Tam w 1928 roku przyszła na świat ich córka Ludmiła. W 1930 roku Piekarzowie otrzymali czeskie obywatelstwo, a w czasie okupacji hitlerowskiej niemieckie (1941). Do końca wojny Edward pracował jako mechanik na kopalni. W 1945 roku Aniela i Ludmiła zostały wydalone z Czechosłowacji do Niemiec, a Edwarda ten sam los spotkał w 1946 roku. Z żoną i córką spotkał się w Heidelbergu. W 1947 roku Edward powrócił na krótko do Czechosłowacji, gdzie został uwięziony i skierowany na ciężkie roboty w kopalni. Udało mu się zbiec i nielegalnie dostać do Niemiec. W 1948 roku władze amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech odmówiły Piekarzom prawa do statusu uchodźców politycznych, motywując to dobrowolną kolaboracją z władzami faszystowskimi. 

• Józef Oleksy urodził się 14 lutego 1914 roku w Choczni. Był synem Michała i Antoniny z domu Bąk. W latach 1921-1928 uczęszczał do szkoły powszechnej w Choczni, a od 1937 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową (Lida na obecnej Białorusi). Po jej zakończeniu pracował w gospodarstwie rolnym w Mikuszowicach. Żołnierz 3 Pułku Strzelców Podhalańskich Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej 1939 roku, wzięty do niewoli pod Tomaszowem Lubelskim (16 września 1939) i osadzony w stalagu Konau, a później w Villingen. W 1942 roku po zwolnieniu ze stalagu pracował jako przymusowy robotnik rolny w Niemczech. Po wojnie pozostał na terenie Niemiec (Dorsten, Cuxhaven, Flensburg, Bochum, Düsseldorf) i znalazł zatrudnienie jako kierowca. Należał do polskiej organizacji kombatanckiej i YMCA (Young Men's Christian Association). W 1950 roku otrzymał status uchodźcy politycznego od władz brytyjskiej strefy okupacyjnej.