Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Leon Bąk. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Leon Bąk. Pokaż wszystkie posty

poniedziałek, 26 października 2015

Choczeńscy ludowcy- współpracownicy Józefa Putka

Na różnych etapach działalności Józefa Putka w ruchu ludowym współpracowało z nim wielu choczeńskich aktywistów i działaczy społeczno-politycznych, wspierających go w jego decyzjach i wyborach.

Do grona najbardziej znanych postaci z tego grona należeli:
  • Andrzej Zając (1877-1960) działacz Kasy Stefczyka, przedwojennej spółdzielni mleczarskiej i "Sokoła", zastępca przewodniczącego "Chłopskiego Stowarzyszenia Wydawniczego" wydającego "Chłopski Sztandar", radny- członek zarządu rady gminnej w Choczni, korespondent "Przyjaciela ludu". Z zawodu rolnik, ogrodnik i dozorca więzienny w Wadowicach
  • Władysław Świętek (1886-1956) działacz Kasy Stefczyka, PSL "Wyzwolenie" i "Chłopskiego Stowarzyszenia Wydawniczego", wieloletni sołtys wsi. Z zawodu rolnik i mierniczy. Szerzej o nim w osobnym artykule (LINK)
  • Karol Ścigalski (1887-1920) wice-wójt Choczni przed I wojną światową, działacz "Sokoła", kasy zapomogowo- pożyczkowej, kółka rolniczego i PSL Lewica. Z zawodu rolnik. Współpracował z Józefem Putkiem na wczesnym etapie jego działalności społeczno-politycznej
  • Tomasz Szczur (1887-1963) działacz "Sokoła", Kasy Stefczyka, radny gminny i gromadzki, sekretarz "Chłopskiego Stowarzyszenia Wydawniczego" i gminnego koła PSL "Wyzwolenie". Po II wojnie światowej zastępca przewodniczącego Gminnej Rady Narodowej w Choczni i ławnik sądu okręgowego w Wadowicach
  • Kazimierz Szczur (1883-1957) członek zarządu gminy Chocznia w okresie międzywojennym, a potem radny gromadzki, działacz kasy zapomogowo-pożyczkowej i ruchu ludowego. Po II wojnie światowej wiceprezes powiatowego zarządu PSL, członek prezydium Gminnej Rady Narodowej w Choczni, ławnik i przewodniczący Komitetu Elektryfikacyjnego. Brat wymienionego wyżej Tomasza Szczura
  • Antoni Styła (1863-1933) polityczny mentor Józefa Putka i jego teść. Między innymi: poseł do Galicyjskiego Sejmu Krajowego we Lwowie, działacz rady naczelnej PSL Lewica, zarządu PSL Wyzwolenie i "Chłopskiego Stowarzyszenia Wydawniczego", kółek rolniczych, kasy zapomogowo- pożyczkowej. Szerzej o nim w osobnym artykule (LINK)
  • Wojciech Rokowski (1865-?) po powrocie z emigracji zarobkowej w USA sekretarz gminnego PSL, członek Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego Lewica, działacz "Sokoła", kółka rolniczego i Kasy Stefczyka 
  • Antoni Romańczyk (1891-1948) wice-wójt Choczni po I wojnie światowej, działacz PSL Lewica, PSL Wyzwolenie i Kasy Stefczyka, pełnomocnik wyborczy, radny gromadzki
  • Maksymilian Malata (1871-1945) wieloletni wójt, zatrudnił na stanowisku pisarza gminy młodego Józefa Putka, będącego wówczas na początku swojej drogi politycznej. W późniejszym okresie jego doradca, współpracownik i przyjaciel. Działacz PSL Lewica, PSL Wyzwolenie, "Sokoła", kasy zapomogowo- pożyczkowej, "Chłopskiego Stowarzyszenia Wydawniczego". Szerzej o nim w osobnym artykule (LINK)
  • Kacper Legut (1878-1974) członek rad nadzorczych: PSL Wyzwolenie i Kasy Stefczyka, z zawodu szewc
  • Klemens Guzdek (1880-1950) członek zarządu: PSL Wyzwolenie i gminy Chocznia w okresie międzywojennym, rady nadzorczej Kasy Stefczyka, radny powiatowy i gromadzki, wiceprzewodniczący komitetu parafialnego
  • Leon Bąk (1898-1968) przed II wojną światową działacz Kasy Stefczyka w Choczni i radny gromadzki, a po jej zakończeniu wójt Choczni, wiceprzewodniczący Komitetu Elektryfikacyjnego, sekretarz prezydium GRN  w Choczni. Szerzej o nim w osobnym artykule (LINK)
  • Władysław Babiński (1916-1989) działacz młodszej generacji współpracujący z Józefem Putkiem po II wojnie światowej, pełnił funkcję wójta Choczni.
Część wymienionych osób znajduje się na zbiorczej fotografii, zamieszczonej tutaj (LINK) oraz na starszym, przedwojennym zdjęciu działaczy kasy zapomogowo- pożyczkowej:


Od lewej siedzą: Klemens Guzdek, Władysław Świętek, Józef Putek, Andrzej Zając, Maksymilian Malata. Pierwszy z siedzących od prawej strony to Tomasz Szczur, pierwszy z stojących od lewej strony to Kacper Legut.




środa, 20 maja 2015

Leon Bąk - choczeński wójt i stolarz

Leon Bąk (urodzony 10.04.1898 w Choczni - zmarł 15.05.1968)
stolarz, działacz społeczny i samorządowy, wójt Choczni po II wojnie światowej.
Ukończył 6 klas szkoły ludowej i 3 klasy szkoły dokształcającej, po czym podjął pracę jako pomocnik murarza i pracownik stolarski (do 1918 roku).
Należał wówczas do Polskiej Partii Socjalistycznej.
Po uzyskaniu absolutorium w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem odbył dwuletnią służbę wojskową (1920-21). W latach 1922-25 pracował jako czeladnik stolarski, a następnie stolarz kierujący w firmie w Jaworznie. W 1926 roku uzyskał dyplom mistrzowski i zgłosił w starostwie rozpoczęcie samodzielnej działalności z siedzibą w Choczni.
Był wykonawcą licznych zamówień dla choczeńskiego kościoła parafialnego (między innymi: konfesjonałów, mebli i innych sprzętów, drzwi na chór kościelny), a także dla miejscowej szkoły, Kasy Stefczyka, straży pożarnej oraz osób prywatnych.
W 1931 roku stanął przed Sądem Okręgowym w Wadowicach, oskarżony przez policję o "przeszkadzanie w urzędowaniu" komisji wyborczej w Choczni, gdy ta przeliczała głosy wyborców sejmowych. Sąd uwolnił go jednak od winy i kary.
W latach 1937-39 był członkiem zarządu Kasy Stefczyka w Choczni. W marcu 1939 roku został wybrany radnym Gromady Chocznia, a we wrześniu, po wybuchu II wojny światowej, był czynnym uczestnikiem wojny obronnej. W 1940 roku wynajmował mieszkanie nauczycielce Albinie Tarasek. 25 marca 1941 roku został wywłaszczony z warsztatu na rzecz niemieckiego osadnika Jana Fuchra, a 8 stycznia 1942 roku wysiedlono go do Gorzenia. W czasie wysiedlenia pracował jako stolarz w Wadowicach oraz przebywał na przymusowych robotach w Berlinie (1944). 
Po II wojnie światowej powrócił do Choczni, gdzie był zaangażowany w działalność miejscowego samorządu. Od 5 lipca 1946 roku był zastępcą wójta gminy Chocznia. Od 1947 roku pracował jako księgowy w Związku Samopomocy Chłopskiej. W 1948 roku pełnił funkcję likwidatora gniazda „Sokoła” w Choczni. W sierpniu 1949 roku został zatrzymany na krótko przez Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa w Wadowicach, a jego dom poddano rewizji. W 1950 roku jest wymieniany jako wójt Choczni (wcześniej pełniący obowiązki wójta od końca 1949 roku), a także wiceprzewodniczący/członek komitetu elektryfikacyjnego oraz przewodniczący komisji przeciwpożarowej i Funduszu Odbudowy Szkół.
W październiku 1950 roku, razem z innymi zwolennikami Józefa Putka, musiał ustąpić z funkcji sekretarza prezydium Gminnej Rady Narodowej w Choczni i odtąd skupiał się wyłącznie na pracy zawodowej.
Po tragicznej śmierci w 1968 roku został pochowany na choczeńskim cmentarzu parafialnym. 
Syn Jana i Józefy z domu Cibor. Dwukrotnie żonaty: z Marią z domu Balon, a po jej śmierci z Władysławą.

Notatka powstała we współpracy z Katarzyną Pawelec-Tarkota i zawiera materiały oraz zdjęcie przez nią przesłane.