Chocznia - choczeński- chocznianin

Zgodnie z „Wykazem urzędowych nazw miejscowości i ich części” (Dziennik Ustaw z 19.10.2015 poz. 1636) przymiotnikiem od miejscowości Chocznia w powiecie wadowickim jest choczeński.

W tym samym wykazie występuje zresztą Dział Choczeński, jako część wsi Chocznia w powiecie wadowickim.

Według tegoż wykazu przymiotnik choczeński jest utworzony również od nazwy miejscowości Choczeń w powiecie sierpeckim na Mazowszu, natomiast przymiotnikiem od miejscowości Chocz w Wielkopolsce jest chocki.

Określenie choczeński jest dobrze ugruntowane historycznie, pojawia się na przykład w notatce proboszcza Kacpra Sasina z 1663 roku, czy w „Chronografii albo Dziejopisie Żywieckim” Andrzeja Komonieckiego sprzed 1729 roku, ale nie jest jedynym przymiotnikiem tworzonym od nazwy Chocznia.

Czasami można spotkać także nazwy: choczyński, chocyński, choczniański lub choczniowski.

Choczyński lub chocyński to po prostu gwarowa wersja choczeński, spotykana głównie w nazwiskach, a w starych dokumentach bywa zapisywana także w formie „choczinsky”.

Tomaszem Choczyńskim określa Józef Putek w książce „O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie” Tomasza z Choczni, który w 1447 roku pozwał pana na Barwałdzie Włodka Skrzyńskiego „dla przyczyny szkód i krzywd wyrządzonych jemu samemu, jak i mieszkańcom Choczni”.

Pseudonimu Józef Choczyński używał zresztą w niektórych publikacjach sam Putek.

Z kolei w 1892 roku urzędnik Andrzej Bąk, rodem z Choczni, wystąpił o oficjalną zmianę swego nazwiska na Choczyński, co rok później zostało zatwierdzone przez namiestnika Galicji.

Określenie „chocyński” zostało zanotowane w zwrocie „ty uuiku chocyński” w wydanej w 1929 roku książce Antoniny Obrębskiej zatytułowanej "Stryj, wuj, swak w dialektach i historji języka polskiego".

Przymiotnik choczniański pojawia się w publikacjach dość rzadko. Tak określany jest na przykład jeden z wikarych z Choczni w piśmie „Carolus” z marca 2014 roku lub Józef Putek w „Gazecie Polskiej” z 5 stycznia 1930 roku („dzwonnik choczniański”).

Ale za to istnieje Grzbiet Choczniański, jako jedna z trzech części Beskidu Małego, według podziału fizyczno- geograficznego Karpat, który zaproponował profesor Starkel w latach 1972-1973. Co ciekawe, Grzbiet Choczniański obejmuje nie tylko leżące częściowo na terenie Choczni Bliźniaki i Ostry Wierch, ale także całe pasmo od Bliźniaków przez Łysą Górę po Iłowiec, Jaroszowską Górę, a nawet niewielkie grzbieciki  w rejonie Kozińca i Świnnej Poręby.

Jeszcze rzadziej używany był przymiotnik choczniowski. W 1933 roku nowo utworzonej ulicy w Warszawie nadano nazwę Choczniowska, dla upamiętnienia miejscowości Chocznia. Na fakt istnienia takiej ulicy powoływał się po wojnie Józef Putek, gdy apelował do chocznian o wpłaty na Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy, w której znajduje się ulica nazwana od ich miejscowości (?).

Ta nieistniejąca już krótka uliczka znajdowała się niedaleko Cmentarza Powązkowskiego i łączyła ulicę Piaskową ze Słodowiecką.

Podobnie jak w przypadku przymiotników tworzonych od nazwy Chocznia istnieje także kilka określeń na jej mieszkańców.

Mieszkańcy Choczni to zarówno chocznianie (pisani obowiązkowo małą literą), jak i choczynianie, choczenianie oraz choczniany.

Znany językoznawca profesor Miodek uważa za poprawną formę chocznianie/chocznianki, czyli tę, która powszechnie używana jest w prasie i w książkach.

Choczniany występują w starej piosence ludowej, w której pojawia się zwrotka:

„Choczniany to zuchy, mają po dwa brzuchy, jeden na kapustę (lub zacierkę), drugi na prażuchy”, a formy choczynianie/choczenianie nie występują w piśmiennictwie, choć zdarza się usłyszeć je w mowie potocznej.