poniedziałek, 11 marca 2019

Metryka Franciszkańska z 1820 roku

Metryka Franciszkańska to drugi kataster gruntowy Galicji, czyli spis własności nieruchomości sporządzony do celów podatkowych. Została tak nazwana, ponieważ wykonano ją na podstawie patentu cesarza Franciszka II z 1817 roku.
Twórcy spisu dla Choczni tak zatytułowali swoje dzieło:

"Billans rozległości y rocznego przychodu ze wszystkich gruntów rodzaynych tak, jak tego oboyga w porownaniu z operatami regulacyi podatkowey z roku 1789 dotychczas przybyło albo ubyło y jak według rektyfikacyi z roku 1819 wypada".


W Choczni nie przeprowadzono szczegółowego spisu wszystkich nieruchomości, stwierdzono tylko różnice jakie powstały od sporządzenia poprzedniego spisu, czyli Metryki Józefińskiej z 1789 roku i sprostowano powstałe wówczas pomyłki.
Okazało się, że w ciągu 40 lat (między 1789 a 1819 rokiem) nie zanotowano w Choczni większych różnic, jeżeli chodzi o powierzchnię użytkowanych gruntów (spadek o nieco ponad 8 morgów) i ich jakość, tak że w 1819 roku dochody z pól uprawnych, łąk, pastwisk i lasów nie odbiegały zbytnio od wartości wyliczonych w 1789 roku (zanotowano spadek o około 121 guldenów).
Ostatecznie Metrykę Franciszkańską dla Choczni podpisano 26 czerwca 1820 roku.
Pod dokumentem swoje podpisy i pieczęć złożyli urzędnicy dokonujący pomiarów, czyli Jan Mientuszewski, Jan Kanty Pociłowski i Józef Idzikowski oraz pisarz gromadzki Wincenty Ziętarski, który potwierdził prawidłowość sporządzenia spisu w imieniu niepiśmiennych przedstawicieli władz gminy: Jana Kantego Kumorka, Tomasza Woźniaka, Kacpra Cibora, Antoniego Świętka, Jana Guzdka, Józefa Romańczyka i Ignacego Gazdy.
Swoje podpisy (trzema iksami) dołączyli też dwaj właściciele gruntów: Leon Szczur oraz Filip Graboń.

W Metryce Franciszkańskiej zapisano również ówczesne ceny podstawowych zbóż i siana:
  • żyta- 2 guldeny 23,5 krajcarów za korzec
  • pszenicy - 3 guldeny 10,5 krajcarów za korzec
  • jęczmienia - 1 gulden 51 krajcarów za korzec
  • owsa - 1 gulden 4 krajcary za korzec
  • siana słodkiego - 33 krajcary za cetnar
  • siana kwaśnego i potrawów - 16,5 krajcarów za cetnar
Największe zmiany w użytkowaniu gruntu odnotowano w Niwie V, gdzie wycięto 34 morgi lasu pańskiego, a powstałe polany przekształcono w grunta orne.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz