poniedziałek, 3 kwietnia 2023

Choczeńskie rody - Odrobinowie

Odrobinowie mogą pochwalić się zamieszkiwaniem w Choczni już od 1739 roku. Pierwszymi przedstawicielami tego rodu byli Kazimierz i Jadwiga Odrobinowie, którzy w latach 1739-1751 doczekali się w Choczni dziesięciorga dzieci. Jako że Kazimierz był kołodziejem, to rodzina Odrobinów utrzymywała się głównie z rzemiosła, a nie z uprawy roli. Żona Kazimierza od 1750 roku należała do Bractwa Różańcowego w Wadowicach. 

Tradycje rzemieślnicze ojca kontynuował jego pierworodny syn Mikołaj Odrobina, który był członkiem cechu bednarskiego w Wadowicach, a dodatkowo parał się szyciem i naprawą butów. 19 stycznia 1762 roku tenże Mikołaj poślubił Magdalenę Twarożonkę. Niestety osoba o takich danych nigdy nie była ochrzczona w Choczni, więc nie sposób powiązać Mikołaja Odrobiny z którąś konkretną gałęzią choczeńskich Twarogów. Biorąc jednak pod uwagę, gdzie znajdował się dom Odrobinów i zakładając, że Magdalena była w chwili ślubu osobą poniżej 30. roku życia, to można przypuszczać, że Mikołaj ożenił się z córką Tomasza Twaroga zwanego Bandołą, mieszkańca Komaniego Pagórka. Przy czym owa córka albo nie była chrzczona w Choczni, albo w metryce ślubu występuje pod innym imieniem, niż to, które otrzymała podczas chrztu. 

W subrepartycji z 1775 roku Mikołaj Odrobina wykazany jest jako zagrodnik, a nie rolnik, mieszkaniec dzisiejszego Osiedla Malatowskiego i posiadacz 1 krowy. W czasie sporządzania tego spisu Mikołaj i jego żona Magdalena mieli już czworo dzieci, w tym urodzonego w 1767 roku Macieja, który został później ich spadkobiercą. 

W Metryce Józefińskiej z lat 1785-1789 roku widnieje jednak nadal Mikołaj, zagrodnik spod nr 20. Co ciekawe, w sporządzonej w podobnym czasie kolejnej subrepartycji nie ma żadnego Odrobiny, a jako właściciel domu pod nr 20 figuruje Jan Bandoła, syn Tomasza. Ten fakt dodatkowo wzmacnia przedstawioną wyżej teorię o pochodzeniu żony Mikołaja Odrobiny. Prawdopodobnie Odrobinowie budowali wtedy swoje domostwo w nowej lokalizacji - na początku dzisiejszej ul. Głównej i w 1796 roku Maciej Odrobina, syn Mikołaja podany jest już jako mieszkaniec tego nowo wybudowanego domu nr 228. Ta informacja znalazła się w jego metryce ślubu z siedem lat młodszą Anastazją Stylanką. 

Mimo że pod koniec XVIII i na początku XIX wieku dzieci w Choczni miało kilku różnych przedstawicieli tej rodziny, to nazwisko Odrobina przetrwało w Choczni do czasów współczesnych wyłącznie za sprawą potomków Macieja i Anastazji. 

W połowie XIX wieku Odrobinowie nadal mieszkali pod nr 228. W Grudparzellen Protocoll z lat 1846-1852 jako współwłaścicieli tego domu podano Jana Kantego Odrobinę (ur. 1813), syna Macieja i Anastazji oraz jego starszego brata Antoniego Odrobinę (1800-1849). Obydwaj bracia posiadali po nieco ponad pięć mórg pola, a ich wyliczony dochód roczny był zbliżony do ówczesnej choczeńskiej średniej. Antoni i jego żona Magdalena z Capów doczekali się siedmiorga dzieci, ale obecni choczeńscy Odrobinowie są potomkami jego brata Jana Kantego, żonatego z Franciszką z Rokowskich. 

Ćwierć wieku później (w 1875 roku) gospodarstwo Odrobinów stanowiło współwłasność: Franciszka Odrobiny (1837-1886), syna Antoniego i Franciszki Odrobina, wdowy po Janie Kantym. Jej wnuczka Agnieszka Odrobina (1885-1976) wyemigrowała przed I wojną światową do USA, gdzie poślubiła Andrzeja Strychalskiego. 

W 1931 roku członkiem założycielem Spółdzielni Rolno-Handlowej Kółko Rolnicze w Choczni był 65-letni Teodor Odrobina, czyli wnuk wymienianego wyżej Antoniego. Jeden z synów Teodora - Jan Odrobina (1904-1992) spoczywa na cmentarzu parafialnym w Wadowicach, natomiast inny jego syn - Henryk Odrobina - był po II wojnie światowej funkcjonariuszem UB na Dolnym Śląsku. 

Jedynym męskim przedstawicielem rodziny Odrobinów w Choczni po II wojnie światowej był Piotr, urodzony w 1892 roku, jako syn Franciszka Odrobiny i Anny Dziuba z Polanki Wielkiej. To wnuk wymienionego wyżej Jana Kantego Odrobiny. W spisie wyborców z 1946 roku Piotr Odrobina jest ujęty pod nr  domu 282 razem ze swoją o 18 lat młodszą żoną Marią z Guzdków. W sporządzonym w tym samym czasie zestawieniu szkód wojennych Piotr Odrobina podawał, że posiada prawie 4 hektary gruntu, a jego straty powstałe w wyniku wojny oszacowano na 8.328 przedwojennych złotych, głównie z tytułu wysiedlenia, strat w inwentarzu i ziemiopłodach. Rok później Piotr Odrobina zmarł, pozostawiając żonę Marię i trzy córki: Władysławę, która została żoną Stanisława Guzdka, Stanisławę - późniejszą żonę Władysława Kleszcza i Kazimierę, która poślubiła Bronisława Bydłonia. 

W 1973 roku, w kolejnym dostępnym publicznie zestawieniu wyborców, nazwisko Odrobina nosiła nadal żyjąca Maria, żona Piotra, a także…Bolesław Odrobina (1925-1988) oraz jego żona Józefa z domu Stanek (1933-2012), mieszkańcy domu nr 499a. Co ciekawe, Bolesław Odrobina był także potomkiem Jana Kantego Odrobiny z XIX wieku. Urodził się poza Chocznią jako syn chocznianina Izydora Odrobiny, wnuka Jana Kantego i jego poślubionej w Choczni żony Marii z domu Malczyk. Czyli Bolesław Odrobina był kuzynem w stosunku do córek Piotra Odrobiny, starszego brata jego ojca.

Według językoznawców to nazwisko pochodzi od słowa odrobina, które oprócz okruszka oznaczało też osobę drobną, niskiego wzrostu, czy też malca. Obecnie mieszka w Polsce około 600 osób noszących nazwisko Odrobina. Najwięcej, bo ponad 100 w powiecie wadowickim, a ponad 50 także w powiatach pińczowskim, krakowskim i oświęcimskim oraz w samym Krakowie.

Na nagrobkach cmentarza w Choczni upamiętniono według Grobonetu 4 osoby noszące to nazwisko.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz