Słownik wyrazów i zwrotów w Choczni używanych- "K"

kabotek- krótka koszula

kaciała- niedorajda

kajfos – drewniany pojemnik na wapno lub zaprawę murarską

kajś, kasik, kajsik- gdzieś

kaleczny - przymiotnik od słowa kaleka (np. być kaleczny na obie nogi)

kalić (o wodzie)– mącić, brudzić.

kalnica- przednia część wozu, czyli dyszel z dwoma kołami

kalny – mętny (np. kalna woda)

kamienica- dom murowany

kantycki – pastorałki

kapota- męska kurtka, okrycie grzbietu

kapuza- kaptur

karkoszka/karkoska – sękate drewno, poskręcane

kaz – gdzie (kaz moja jupa?)

kazby – jakżeby, gdzieżby

kazywać, kazować – kazać (np. mama mi kazuje iść do pola)

kądziołka- miara ilości lnu=12 półgorstków, 9 kądziołek=klub

kieby- gdyby

kielce- kły u psa

kielo – ile

kieśnia- kieszeń

kinol – nos, nochal

kipnąć- paść, zdechnąć

kiszka – kaszanka

kitkać – łaskotać

klamoty- rzeczy do ubrania, ubrania, ciuchy

klepać (kosę) – pobijać tylcem obucha młotka w ostrze kosy umieszczone na tzw. babce w celu jego utwardzenia i naostrzenia. Dobre „poklepanie” kosy stanowiło prawdziwą sztukę

klepne żelazo - kowadło

klocie – klęcie, przeklinanie

klonkier – stare, rozklekotane urządzenie, mechanizm (np. rower, zegar itp.)

klub- miara ilości lnu =  9 kądziołek

klupać – uderzać, stukać młotkiem

kłapeć- strzęp, śmieć

kłobuch/kobuch/kłobuk – okap z odwróconego snopka umieszczany na mendlu; kapelusz

kłotka – kłódka

kłóska – kłosy zboża

knap- tkacz

kneblować – ściskać powrósłem (przy pomocy kija) okocek (patrz: okocek) słomy

kobylica/dziadek- drewniany uchwyt, rodzaj imadła dociskanego nogą, co pozwalało na obróbkę (okorowywanie) drewna ośnikiem

kociarzyć sie – guzdrać się; wykociarzyć się – wyguzdrać się

kopaczka- motyka

kopić - układać na łące siano w kopy

kopić sie – darzyć się w postaci wielu kop siana w polu

kopyce- skarpety mocowane nawłokami (patrz nawłoki)

kopyrciać sie/pyrciać sie – koziołkować, toczyć się na łeb, na szyję

kopyrtek – koziołek (przewrót w przód)

korczyk- miara objętości np. zboża, 1 korczyk = 4 miarki, około 33 litrów

kornuta – rogata owca

korpiel- brukiew; warzywo/owoc pozbawione specyficznego smaku (odmiana jabłek)

korpielorz- rolnik uprawiający brukiew (korpiele)

korzec- miara objętości np. zboża, 1 korzec = 3 korczyki = 2 półkorce, około 100 litrów

kosisko – drzewce, na którym osadzone jest ostrze kosy

kostrzyboc – ktoś o zmierzwionych, potarganych włosach

kóska- pojemnik na osełkę

krawatka – krawat

krązać – szatkować (kapustę), siekać coś na drobno

krosna- kozioł na którym układa się drewno do piłowania

krótki, malutki! – łagodne przekleństwo

krówskie, krowskie – krowie (przym. od krowa; np. łajno)

krucy (kruca) zeks/krucafuks– przekleństwo

krzesać- obciosywać drewno, odcinać gałęzie; wzniecać iskry przez uderzenie dwóch krzemieni o siebie lub metalu o krzemień

krzypić- kaszleć

krzywaczka – kłonica

ksiuta – młoda dziewczyna, którą łatwo poderwać

ku (komuś, czemuś) iść – iść do kogoś, w kierunku czegoś (np.: ku nom, ku stacji, rzyce, remizie itp.)

kufa – morda, pysk, przeważnie u zwierząt

kućkać – majstrować, dłubać, gmerać w czymś

kujok – kolec (np. ostu, jeżyny)

kukiełka – strucla z makiem, plecione białe pieczywo

kulasy – nogi

kumet – pajda (zwłaszcza grubsza) chleba

kumora – izba z osobnym wejściem, wynajmowana osobom nie posiadającym własnego domu (kumornikom) lub przeznaczona do składowania różnego rodzaju rzeczy

kumornik/kumorek- chłop nie posiadający własnego domu i mieszkający w wynajmowanej od kogoś komorze/kumorze

kumoter – sąsiad; chrzestny ojciec

kumotra/kumoska – sąsiadka; chrzestna matka

kupiciel- kupujący

kurniawa – zamieć śnieżna, zadymka

kurnotek – bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea), używany zarówno jako przyprawa w formie świeżej i suszonej, jak i podstawa do gotowania zupy, szczególnie na przednówku

kurskie – kurze (przym. od kura); nawóz pochodzący od kur

kurzok- palący papierosy lub fajkę

kurzyć – palić (papierosy lub fajkę)

kurzyniec- nawóz pochodzący od kur

kutrać/kutroć – grzebać/szturchać w czymś (np. w piecu)

kutwasić (sie) – komplikować, iść nie po myśli, plątać (się); robić coś źle, niewłaściwie, nieporządnie

kwarta- miara objętości, 1 kwarta = 4 kwaterki, nieco ponad litr.

kwaśnica- sok z kiszonej kapusty

kwaterka – miara objętości, około ćwierć litra

kwicki – niedojrzałe jabłka