piątek, 3 października 2014

Eugeniusz Bielenin

Eugeniusz Bielenin (urodzony w Kętach 3 lipca 1891 roku – zmarł w Krakowie 15 września 1979 roku) – dziennikarz, działacz ruchu ludowego, oficer Wojska Polskiego, syn kolejarza Jakuba i Anny.
Mieszkaniec Choczni w czasach szkolnych.  Członek choczeńskiego „Sokoła” oraz aktor i animator miejscowego teatru amatorskiego. Uczęszczał do wadowickiej szkoły normalnej i gimnazjum, które ukończył w 1911 roku. Przez jeden semestr studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie odbywał jednoroczną służbę wojskową w armii austriackiej (szkoła oficerów rezerwy w Krakowie). W 1913 jako członek Związku Strzeleckiego był instruktorem i przejściowo tymczasowym komendantem wadowickiego oddziału ZS. Zmobilizowany jako kadet do armii austriackiej (IR 18) w 1914 roku.  Na początku I wojny światowej dostał się do niewoli rosyjskiej w bitwie pod Iwanowicami-Michałowicami i do 1917 roku przebywał jako jeniec na Syberii we wsi Wasiutenka koło Isil-Kul w rejonie Omska, w obozie jenieckim w Omsku, w Tarze i w Tiumeniu. Po wybuchu rewolucji lutowej wstąpił do formowanego we Władywostoku oddziału Wojska Polskiego. Po przedostaniu się do Francji w 1918 roku pełnił funkcję instruktora w armii generała Hallera. Od 1919 roku, po powrocie do Polski, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W zimie 1919/1920 zachorował na tyfus. Po powrocie na front w 1920 był dowódcą kompanii ciężkich karabinów maszynowych w walkach na terenie Ukrainy. Po przeniesieniu do rezerwy w stopniu porucznika pracował do 1924 roku w fabryce maszyn i narzędzi rolniczych w Oświęcimiu. W latach 1924-39 był dziennikarzem tygodnika „Piast” – sekretarzem redakcji, redaktorem odpowiedzialnym i w końcu redaktorem naczelnym (1933-1939). Związany od czasów szkolnych z ruchem ludowym był bliskim współpracownikiem Wincentego Witosa, pełniąc kolejno funkcje: kierownika sekretariatu zarządu okręgowego Polskiego Stronnictwa Ludowego  „Piast” w Krakowie (od 1927 roku), sekretarza zarządu okręgowego Stronnictwa Ludowego w Krakowie (1931-1933), członka prezydium małopolskiego zarządu okręgowego Stronnictwa Ludowego (1933-1939), członka rady naczelnej Stronnictwa Ludowego (1938-1939).
W czasie II wojny światowej  pracował w Oddziale Miejskim Rady Głównej Opiekuńczej w Krakowie, współpracował z SL „Roch”. Po zakończeniu wojny działał w Polskim Stronnictwie Ludowym (1945-46) oraz w tak zwanym odrodzonym PSL (1948-49).
Pracował jako dziennikarz- redaktor techniczny tygodnika „Piast” (1945-47) i jego redaktor naczelny (od grudnia 1948) oraz referent prasowy w Wojewódzkim Komitecie ZSL w Krakowie. Od 1950 do 1951 roku pracownik „Hydrotrestu” w Nowej Hucie, potem Zakładów Jajczarsko-Drobiarskich w Krakowie. W latach 1957-60 był współorganizatorem i członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika „Wieści”. 
W marcu 1957 roku Komenda Wojewódzka MO w Krakowie podjęła postanowienie o założeniu między innymi przeciwko niemu sprawy agenturalno-grupowej o kryptonimie "Oset". Stosując wszystkie możliwe techniki operacyjne usiłowano wybadać, czy nie uczestniczy w organizowaniu w ramach ZSL opozycji przeciw PZPR i władzom PRL.
Za swoją działalność został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł po zaginięciu w niejasnych okolicznościach. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Zdjęcie z archiwum Jerzego Piotra Talagi
Eugeniusz Bielenin jest autorem „Szkiców z przeszłości”, wydanych po śmierci autora w 1980 roku, a opartych na jego wspomnieniach (w tym z młodości w Choczni), powieści sensacyjnej „Zielona granica” (wydanej po raz pierwszy w 1925 roku) oraz komedii „Hallery idą”, wyróżnionej w konkursie Związku Teatrów i Chórów Włościańskich we Lwowie w 1923 roku.

4 komentarze:

  1. E.B nie należał do ZSL. Był w grupie b. współpracowników Witosa skupionych wokół Stanisława Mierzwy.

    OdpowiedzUsuń
  2. Tak przy okazji był też przedwojennym wiceprezesem Związku Zawodowego Dziennikarzy RP ;)

    OdpowiedzUsuń
  3. Czy wiadomo gdzie spoczywa (na którym cmentarzu) p. E. Bielenin?

    OdpowiedzUsuń