poniedziałek, 20 kwietnia 2015

Osadnictwo niemieckie w Choczni w czasie II wojny światowej

Do końca grudnia 1942 roku okupacyjne władze niemieckie osiedliły w Choczni 86 rodzin przesiedleńczych narodowości niemieckiej, pochodzących w dużej części z terenów Wołynia, przedwojennego powiatu dolińskiego w województwie stanisławowskim i Besarabii.
Przekazano im 393 gospodarstwa o łącznej powierzchni 1119 hektarów (około 75 % użytków rolnych), co dawało średnio 13 hektarów na jedną rodzinę przesiedleńczą.
Dodatkowo zarezerwowano 19 gospodarstw o łącznej powierzchni 53,78 hektara na potrzeby przyszłych przesiedleńców.
Przed przekazaniem gospodarstw przesiedleńcom niemieckim wysiedlono z Choczni około 1000  osób (25 % przedwojennych mieszkańców Choczni) z 330 domów.
Ponieważ przesiedleńcy niemieccy obejmowali na ogół gospodarstwa stanowiące wcześniej własność kilku polskich gospodarzy, doszło do wyburzeń zbędnych dla nich budynków mieszkalnych (150 domów) i stodół (123), a 75 domów zamieniono na budynki gospodarcze (głównie stajnie), po przebudowie i wyburzeniu wewnętrznych ścian.

Do końca lipca 1942 roku ks. proboszcz Dyba ochrzcił w choczeńskim kościele parafialnym 15 dzieci niemieckich przesiedleńców:
  • Hermann Stadler, ur. 1941, syn Leo i Barbary
  • Erika Wurdak, ur. 1941, córka Petera i Marii
  • Erika Schnurer, ur. 1941, córka Edwarda i Anny
  • Greta Amalie Schmelzer, ur. 1941, córka Josefa i Wilhelmine
  • Elisabeth Lotte Scherbaum, ur. 1941, córka Johanna i Theresii
  • Florian Kraus, ur. 1941, syn Andreasa i Anny
  • Albert Stadler, ur. 1941, syn Leopolda i Rosalie
  • Richard Bruno Rösner, ur. 1941 Inwałd, syn Friedricha i Idy
  • Wolfgang Amadeus Franz Maicher, ur. 1941, syn Ludmili
  • Fraudlinde Antone Kopp, ur. 1941 Wadowice, córka Hermana i Marii
  • Thaddäus Adam Schmidt, ur. 1941, syn Josefa i Helene
  • Erich Remus, ur. 1941, syn Augustina i Albine
  • Oswald Thomas Knoll, ur. 1941, syn Jakoba i Anny
  • Adolf Pscheidt, ur. 1942, syn Ignatza i Anny z domu Silzer
  • Maria Anna Wrba (Werba), ur. 1942, córka Ludovicusa i Herminy

W późniejszym czasie dzieci niemieckich przesiedleńców mogli chrzcić wyłącznie niemieccy kapłani i dlatego ich nazwiska nie są już odnotowywane w choczeńskich księgach metrykalnych.
W innych źródłach odnotowano, że w Choczni urodził się także:

  • Hans Pscheidt ur. 1944, syn Bogdana i Mathilde z domu Hanus.

Do końca lipca 1942 roku przesiedleńcy niemieccy zawarli w Choczni kilka ślubów:

  • 23.02.1941 Andreas Pützlacher ur 1916 + Anna Hinke ur. 1919
  • 20.04.1941 Andreas Kraus ur. 1910 + Anna Pelczar ur. 1908
  • 04.05.1941 Alfred Büchinger ur. 1910 + Katharina Kraus ur. 1920
  • 27.07.1941 Johan Riess ur. 1912 + Józefa Gruniew ur. 1920 w Wadowicach
  • 05.10.1941 Alois Jekal ur. 1913 + Mathilde Borosz ur. 1915
  • 23.11.1941 Johan Erwin Dönhöfner ur. 1913 + Elsa Hodl ur. 1921
  • 19.05.1942 Johann Forster + Erika Brem (brak metryki w Choczni)

Znane są też nieliczne przypadki małżeństw pomiędzy niemieckimi przesiedleńcami, a przedwojennymi mieszkankami Choczni, które podpisały volkslistę. Miały one miejsce po zakończeniu wojny.

Bardziej znanymi przesiedleńcami niemieckimi w Choczni byli:
  • Anton Enderle, komendant straży pożarnej w Choczni,
  • Johan Enderle, właściciel niemieckiego szynku/zajazdu w Choczni,
  • Alwin Ruppelt, kierownik szkoły z nadania władz niemieckich, pochodzący z Wielkopolski,
  • Franz Bresler- żandarm na posterunku policji, przed wojną podoficer w 12 pułku piechoty w Wadowicach.


2 komentarze:

  1. Moją prababcię Bronisławę właśnie wtedy wysiedlono z Choczni, do końca wojny przebywała ona potem w Łukowie.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dodano zestawienie małżeństw osadników niemieckich zawartych w Choczni

    OdpowiedzUsuń