poniedziałek, 4 listopada 2019

Choczeńskie rody- Hałatowie

W 1973 roku mieszkało w Choczni więcej Hałatów niż na przykład: Szczurów, Żaków, czy Świętków, choć historia występowania tego nazwiska w Choczni liczy dopiero 122 lata.
Świadczy to o dużej ekspansywności tego rodu zapoczątkowanego przez Jana Hałata, który urodził się 20 września 1873 roku w Bulowicach. Był synem Tomasza Hałata i jego żony Marii z domu Gawęda.
8 listopada 1897 roku Jan Hałat poślubił w Choczni szesnastoletnią Marię Kręcioch, córkę Franciszka i Anny z domu Roman.
Jan i Maria Hałatowie dochowali się ośmiorga dzieci:
  • pierworodnego syna Szymona urodzonego w 1898 roku,
  • córki Kornelii urodzonej w 1900 roku,
  • syna Józefa urodzonego w 1903 roku,
  • córki Magdaleny urodzonej w 1905 roku,
  • syna Jana urodzonego w 1906 roku,
  • córki Marii urodzonej w 1907 roku,
  • syna Franciszka Józefa urodzonego w 1908 roku,
  • syna Władysława urodzonego w 1911 roku.
Troje z wyżej wymienionych potomków Jana i Marii zmarło przed ukończeniem pierwszego roku życia: Magdalena, Jan i Maria.
10 stycznia 1921 roku owdowiały i niemal już pięćdziesięcioletni Jan Hałat po raz drugi wstąpił w związki małżeńskie, poślubiając tym razem w Choczni osiemnastoletnią Anielę z domu Góralczyk, córkę Władysława i Marii z domu Paterak.

Według przekazów rodzinnych Aniela przychodziła do Jana pomagać przy małym dziecku, ponieważ jego żona Maria zmarła przy porodzie. Oprócz tego była to dla niej dobra okazja, by spotykać się z Szymonem, najstarszym synem Jana. Aniela i Szymon byli w sobie bardzo zakochani. Nie wiadomo, co skłoniło Jana do oświadczenia się Anieli, skoro wiedział, że jego syn ją kocha. Młoda Aniela przyjęła oświadczyny. Pochodziła z rodziny biednej. Przed decyzją o poślubieniu Jana rozmawiała o tym z matką, która kazała jej przyjąć oświadczyny, ponieważ Jan miał wszystko- ziemie, pieniądze i dom. Po ślubie Jana i Anieli Szymon wyjechał do USA, bo nie mógł już znieść tej sytuacji. Ojciec dał mu pewną kwotę na wyjazd i uznał to jako spadek. Aniela była nieszczęśliwa i to było widać na każdym kroku. Cały czas tęskniła i kochała Szymona. 

Mimo trzydziestoletniej różnicy wieku między małżonkami Jan i Aniela doczekali się oni sześciorga dzieci:
  • córki Marii urodzonej w 1921 roku,
  • syna Kazimierza urodzonego w 1924 roku,
  • syna Stefana Mieczysława urodzonego w 1926 roku,
  • syna Stanisława Zdzisława urodzonego  w 1927 roku, który zmarł  w listopadzie 1927 roku,
  • córki Czesławy urodzonej w 1931 roku,
  • syna Stanisława urodzonego w 1932 roku.
Tym samym Jan Hałat, protoplasta rodu, miał w sumie czternaścioro dzieci, z których dziesięcioro założyło własne rodziny oraz 46 wnuków:
  1. Jak wspomniano wyżej, najstarszy syn Szymon Hałat już w 1914 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Pod koniec I wojny światowej zaciągnął się do armii generała Hallera i przybył z nią do Polski w 1919 roku. Jednak po zakończeniu wojny polsko- bolszewickiej powrócił do USA i pracował tam jako górnik oraz farmer specjalizujący się w uprawie cebuli. Z poślubioną w 1922 roku pod Nowym Jorkiem żoną Marią z domu Balon miał sześcioro dzieci: czterech synów (Alphonso, Josepha, Raymonda i Leona) oraz dwie córki: Carolinę, później po mężu Beach i Irenę, żonę Michaela Cecere. Szymon Hałat, używający w USA imienia Samuel, zginął w wypadku samochodowym w 1968 roku. Jego wnukiem (po synu Leonie) jest Nathan Halat, urodzony w 1979 roku absolwent Uniwersytetu Stanowego w Nowym Jorku i Transatlantic Studies na Uniwersytecie Jagiellońskim, który od 15 lat pracuje jako amerykański dyplomata, do tej pory w placówkach dyplomatycznych w: Krakowie, Władywostoku, Indiach, Jamajce i  w Meksyku.
  2. Kornelia Hałat, najstarsza córka Jana, w 1919 roku wyszła za mąż za krawca Józefa Studnickiego, z którym miała pięciu synów: Albina, Jana, Mariana, Józefa i Władysława oraz dwie córki: Leokadię, po mężu Bautrel i Józefę, po mężu Jakóbik. Kornelia z mężem Józefem aż do II wojny światowej prowadziła w Choczni sklep – handel towarów mieszanych wraz z wyszynkiem. Zmarła w 1971 roku.
  3. Józef Hałat w 1927 roku poślubił w Choczni Annę z domu Miś (1904-1990), rodem z Kaszowa. Był ojcem Franciszka (1928-1999) i Stanisława (1933-2000). Zmarł w czasie okupacji niemieckiej i został pochowany w Krakowie. Jego żona Anna mieszkała w 1946 roku pod numerem 484 i deklarowała szkody wojenne w wysokości 5497 przedwojennych złotych.
  4. Franciszek Józef Hałat (1908-1980) w 1941 roku zawarł w Żywcu związek małżeński z chocznianką Marią Drapa (1912-1986) i doczekał się dwóch córek: Jadwigi Zofii (po mężu Bąk) oraz Krystyny. Był członkiem OSP w Choczni, w 1946 roku deklarował szkody wojenne w wysokości 5183 przedwojennych złotych.
  5. Władysław Hałat (1911-1976) we wrześniu 1939 roku jako żołnierz Wojska Polskiego został ranny w nogę, co spowodowało trwałe inwalidztwo. Po wojnie pracował jako rolnik i robotnik w Spółdzielni Gminnej w Wadowicach. Był członkiem Związku Samopomocy Chłopskiej, Ochotniczej Straży Pożarnej, Komitetu Rodzicielskiego przy szkole w Choczni Dolnej oraz reaktywowanego Kółka Rolniczego w Choczni (od 1958 roku). W 1936 roku poślubił Balbinę z domu Widlarz i został ojcem kolejno: Adama, Henryka, Kazimierza, Wandy Pietluch, Władysława, Ireny Zajda, Marii Pomietło, Edwarda i Lucyny Mlak.
  6. Maria Drapa z domu Hałat (1921-2017) była żoną Albina (od 1945 roku) oraz matką pięciorga dzieci.
  7. Kazimierz Drapa (1924-2008) był członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Choczni (1951), pracownikiem Spółdzielni Spożywców w Wadowicach oraz członkiem Gminnej Rady Narodowej w Choczni od stycznia do grudnia 1953 roku. Żonaty z Marią z domu Bylica (od 1947 roku), ojciec sześciorga dzieci.
  8. Stefan Mieczysław Hałat (1926-2005) był od 1955 roku mężem Anastazji z domu Wider i ojcem pięciorga dzieci.
  9. Czesława Matuśniak z domu Hałat (1931-1991), od 1949 roku była żoną Stanisława, z którym miała dwoje dzieci.
  10. Stanisław Hałat (1932-2006) był mężem Gracjanny z domu Biłko i ojcem czworga dzieci. W 1983 roku kierował budową Domu Strażaka.

W 1946 roku Jan i Aniela Hałatowie mieszkali w domu pod numerem 118 i według kwestionariusza szkód wojennych posiadali 5 hektarów pola. Deklarowali szkody wojenne w wysokości 10789 przedwojennych złotych.
Senior rodu Jan Hałat zmarł 25 czerwca 1948 roku.

Mimo że historia nazwiska Hałat w Choczni jest znacznie krótsza od mniej licznych obecnie Szczurów, Żaków, czy Świętków, to przedstawiciele tego rodu mają równie dawne choczeńskie korzenie po liniach żeńskich.
Wszyscy potomkowie Jana Hałata i jego pierwszej żony Marii wywodzą się od: Dziadków, Guzdków, Kręciochów oraz Ramendów, natomiast wszyscy potomkowie Jana Hałata i jego drugiej żony Anieli mają także za przodków: Bryndzów, Drapów, Garżelów, Góralczyków, Guzdków, Pateraków, Pietruszków, Pindlów, Ramendów, Szczurów, Twarogów, Wątrobów, Wcisłów, Widlarzów, Widrów i Woźniaków.

Na koniec 2017 roku 1194 Hałatów obojga płci mieszkało w Polsce w 14 województwach- zdecydowanie najliczniej w małopolskim (585) oraz w śląskim (411).

Teresa Kolber w „Słowniku nazwisk mieszkańców dekanatu wadowickiego” wskazuje, że nazwisko Hałat pochodzi od słowa oznaczającego kitel, kapotę czy też długie okrycie wierzchnie przypominające płaszcz, noszone zwłaszcza przez Żydów.

----
Proszę o ponowny kontakt telefoniczny lub mailowy Panią zainteresowaną historią Hałatów i Graboniów. Dowiedziałem się, że wysyłała Pani do mnie email, ale niestety go nie otrzymałem. Prawidłowy email kontaktowy to chocznia.kiedys@gmail.com


1 komentarz:

  1. Uzupełniono o wspomnienia rodzinne przekazane przez panią Iwonę.

    OdpowiedzUsuń