środa, 23 maja 2018

Płatnicy podatku kościelnego w 1855 roku

Dawni mieszkańcy Choczni wnosili daninę na rzecz probostwa, która w dokumentach kościelnych jest zapisywana pod nazwą messalia, missalia lub meszne. Ten podatek za odprawianie mszy w kościele nie był odprowadzany w formie pieniężnej, lecz w zebranym ze swoich pól zbożu.
Wysokość messaliów była uzależniona od obszaru gruntów rolnych, które posiadał płatnik.
Regulację wysokości wpłat ustalono po raz ostatni 23 grudnia 1823 roku i gdy w połowie XIX wieku rozliczano sprawy finansowe związane z uwłaszczeniem chłopów, to probostwo powoływało się właśnie na tę umowę.
Oczywiście przez ponad 30 lat od jej zawarcia część gospodarstw przeszła w ręce spadkobierców lub nabywców, ulegając z reguły rozdrobnieniu, stąd w zestawieniu z 1855 roku w wielu przypadkach podzielono wyliczoną w 1823 wartość stosownie do aktualnego stanu posiadania.
Największymi płatnikami messaliów w 1855 roku byli:

  • po 12 garnców żyta i owsa- Maciej Wątroba (nr domu 204- obecne Zawale),
  • po 8 garnców żyta i owsa- Augustyn Guzdek (9), Wincenty Szczur (17), Szymon Guzdek (36), Melchior Styła (42), Jan Paterak (51), Jan Dąbrowski (170), Jan Gancarz (201), Jan Guzdek (214), Walenty Balon (220), Jan Zając (239), Szczepan Malata (248),
  • po 6 garnców żyta i owsa- Wojciech Szczur (1), Jakub Zając (13), Jan Szczur (19), Michał Rzycki (43), Franciszek Wątroba (44), Leon Nowak (164), Antoni Piątek (196), Franciszek Bąk (207), Jan Bryndza (208), Antoni Balon (220), Wojciech Szczur (240), Wojciech Rzycki (244), Józef Szczur (289), Jan Wider (316).
1 garniec odpowiadał 3,84 litra, czyli Maciej Wątroba wnosił na rzecz plebana po 46 litrów żyta i owsa.

Ogółem w ciągu roku na messalia zbierano w Choczni po 31 korców i 7 garnców żyta oraz owsa, czyli po 3840 litrów tych zbóż. Szacować można, że stanowiło to równowartość około 406 złotych reńskich, przy przeciętnym dochodzie rocznym z gospodarstwa chłopskiego w wysokości 25 złotych reńskich.

Płatnikami tego podatku było 321 gospodarzy o nazwiskach:
Balon (5), Banaś (2), Bandoła (6), Bąk (5), Brandys (1), Bryndza (11), Buldończyk (4), Burzej (2), Bylica (5), Cap (3), Cibor (7), Dąbrowski (13), Drapa (6), Dunin (1), Dziadek (1), Figura (1), Gałuszka (1), Gancarz (2), Garżel (2), Gawęda (1), Gąsior (1), Gładysz (1), Góralczyk (2), Graboń (2), Graca (1), Grządziel (1), Guzdek (15), Gzela (4), Haczek (2), Hanusiak (1), Harnik (1), Jucha (1), Jura (1), Kiszka (1), Kloss (2), Kobiałka (5), Kolber (2), Koman (4), Kręcioch (13), Krystian (1), Kulczycki (1), Kumorek (1), Leń (1), Leśniak (1), Lipowski (1), Łopata (2), Łuszczyński (2), Majkut (1), Malata (1), Nicieja (1), Nowak (4), Odrobina (2), Paterak (2), Pękala (1), Piątek (3), Pietruszka (4), Pindel (9), Płonka (1), Ramenda (3), Ramza (1), Rokowski (4), Roman (1), Romańczyk (4), Ruła (7), Ryczko (1), Rzycki (3), Sikora (3), Spytkowski (1), Stankowicz (1), Strzeżoń (2), Styła (6), Szczur (21), Szymonek (2), Ścigalski (1), Świętek (3), Tomaszek (2), Turała (1), Tuszyński (1), Twaróg (3), Warmuz (1), Wątroba (5), Wcisło (7), Wider (6), Widlarz (15), Wojtala (1), Woźniak (9), Wójcik (7), Zając (12), Żak (5).

Sporządzony w podobnym czasie "Grundparzellen Protocoll" (1844-1852) obejmował 408 właścicieli gruntów w Choczni, czyli messalia płacili nie wszyscy z nich.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz