czwartek, 8 grudnia 2022

Znani potomkowie chocznian- pułkownik Władysław Jończy

 

Władysław Jończy
fotografia z książki
"100 lat weterynarii w Puławach"

W połowie lat 60. XIX z Wieprza do Choczni przeprowadził się Józef Jończy wraz z rodziną. Zamieszkali w górnej części wsi, gdzie Józef zajmował się młynarstwem i uprawą roli. Pierwsze dziecko Jończych, które urodziło się już w nowym miejscu, otrzymało po ojcu imię Józef. Tak wynika z metryki chrztu sporządzonej w marcu 1867 roku. Rodzice nie skąpili pieniędzy w celu wykształcenia młodego Józka i posłali go do wadowickiego gimnazjum. Później kontynuował on edukację w krakowskim seminarium nauczycielskim. W 1888 roku Józef Jończy jr wykazywany jest jako nauczyciel zastępczy w Izdebniku, a w 1891 roku jako samodzielny nauczyciel w Brennej koło Skoczowa. Tam po urodzeniu martwych bliźniąt zmarła jego żona  Adelajda. W 1894 roku Józef Jończy poślubił Anielę z domu Prymas, która dwa lata później także powiła bliźnięta: Władysława Kazimierza i Adama. Natomiast w 1897 roku urodził się im kolejny syn, któremu nadali tym razem imiona Kazimierz i Władysław. Taki dobór imienia – czyli odwrotny zestaw niż w przypadku jednego z wcześniejszych bliźniąt, miał swoje dalsze konsekwencje. Nie wiadomo mianowicie, właściwie którym z synów Józefa i Anieli Jończych był przyszły pułkownik, występujący w oficjalnych dokumentach jako Władysław Jończy. Czy Władysławem Kazimierzem, jednym z bliźniąt urodzonym w Skoczowie w 1896 roku, czy też Kazimierzem Władysławem, który przyszedł na świat rok później w Brennej. Za pierwszą wersją przemawia zgodność imienia oraz dopisek w metryce chrztu Władysława Kazimierza z datą zgonu (1966), pokrywającą się ze znaną datą śmierci pułkownika Władysława. Za drugą zaś data i miejsce urodzenia (1897), takie same, jak podawane w różnych źródłach dotyczących bohatera tej notatki i adnotacja o zawartym małżeństwie z kobietą, która była faktyczną żoną pułkownika Władysława Jończego. Prawdopodobnie prawdziwa jest druga z tych możliwości i płk Władysław Jończy był w rzeczywistości Kazimierzem Władysławem Jończym,  żyjącym w latach 1897-1966 i używającym swojego drugiego imienia.

Jego dalsze losy nie są już tak zagmatwane. Od 1903 roku wychowaniem Władysława i jego rodzeństwa zajmowała się tylko matka, ponieważ ojciec Józef Jończy zmarł w wieku zaledwie 36 lat. Od 1909 roku Władysław uczęszczał do Cesarsko- Królewskiego Albrecht Gymnasium w Cieszynie. W czasie I wojny  światowej służył w cieszyńskim 100 pułku piechoty, najpierw jako podchorąży, a od 1917 roku w stopniu podporucznika. W listopadzie 1918 roku został wcielony do Wojska Polskiego, a w 1919 roku zweryfikowano go w stopniu porucznika służby stałej. W tym czasie jako członek Tajnej Organizacji Wojskowej brał udział w przygotowaniach do plebiscytu na Śląsku Cieszyńskim, który miał rozstrzygnąć o przynależności tego regionu do Polski lub do Czechosłowacji. Ostatecznie do tego plebiscytu  nie doszło i Śląsk Cieszyński podzielono w 1920 roku między obydwa państwa.

Dalsza kariera wojskowa Władysława Jończego związana była ze służbami weterynaryjnymi. Służąc w Okręgowym Szpitalu Koni nr III w Grodnie, studiował jednocześnie weterynarię. Dyplom lekarza tej specjalności uzyskał w 1924 roku na Uniwersytecie Lwowskim. Awansował kolejno na kapitana (w 1928 roku) i majora (w 1937 roku). Był lekarzem weterynarii w Zapasie Młodych Koni w Górze Kalwarii, a następnie kierownikiem laboratorium hipologicznego w Centrum Wyszkolenia i Badań Laboratoryjnych w Warszawie.

Brał udział w wojnie obronnej 1939 roku jako szef służby weterynaryjnej w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie”, dowodzonej przez generała Franciszka Kleeberga. Po kapitulacji SGO „Polesie” trafił do niewoli niemieckiej i był aż do 1945 roku więziony w Oflagu VII A w Murnau w Bawarii.

Zaraz po wyzwoleniu powrócił do Polski i do służby w Centrum Wyszkolenia i Badań Weterynaryjnych Odrodzonego Wojska Polskiego. W 1946 roku już jako podpułkownik został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. W latach 1947-60 był komendantem Centrum Wyszkolenia i Badań Weterynaryjnych w Puławach, przekształconego potem w Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii. Służbę zakończył w stopniu pułkownika.

W księdze pamiątkowej „100 lat weterynarii w Puławach 1862-1962” pod redakcją Konrada Mellaka podkreślono jego zasługi nie tylko dla Centrum, ale i dla miasta Puławy:

Całkowicie oddany zawodowi, służbie wojskowej i Centrum, wybitnie przyczynił się do jego rozwoju i utrzymania na wysokim poziomie. Nie poprzestając na mocno absorbującej go pracy służbowej, brał aktywny udział w życiu społecznym i kulturalnym miasta, za co w uznaniu swoich zasług został odznaczony honorową odznaką Puław.”

Centrum kierowane przez Jończego między innymi założyło w ramach czynów społecznych instalację wodociągową na dwóch ulicach, udzieliło pomocy w rozbudowie sieci kanalizacyjnej i elektrycznej, brało udział w akcjach przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, organizowało szkolenia dla cywilnych lekarzy weterynarii, a nawet Mistrzostwa Polski w jeździectwie.

Władysław Jończy zmarł 10 listopada 1966 roku. Jego dokonania zostały upamiętnione specjalną tablicą umieszczoną na gmachu placówki w Puławach, którą przez 13 lat kierował. Oprócz Krzyża Zasługi posiadał również Medal Niepodległości.


Puławy 1951
Władysław Jończy stoi jako drugi z lewej strony
Źródło facebook- Puławskie historie

Puławy 1952
Władysław Jończy trzeci z prawej
Źródło facebook- Puławskie historie




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz