Potomkowie chocznian - Wincenty Guzdek

W październiku 1832 roku w rodzinie choczeńskiego rolnika Stanisława Guzdka i jego żony Reginy z Woźniaków przyszło na świat ich jedenaste z kolei dziecko. Tym razem był to syn, któremu na chrzcie nadano imię Jan. Mały Janek „odziedziczył” imię po starszym o cztery lata bracie, który w chwili jego narodzin już nie żył.

Dom rodzinny Guzdków znajdował się w dolnej części Choczni, na lewym brzegu Choczenki. Po przeciwnej stronie przylegającej do niego drogi znajdowały się podmokłe łąki, administracyjnie przynależne już do Wadowic. Na współczesnej mapie parcela, na której stał dom Guzdków, posiada adres Zawale nr 3 (link).

Po śmierci Stanisława Guzdka w 1847 roku znaczny jak na warunki choczeńskie majątek rodzinny przejął jego najstarszy syn Augustyn Guzdek. Młodszy aż o 21 lat od Augustyna Jan Guzdek musiał szukać swojego miejsca do życia poza Chocznią.

Wincenty Guzdek
Archiwum Jerzego Guzdka

W 1873 roku w księgach metrykalnych parafii inwałdzkiej odnotowano chrzest jego syna Wincentego Piotra, urodzonego 30 marca. Matką Wincentego była Marianna Guzdek z domu Magiera.

Pochodzący z niebogatej rodziny Wincenty Guzdek musiał wykazywać się  dużym talentem do nauki i uporem w dążeniu do celu, skoro w roku szkolnym 1887/1888 udało mu się rozpocząć naukę w wadowickim gimnazjum i kontynuować ją pomyślnie przez osiem lat. Zresztą już w pierwszym roku edukacji w Wadowicach osiągnął ocenę celującą, jako zaledwie jeden z 4 na 48 uczniów jego licznej pierwszej klasy.

17 czerwca 1895 roku Wincenty Guzdek został „uznany dojrzałym” po pomyślnym zdaniu egzaminów maturalnych, na których otrzymał oceny dobre lub bardzo dobre. 

Świadectwo maturalne - Archiwum Jerzego Guzdka

Po maturze zgłosił się na ochotnika do odbycia rocznej służby wojskowej w 13 pułku piechoty c.k., uzyskując stopień kadeta (zastępcy oficera) i przeniesienie do rezerwy. Jesienią 1896 roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W tym czasie jego pochodzący z Choczni ojciec Jan pracował i mieszkał na Śląsku- najpierw w Kopciowicach koło Bierunia, a następnie w Świnowie koło Ostrawy (od 1897 roku. Pierwszy etap studiów Wincentego Guzdka na UJ, zakończony egzaminem historyczno- prawnym w 1898 roku, obejmował: prawo rzymskie, prawo kościelne, prawo niemieckie, historię państwa austriackiego, filozofię, filozofię prawa i statystkę ogólną. W 1900 roku Guzdek podszedł pomyślnie do egzaminu sądowego, po uprzednim zaliczeniu: austriackiego prawa prywatnego, handlowego i wekslowego, austriackiego postępowania sądowo-cywilnego, austriackiego prawa karnego oraz postępowania karnego. Po uzyskaniu absolutorium 14 sierpnia 1900 roku zdawał jeszcze rok później państwowy egzamin z nauk politycznych. 

Świadectwa egzaminacyjne - Archiwum Jerzego Guzdka

Wincenty Guzdek był już wówczas c.k. praktykantem konceptowym w Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Krakowie (od 5 września 1900 roku) z pensją 1000 koron rocznie.

W grudniu 1901 roku Wincenty Guzdek został przeniesiony służbowo do Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Jarosławiu, gdzie w 1902 roku uzyskał awans na koncypistę skarbowego, a w 1907 roku na c.k. komisarza skarbowego. 

Awans na kocypistę 1902
Archiwum Jerzego Guzdka

Adekwatnie do awansów służbowych rosły też jego zarobki osiągając w 1914 roku kwotę 3.600 koron rocznie.

W 1905 roku Wincenty Guzdek poślubił w kościele pod wezwaniem św. Tomasza w morawskim Brnie Helenę Mucha, urodzoną w 1884 roku we Lwowie córkę czeskiego budowniczego Jana Muchy i jego żony Ludwiki z Garczyńskich.

Świadectwo ślubu

Wincenty i Helena Guzdkowie- Archiwum Jerzego Guzdka

W metryce małżeństwa podano, że matka Wincentego już wówczas nie żyła, a ojciec zamieszkiwał w Stanisławowie.

Późną wiosną 1908 roku małżeństwo Guzdków odwiedziło uzdrowisko Carlsbad (dziś Karlove Vary w Czechach), gdzie zamieszkało w pensjonacie „Złoty Krzyż”. W wyprawie do wód towarzyszyła im siostra pani Guzdkowej- Bronisława.

W latach 1908-1912 roku nazwisko Wincentego Guzdka znaleźć można wśród członków wspierających Okręgowe Towarzystwo Szkoły Ludowej w Jarosławiu, organizacji, której celem był rozwój oświaty wśród ludu.

Wincenty i Helena Guzdkowie z synami Marianem i Ludwikiem
Archiwum Jerzego Guzdka

Po wybuchu I wojny światowej Guzdek został powołany 14 sierpnia 1914 roku do służby wojskowej w armii austriackiej. Jak donosiła „Nowa Reforma” z 16 października 1914 roku, Wincenty Guzdek został awansowany ze stopnia kadeta na „porucznika w pospolitem ruszeniu w czynnej służbie na czas trwania wojny”.

Wincenty Guzdek (pierwszy z lewej) w armii ck.
przełom 1916/1917
Archiwum Jerzego Guzdka

Wigilia 1916 roku w armii c.k.
Archiwum Jerzego Guzdka

Wincenty Guzdek - I wojna światowa
Archiwum Jerzego Guzdka

Archiwum Jerzego Guzdka-  Wincenty Guzdek
w pociągu pancernym w okolicach Kołomyi na przełomie 1916 i 1917 roku-
spotkanie austriackich i niemieckich sztabowców

W 1916 roku uzyskał kolejny awans służbowy na c.k. sekretarza skarbu, a jako jego ówczesne miejscem przebywania podano Chodorów na południe od Lwowa.

Z dniem 31 stycznia 1917 roku formalnie zakończył służbę wojskową. W 1918 roku galicyjskie Prezydium Krajowej Dyrekcji Skarbu przyznało mu podwyżkę pensji rocznej do 4000 koron, a jako miejsce jego pracy ponownie wymieniony jest Jarosław.

W niepodległej Polsce od grudnia 1919 roku Guzdek pracował początkowo jako inspektor ministerialny do spraw straży skarbowej przy Ministerstwie Skarbu, a następnie na jego podanie został mianowany przez Ministra Skarbu radcą skarbowym przy władzach skarbowych w Małopolsce (1920) z pensją 4800 koron rocznie i powrócił do pracy w Jarosławiu. 

Archiwum Jerzego Guzdka

Rok później przeniesiono go służbowo do Lwowa do pracy w tamtejszej Izbie Skarbowej i awansowano na starszego radcę skarbu.

Wincenty Guzdek w czasach lwowskich
Archiwum Jerzego Guzdka

Kolejne miejsce pracy Wincentego Guzdka to Kraków. W 1928 roku pracował tam na stanowisku naczelnika Urzędu Skarbowego Akcyz i Monopolów Państwowych i pełnił funkcję przewodniczącego komisji egzaminacyjnych dla kandydatów do pracy w dziale kontroli skarbowej.

19 czerwca 1928 został mianowany inspektorem skarbowym.

8 stycznia 1938 roku nadano mu na emeryturze Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. Wcześniej posiadał austriacki Jubileuszowy Krzyż Cywilny i Jubileuszowy Medal Wojskowy.

Wincenty i Helena Guzdkowie- Archiwum Jerzego Guzdka

Wincenty Guzdek zmarł w Krakowie 14 listopada 1946 roku i trzy dni później spoczął na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie obok swojej żony Heleny.

Archiwum Jerzego Guzdka

Pozostawił po sobie dwóch synów: Mariana (ur. 1906) i Ludwika (ur. 1910).

Ludwik Guzdek (1910-1991) w 1939 roku
Archiwum Jerzego Guzdka

Powyższa nota biograficzna Wincentego Guzdka powstała dzięki wydatnej pomocy jego wnuka Jerzego Guzdka, który udostępnił zdjęcia i dokumenty rodzinne.

Zestawienie znanych potomków chocznian- link.