Pierwszy zapis dotyczący nazwiska
Ścigalski w Choczni pojawia się w choczeńskiej kronice parafialnej w 1800 roku. Wtedy to właśnie, w czasie budowy poprzedniego kościoła parafialnego, ofiarę w wysokości ponad 83 złotych górskich wniósł do kasy parafialnej niejaki Jan Ścigalski.
W kolejnym zapisie kroniki w 1801 roku tenże Jan Ścigalski figuruje jako prowizor, czyli świecki administrator ekonomiczny parafii, odpowiadający między innymi za rachunki związane z budową kościoła i potwierdzający prawidłowość rocznych wpływów i wydatków parafii.
W kolejnym zapisie kroniki w 1801 roku tenże Jan Ścigalski figuruje jako prowizor, czyli świecki administrator ekonomiczny parafii, odpowiadający między innymi za rachunki związane z budową kościoła i potwierdzający prawidłowość rocznych wpływów i wydatków parafii.
Dokładnie 21 listopada 1808 roku ten sam honestus Jan Ścigalski lat 30, z zawodu żołnierz, poślubił honestę Mariannę
Młynarską, lat 23. Tytuł honestus przed ich nazwiskami oznacza prawdopodobnie,
że oboje pochodzili z rodzin mieszczańskich, zajmujących się uprawą roli.
Ponieważ jako miejsce pochodzenia
panny młodej wskazano w metryce Starą Wieś koło Wilamowic, w obecnym powiecie
bielskim, to można przypuszczać, że ich pojawienie się w Choczni było związane
w jakiś sposób z rodziną Biberstein-Starowieyskich, właścicieli zarówno Starej
Wsi, jak i Choczni (do 1803 roku).
Jan i Marianna zamieszkali pod
numerem 38, początkując choczeńską linię Ścigalskich.
Wszyscy Ścigalscy z
Choczni są potomkami ich synów: Jana i
Michała. Trzeci syn Jana i Marianny- Andrzej Ścigalski, tak jak ojciec wybrał karierę wojskową, a po przejściu do rezerwy ożenił się poza Chocznią.
Z pozostałych w Choczni synów Jana i Marianny bardziej znany był Jan (1816-1887)- przewodniczący Rady Szkolnej Miejscowej od momentu jej powołania w 1872 roku oraz ofiarodawca znacznych sum na budowę i wykończenie kościoła w latach 1880-1886. Był mężem Salomei z Wróblowskich i Marii z domu Szczur.
Z kolei jego brat Michał w spisie właścicieli gruntów, zapoczątkowanym w 1844 roku, wykazany jest jako posiadacz ponad dwukrotnie większego gospodarstwa niż Jan, a ze swoimi 20 morgami zaliczał się do najmajętniejszych rolników w Choczni (piąty pod względem areału wśród chłopów i dziesiąty pod względem wyliczonego dochodu rocznego).
Parcele obydwóch Ścigalskich znajdowały się wtedy w Niwie Zakościelnej, na południe od Choczenki, w sąsiedztwie włości plebańskich.
Z pozostałych w Choczni synów Jana i Marianny bardziej znany był Jan (1816-1887)- przewodniczący Rady Szkolnej Miejscowej od momentu jej powołania w 1872 roku oraz ofiarodawca znacznych sum na budowę i wykończenie kościoła w latach 1880-1886. Był mężem Salomei z Wróblowskich i Marii z domu Szczur.
Z kolei jego brat Michał w spisie właścicieli gruntów, zapoczątkowanym w 1844 roku, wykazany jest jako posiadacz ponad dwukrotnie większego gospodarstwa niż Jan, a ze swoimi 20 morgami zaliczał się do najmajętniejszych rolników w Choczni (piąty pod względem areału wśród chłopów i dziesiąty pod względem wyliczonego dochodu rocznego).
Parcele obydwóch Ścigalskich znajdowały się wtedy w Niwie Zakościelnej, na południe od Choczenki, w sąsiedztwie włości plebańskich.
Do bardziej znanych członków
rodziny Ścigalskich w Choczni należeli w późniejszych latach:
- Franciszek Ścigalski (1889-1945) krawiec i rolnik, członek choczeńskiej Sokolej Drużyny Polowej (1913), prezes Koła Młodzieży w Choczni w okresie międzywojennym. Syn Antoniego i Marianny z domu Ramęda. Był żonaty z Justyną, córką posła Antoniego Styły. Zmarł na emigracji w Kanadzie.
- Franciszek Ścigalski (1906-1986) ochroniarz prezydenta RP Ignacego Mościckiego i przewodnik wycieczek po zamku wawelskim, gdzie służbowo zamieszkiwał. Zasłużony podczas ratowania wawelskich arrasów w 1939 roku. Walczył w Wojsku Polskim we Francji, gdzie został ciężko ranny. Internowany po przekroczeniu granicy szwajcarskiej. Po wojnie pracownik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Syn Karola i Agnieszki z domu Guzdek.
- Ignacy Ścigalski (1881-1963) emigrant z Choczni do USA w 1905 roku, „policyant” w banku Peoples Stock Yards State Bank w Chicago, żołnierz armii generała Hallera, członek komitetu do spraw zakupu dzwonów dla Choczni w 1927 roku. Syn Antoniego i Marianny z domu Ramęda. Na emigracji w USA znalazła się Maria Aniela Ścigalska, młodsza siostra wymienionego wyżej Ignacego. Jej mężem był Walter Majeuski.
- Jan Ścigalski (1893-1978) członek „Sokoła” i amatorskiego choczeńskiego kółka teatralnego. Potem murarz, robotnik i rolny na emigracji we Francji. Żołnierz armii generała Hallera, z która wrócił do Polski. Od 1922 mieszkaniec Krakowa, gdzie prowadził z żoną sklep. Syn Antoniego i Heleny z domu Wątroba.
- Karol Ścigalski (1887-1920) rolnik, wice wójt gminy Chocznia, działacz ludowy. Członek wadowickiej sekcji Związku Walki Czynnej, choczeńskiego „Sokoła”, przewodniczący zarządu Spółki Oszczędności i Pożyczek w Choczni (1920). W armii austriackiej brał udział w I wojnie światowej. Syn Michała i Heleny, mąż Agnieszki z domu Guzdek.
- Stanisław Ścigalski (1904-1999) prawnik, polityk, działacz ludowy, dziennikarz. Syn Karola i Agnieszki z domu Guzdek. Zmarł na emigracji w Montrealu w Kanadzie. Szerzej o nim w osobnej notatce (LINK).
Według stanu na wrzesień 2002
roku w Polsce mieszkało 290 osób o nazwisku Ścigalski. Najwięcej w Krakowie
(61), powiecie wielickim (47) i wadowickim (23).
Natomiast na nagrobkach osób
pochowanych na cmentarzu w Choczni wymienionych jest 17 Ścigalskich (8 mężczyzn
i 9 kobiet- według danych grobonetu).
W tym samym cyklu:
Uzupełniono o dane ze spisu własności gruntowej z lat 1844-1852.
OdpowiedzUsuń