poniedziałek, 10 lipca 2017

Kalendarium choczeńskie - wydarzyło się między 10 a 16 lipca

10 lipca

  • 1891- urodził się Antoni Romańczyk, podwójci (1922), członek zarządu PSL "Wyzwolenie" (1927 i 1932) oraz Kasy Stefczyka w Choczni (1935), radny gromadzki (1935-39). Od lipca 1946 roku radny reaktywowanej Gminy Chocznia i członek jej prezydium. W 1947 roku znalazł się ponownie w zarządzie Kasy Stefczyka.
  • 1906- urodził się Stefan Dąbrowski, żołnierz 5 pułku artylerii w Krakowie, a później ochroniarz prezydenta Ignacego Mościckiego. W czasie polowania w Białowieży został ranny i poturbowany przez szarżującego dzika, gdy osłaniał żonę prezydenta. W okresie II wojny światowej w ruchu oporu, został zatrzymany w Radomiu i uwięziony w obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie poniósł śmierć.
  • 1906- w Buffalo urodził się Bronisław Sołtysiewicz, organizator i członek choczeńskiej orkiestry strażackiej po II wojnie światowej. Plutonowy 12 pułku piechoty w Wadowicach, członek orkiestry pułkowej. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku, potem w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, jako starszy sierżant 3 dywizji. Brał udział w kampanii libijskiej i włoskiej. Awansowany na stopień chorążego, odznaczony Krzyżem Walecznych i Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po wojnie pracownik „Druciarni” w Wadowicach, działacz Ochotniczej Straży Pożarnej, kapelmistrz orkiestry w Kleczy. Mąż chocznianki Urszuli Bąk.
  • 1917- urodził się Czesław Bryndza, w okresie międzywojennym robotnik na Śląsku, a w czasie II wojny światowej żołnierz armii niemieckiej, uczestnik bitwy pod Stalingradem, gdzie został ciężko ranny w nogę. Po amputacji nogi szef miejscowego Arbeitsamtu (Urzędu Pracy), a następnie kościelny w Bystrej koło Bielska- Białej.
  • 1937- w Kozach zmarł tamtejszy proboszcz ksiądz Franciszek Żak, były wikariusz choczeński od 1913 roku. Kapelan garnizonu w Wadowicach przed i po I wojnie światowej w stopniu kapitana, katecheta, patron Polskiego Stowarzyszenia Robotnic Katolickich w Wadowicach. 20 czerwca 1920 roku ochrzcił w Wadowicach Karola Józefa Wojtyłę, późniejszego papieża. 

11 lipca

  • 1894- urodziła się Aleksandra Woźniak, później po mężach Kręcioch i Klisiak, członkini choczeńskiego „Sokoła”, aktorka teatru amatorskiego. Łączniczka i kurierka AK w czasie II wojny światowej, wysiedlona przez Niemców do Gorzenia. 
  • 1910- rozpoczęto budowę nowej szkoły w Choczni Dolnej. Budową kierował paler Ludwik Woźniak, a brali w niej udział: Józef Bandoła, Józef Dąbrowski, Józef Drożdż, Józef Garżel, Władysław Koman, Józef i Karol Łopata, Antoni Szafran, Aleksander Wider i Jan Zając z Choczni oraz Jan Moskalik z Wadowic. Prace stolarskie wykonywał Jan Twaróg.
  • 1935- w Jezioranach urodził się Stanisław Nowak, późniejszy wikariusz choczeński i arcybiskup częstochowski.
  • 1974- w wieku 96 lat zmarł Kacper Legut, szewc, działacz ludowy i samorządowy- aktywny zwolennik Józefa Putka. Członek Rady Nadzorczej PSL "Wyzwolenie" w Choczni (od 1927 roku) oraz Kasy Stefczyka (od 1934 roku). Radny gminny od 1946 roku, kierował z ramienia gminy robotami szarwarkowymi, związanymi z elektryfikacją wsi, działał w Komisji Zdrowia, Przeciwpożarowej i Kontroli Społecznej.
  • 2004- zmarł Tadeusz Ochman, krawiec, właściciel sklepu w Wadowicach.

12 lipca

  • 1865- urodził się Wojciech Rokowski, emigrant w USA od 1892 roku, po powrocie sekretarz gminnego PSL (1911), członek Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego (1911-1912). Od 1911 aktywny członek „Sokoła” w Choczni. Przewodniczący zgromadzenia ludowego w Choczni w listopadzie 1912 roku, gdzie wypowiadał się za silną organizacją polityczną i gospodarczą chłopów i regulacją stosunków kościelnych. 22 czerwca 1913 roku w jego mieszkaniu odbył się wiec przedwyborczy PSL, na którym poparto kandydaturę Antoniego Styły na posła. Członek zarządu choczeńskiej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej (od 1917 roku) i Kółka Rolniczego. 
  • 1881- urodził się Franciszek Kręcioch, rolnik, emigrant zarobkowy w USA (do 1913 roku), członek choczeńskiej Sokolej Drużyny Polowej (1913), żołnierz armii austriackiej w czasie I wojny światowej,  który zginął w 1917 roku pod Kraśnikiem. 
  • 1885- urodził się Aleksy Gazda, żołnierz armii austriackiej w czasie I wojny światowej (16 pułk piechoty). Dostał się do niewoli rosyjskiej i był więziony w Pietropawłowsku w guberni akmolińskiej.  
  • 1899- urodził się Szymon Bandoła, żołnierz 39 pułku piechoty, który zmarł w szpitalu wojskowy w Przemyślu w 1921 roku.
  • 1937- w Nowym Jorku zmarł Emanuel Dunaj, były choczeński karczmarz (1898), od 1903 roku emigrant w USA, gdzie pracował jako prasowacz.

13 lipca

  • 1861- urodził się Aleksander Wider, murarz, jeden z budowniczych szkoły w Choczni Dolnej (od 1910 roku).
  • 1894- urodził się Antoni Świętek, żołnierz 56 pułku piechoty, który zginął na froncie I wojny światowej (1915).
  • 1913- zgromadzenie ludowe postulowało szybką regulację Choczenki, która po obfitych opadach wylała i pozatapiała stodoły, poniszczyła pola i plony. Postanowiono także zaskarżyć dotychczasowy komitet kościelny za dopuszczenie do zniszczenia więźby na wieży kościelnej i wybrano Antoniego Styłę do rozprawy konkurencyjnej, w której miał zgłosić sprzeciw wobec nadmiernych wydatków na budowę murowanych, piętrowych toalet przy plebani, parkanu i remontu wieży.
  • 1932- od uderzenia pioruna w budynek mieszkalny zginął nauczyciel Wincenty Talaga i jego córka. Próba ratowania nauczyciela przez zakopanie go po szyję w ziemi, w celu "wyciągnięcia złych prądów", nie przyniosła żadnych rezultatów.
  • 1958- zmarł Józef Siepak, w okresie międzywojennym osadnik na Wołyniu w gminie Berezne w powiecie Kostopol. Powiązany przez córkę Annę z rodziną pilota-kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego.
  • 1984- zmarł Jan Wcisło, stolarz, robotnik przymusowy w Niemczech podczas II wojny światowej. Po wojnie pracownik Fabryki Obić Zgrzebnych w Bielsku-Białej. W czerwcu 1947 roku kandydat w wyborach na wójta Choczni. Członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i zastępca przewodniczącego prezydium Gminnej Rady Narodowej w Choczni (od października 1950 roku). W latach 1951-1953 członek Gminnej Rady Narodowej w Choczni, przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego (1952), członek Komisji Oświatowej. Wiceprzewodniczący Komitetu Budowy Szkoły w Choczni Górnej (1959). 

14 lipca

  • 1855- proboszcz Komorek zgłosił do lekarza miejskiego w Wadowicach wystąpienie cholery w Choczni i wymienił numery domów w których wykryto jej przypadki. Pierwsza ofiara epidemii (Michał Romańczyk) zmarła dzień wcześniej.
  • 1895- pochodzący z Choczni Szymon Dąbrowski został wyświęcony na księdza w USA, w diecezji St. Cloud w stanie Minnesota.
  • 1896- urodził się Ignacy Koman, mistrz krawiecki w Choczni z pracownią w domu Szymona Łapki, wcześniej praktykował w Bielsku. Żołnierz armii austriackiej w czasie I wojny światowej, ranny w wojnie polsko-bolszewickiej. Pierwszy prezes choczeńskiego klubu sportowego „Olimpia” w latach 20-stych XX wieku i sponsor strojów piłkarskich. Po poślubieniu Franciszki z domu Lempart przeniósł się do jej rodzinnej wsi Śleszowice, gdzie wspólnie szyli konfekcję na akord i uprawiali rolę. 
  • 1904- urodził się Władysław Mruczek, właściciel introligatorni i zakładu oprawy obrazów przy ul. Krakowskiej w Wadowicach
  • 1927- w Wadowicach urodziła się Maria Góra, położna, mieszkanka Choczni - żona Eugeniusza Szczura.
  • 1954- zmarł Jan Nęcek, wicekomisarz Gminy Chocznia do 1934 roku, prezes koła Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Choczni, oskarżony przez Stronnictwo Narodowe o uderzenie podczas wiecu SN nożem w pierś prelegenta Jelonkiewicza (1932).  Radny gromadzki od 1935 do 1939 roku. Pracował jako sługa kancelaryjny w urzędzie monopolu tytoniowego w Wadowicach. 

15 lipca

  • 1853- pleban Komorek zwrócił się do Dominium Rudze z prośbą o wystawienie dwóch nowych ław na Choczence, ponieważ dotychczas używane zagrażały runięciem.
  • 1910- zlot „Sokołów” w Krakowie, w którym brali udział chocznianie- uczestnicy mieszkali w namiotach na Błoniach, gdzie prowadzono ćwiczenia i popisy sportowe.
  • 1916- w budynku szkolnym w Choczni zostało zakwaterowanych 140 żołnierzy z 20 pułku obrony krajowej z oddziałem karabinów maszynowych.
  • 1923- urodził się Wincenty Michalak, w powojennych dokumentach gminnych określany jako herszt zdemoralizowanej młodzieży, karany za zakłócanie spokoju publicznego i awantury, co było przedmiotem licznych skarg mieszkańców. Aresztowany za bójki i naruszanie cudzej własności - w 1947 roku rada gminna wnioskowała o wysłanie go do obozu pracy.
  • 1974- zmarł Ludwik Płonka, radny Gminnej Rady Narodowej w Wadowicach od 1945 roku oraz ławnik Sądu Okręgowego w Wadowicach, powołany w 1946 roku. W 1948 roku znalazł się w zarządzie choczeńskiej  Kasy Stefczyka. 
  • 1991- w wypadku w Wadowicach zginął Eugeniusz Szczur, działacz „Sokoła”, subiekt w sklepie artykułów gospodarczych Związku Inwalidów w Wadowicach w okresie międzywojennym, funkcjonariusz policji państwowej. W czasie II wojny światowej żołnierz konspiracji pseudonim „Kanar”. 
  • 2010- zmarł Józef Mojski (młodszy), kowal, rolnik i szofer Pogotowia Ratunkowego w Wadowicach, członek orkiestry OSP, organizator wart nocnych w okresie zagrożenia pożarowego w Choczni. 

.16 lipca

  • 1824- urodził się Ignacy Dąbrowski, członek Towarzystwa Trzeźwości od 1844 roku, oraz Rady Miejscowej Szkolnej od 1872 roku. 
  • 1856- zmarł choczeński sklepikarz Leopold Schwarzmann.
  • 1894- święcenia kapłańskie w Krakowie otrzymał chocznianin Ferdynand Widlarz.
  • 1901- urodził się Piotr Twaróg, przed II wojną światową stolarz w Szamocinie (Wielkopolska). W sierpniu 1939 r. zmobilizowany jako rezerwista do służby w Komendzie Powiatowej Policji Państwowej w Chodzieży. Zginął zgilotynowany w więzieniu policyjnym w Poznaniu w 1941 roku po wyroku Niemieckiego Sądu Specjalnego za rzekome dopuszczenie się przestępstw wobec internowanych przez władze polskie aktywistów niemieckich, konwojowanych do Berezy Kartuskiej.     

1 komentarz:

  1. Piorun nie uderzył w dom, tylko wpadł przez otwarte okno do domu, poraził śmiertelnie Wincentego i zrzucił z fotela jego teściową. Dodatkowo wywołał pożar domu, w którym zginęła córka Wincentego.
    Ks. Franciszek Żak był też kapelanem w Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Żeligowskiego i jesienią 1920 brał udział w tym słynnym "puczu" :)

    OdpowiedzUsuń