środa, 19 lipca 2017

Kalendarium choczeńskie - wydarzyło się między 17 a 23 lipca

17 lipca

  • 1816- w Nowym Sączu urodził się Jan Zdrzelski, późniejszy ksiądz, od 1854 do 1855 roku sprawujący posługę wikariusza w Choczni. Od 1857 roku proboszcz w Harklowej, a od 1869 roku proboszcz w Lanckoronie. 
  • 1856- w Wadowicach odbyła się rozprawa konkurencyjna w sprawie ustanowienia szkoły ludowej w Choczni i sprawowania nad nią opieki, o której poinstruowani zostali ksiądz proboszcz Józef Komorek i  władze gminne z wójtem Janem Rokowskim na czele. Pierwsze starania w kierunku powstania szkoły ludowej podjęły poprzednie władze gminy- wójt Jan Szczur i radni Szczepan Guzdek oraz Wojciech Widlarz.
  • 1897- urodził się Ludwik Płonka, radny Gminnej rady Narodowej w Wadowicach od 1945 roku oraz ławnik Sądu Okręgowego w Wadowicach powołany w 1946 roku. W 1947 roku znalazł się w zarządzie choczeńskiej  Kasy Stefczyka. 
  • 1905- urodził się Ignacy Szczur, kowal wymieniany w 1941 roku w zestawieniu przygotowanym przez niemieckiego okupanta. 
  • 1910- urodziła się Michalina Widlarz, później po mężu Kądzielawa, nauczycielka w szkołach podstawowych w Koszarawie i w Okrajniku w okresie międzywojennym, a po wojnie nauczycielka w liceum w Katowicach. 
  • 1946- dokonano napadu na dom Józefa Putka, ówczesnego ministra Poczt i Telegrafów. Skradziono 8.000 złotych i garderobę.
  • 1999- zmarła Helena Burzyńska z domu Gawęda, radna Gromadzkiej Rady Narodowej w Choczni wybrana w 1969 roku oraz Gminnej Rady Narodowej w Wadowicach, wybierana w 1973 i 1978 roku.
  • 2013- zmarła Danuta Gruszczyńska z domu Guzdek, nauczycielka w szkole podstawowej w Choczni Górnej od 1977 roku. Absolwentka wadowickiego liceum (1966) i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Wychowawczyni w Domu Dziecka w Czechowicach-Dziedzicach, nauczycielka w SP nr 3 w Andrychowie. Od 1997 roku rencistka, pracowała społecznie na rzecz choczeńskiej parafii i wspólnoty karmelitańskiej w Wadowicach. Autorka poezji religijnych. 

18 lipca

  • 1920- urodziła się Czesława Hawryszko, przedwojenna działaczka Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Choczni. W 1936 roku wybrana zastępczynią sekretarki, a  w 1939 roku zastępczynią bibliotekarki. 

19 lipca

  • 1890- w miejscowości Krzywiń urodził się Alwin Adolf Ruppelt, przedwojenny nauczyciel w Otorowie koło Szamotuł i Niederröblingen w Saksonii-Anhalt, kolonista niemiecki w Choczni w czasie II wojny światowej, kierownik szkoły z nadania władz niemieckich. Spalił książki ze szkolnej biblioteki i część archiwum Józefa Putka. Od 1 października 1942 urzędnik do spraw prac w ogrodach szkolnych w Żywcu. 
  • 1922- urodził się Alojzy Burzej, radny Gromadzkiej Rady Narodowej w Choczni wybrany w 1969 roku. Wcześniej członek Komisji Finansowo-Budżetowej (od 1966 roku). 
  • 1950- zmarł Eryk Aron Muenz, syn choczeńskiego karczmarza, doktor praw, uczeń wadowickiego gimnazjum od 1904 roku (absolwent w 1912 roku), student prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (od roku akademickiego 1912-13). Po II wojnie światowej mieszkaniec Londynu, w 1947 roku otrzymał angielskie obywatelstwo. 
  • 1954- w Montevideo w Urugwaju zmarł Władysław Wider, pochodzący z Choczni murarz, uczestnik renowacji choczeńskiego kościoła w 1924 roku. W Urugwaju przebywał od 1926 roku.
  • 1988- w Adelaide w Australii zmarł Jan Widlarz, żołnierz kampanii wrześniowej 1939 roku, który uciekł z niewoli pod Łańcutem i wrócił do Choczni. Więzień hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (w 1944 roku), doczekał wyzwolenia w 1945 roku. Od 6 grudnia 1949 roku na emigracji w Australii, gdzie dotarł statkiem z Włoch. Ojciec siostry zakonnej Herminy Widlarz, zmartwychwstanki, dyrektorki szkoły katolickiej w Australii.
  • 1996- zmarł Władysław Szczur, rolnik, członek orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej i Związku Młodzieży Polskiej, pracownik GS w Wadowicach. W 1949 roku znalazł się w Gminnym Zarządzie Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.  

20 lipca

  • 1807- urodził się Jakub Kręcioch, choczeński kowal i sklepikarz.
  • 1809- dywizja armii austriackiej pod dowództwem barona Schaurotha, wchodząca w skład VII Korpusu Armii, korzystając z rozejmu w wojnie z Napoleonem zakwaterowana została w Wadowicach. Jeden z magazynów zaopatrzeniowych tej dywizji został założony w Choczni. 
  • 1830- zmarł Jan Ławicki, stolarz i cieśla.
  • 1842- ksiądz Józef Komorek objął probostwo w Choczni po swoim przyrodnim bracie Wojciechu.
  • 1860- urodził się Jakub Widlarz, gospodarz. Zezwolenie na budowę jego stodoły na drodze publicznej prowadzącej do szkoły było przedmiotem interpelacji posła Styły, wniesionej pod obrady Sejmu Krajowego we Lwowie w 1897 roku. W latach 1910/1911 wynajmował izbę na potrzeby nauki szkolnej. 
  • 1956- zmarł Adam Drapa, żołnierz armii austriackiej w czasie I wojny światowej (56 pułk piechoty), który w 1914 roku przebywał w szpitalu w Pradze po postrzale w rękę. 
  • 1969- o 15.00 nastąpiło uroczyste otwarcie nowo wybudowanej szkoły w Choczni Górnej w obecności władz wojewódzkich, powiatowych, gromadzkich, przewodniczącego Komitetu Budowy Szkoły inż. Eugeniusza Kosycarza i orkiestry OSP. Odbyła się uroczysta sesja Gromadzkiej Rady Narodowej i Frontu Jedności Narodu. Upamiętniono 25-lecie PRL. 
  • 1977- zmarł Józef Piegza, członek Rady Nadzorczej Kasy Stefczyka w Choczni od 1935 roku i jej przewodniczący od 1936 roku, radny Gromady Chocznia wybrany w marcu 1939 roku. Członek Gminnej Rady Narodowej w Wadowicach w 1945 roku i ławnik Sądu Okręgowego. Od lipca 1946 roku radny Gminy Chocznia z ramienia Stronnictwa Ludowego i ławnik zarządu. W sierpniu 1946 roku wszedł w skład gminnej Komisji Polowej i Pomiarowej, a we wrześniu 1946 roku w skład komisji Kontroli Gospodarki Publicznej. W 1947 roku ponownie znalazł się w radzie nadzorczej reaktywowanej Kasy Stefczyka. W 1949 roku przewodniczący zarządu Spółdzielni Samopomoc Chłopska, a w sierpniu 1949 roku został zatrzymany przez UB. Członkiem Gminnej Rady Narodowej w Choczni pozostał do 1951 roku, zasiadał w Komisji Oświaty i Kultury. W 1956 roku członek Rady Mleczarskiej.

21 lipca

  • 1871- po ukończeniu studiów teologicznych i filozoficznych chocznianin Józef Bylica został wyświecony w Tarnowie na księdza, a następnie skierowany do pracy w parafii Lisia Góra.
  • 1935- zmarł Andrzej Poradzisz, członek Zgromadzenia Badaczy Pisma Świętego. 
  • 1941- choczeński pilot myśliwski Władysław Nowak został zestrzelony w walce powietrznej nad kanałem La Manche, w czasie której zaliczono mu uszkodzenie dwóch samolotów Messerschmitt. Poparzony wyskoczył na spadochronie. Po wyłowieniu przez angielski kuter przebywał w szpitalu i na rekonwalescencji.
  • 1986- zmarła Maria Woźniak z domu Bandoła, radna Gminnej Rady Narodowej w Choczni w latach 50-tych XX wieku, członkini Koła Gospodyń Wiejskich. 
  • 1997- w Łukowie zmarła Wincentyna Talaga, nauczycielka w Choczni Dolnej i Suchej Beskidzkiej. W 1939 roku znalazła się w sowieckiej strefie okupacyjnej, gdzie została aresztowana przez NKWD, a po okresie uwięzienia deportowana ze Lwowa wgłąb ZSRR. Do Polski powróciła w 1945 roku. 

22 lipca

  • 1877- urodził się Jan Twaróg, mistrz stolarski, który pracował w Fabryce Mebli, Trumien i Parkietu pod Ostrawą, a w 1905 roku wrócił do Choczni i został współwłaścicielem Fabryki Krzeseł. Jeden z budowniczych szkoły w Choczni Dolnej (od 1910 roku), którą wyposażał w meble. W 1919 roku z rodziną i bratem wyjechał na stałe do Wielkopolski, najpierw zamieszkał w Kamieńcu, a po roku w Murowanej Goślinie, gdzie prowadził zakład rzemieślniczy, specjalizujący się w meblach sakralnych na potrzeby okolicznych kościołów. Członek Towarzystwa Przemysłowego.
  • 1904- urodziła się Maria Aniela Bąk, później po mężu Bałys, przedwojenna działaczka Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Choczni i członkini teatru amatorskiego. W styczniu 1928 roku wybrana zastępczynią gospodyni lokalu KSMŻ. 
  • 1959- zmarł Jan Luzarowski, który osiedlił się w Choczni po I wojnie światowej, jako inwalida po wojnie polsko-bolszewickiej i rencista. Zajmował się rolnictwem i szewstwem. 
  • 1976- zmarła Anna Zając z domu Kumala, nauczycielka w Trzebuni, Inwałdzie, Żywcu-Sporyszu, Łysinie nad Okrajnikiem, Kocierzu Moszczanickim i w Kleczy Dolnej. Absolwentka seminarium nauczycielskiego w Kętach. (link)
  • 1979- spłonęła stodoła i szopa w gospodarstwie rolnym. Straty wyceniono na 100000 zł. Przyczyna- podpalenie przez dzieci. 

23 lipca

  • 1918- urodził się Stanisław Jarczak, który w okresie międzywojennym wyjechał z rodziną do Windsor w Kanadzie (18.10.1934), gdzie otrzymał obywatelstwo i pracował w pralni. W 1941 przeprowadził się do żony w USA i zamieszkał w Detroit. Żołnierz armii USA w czasie II wojny światowej, dostał się do niewoli w czasie walk w Belgii i został uwięziony przez Niemców w stalagu 7A Moosburg w Bawarii.
  • 1919- w Detroit urodził się Władysław (Walter) Brońka, działacz Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej w okresie międzywojennym. W 1937 roku w Krakowie ukończył kurs przodowników gier sportowych. Ślusarz w Bielsku- Białej. We wrześniu 1939 roku służył w stopniu starszego szeregowego w obsłudze naziemnej 2 pułku lotniczego w Krakowie. Dostał się do niewoli niemieckiej i był więziony w Stalagu II B Hammerstein na Pomorzu (do sierpnia 1940 roku). Po zwolnieniu robotnik przymusowy w Koszalinie i Szczecinie. Od 1947 roku ponownie w USA. Pracował jako elektryk w Detroit oraz grał na saksofonie i akordeonie w kapelach polonijnych.
  • 1931- urodziła się Anna Malata, nauczycielka w Rabce.
  • 1963- zmarł Konstanty Mizera, członek Gminnej Komisji Drogowej w 1954 roku. 
  • 1979- zmarł Jan Bryndza, żołnierz armii austriackiej w czasie I wojny światowej, w okresie międzywojennym działacz społeczny, prezes Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej w Choczni, przewodniczący Akcji Katolickiej w Choczni (1935). W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku kapral w 12 pułku piechoty, ranny w okolicach Dąbrowy Tarnowskiej i przysypany wybuchem bomby lotniczej w Nisku. 18 września 1939 pod Czortkowem został rozbrojony przez Armię Czerwoną. Pracował przy budowie autostrady w rejonie Moskwy. 24 listopada 1939 roku został wydany Niemcom w Brześciu. Uciekł z obozu pod granicą holenderską i pracował u bauera w Sudetach i we Frankfurcie. W październiku 1940 wrócił do Choczni. W grudniu 1940 roku został wysiedlony z rodziną w okolice Jędrzejowa, po pewnym czasie przeniósł się do Zasarnia koło Tarnowa. Pracował w ekipie do wykrywania i zwalczania chorób zakaźnych oraz współpracował z Armią Krajową („Jędrusie”). Do Choczni dotarł ponownie w styczniu 1945 roku, tuż przed ucieczką Niemców. Po wojnie pracownik służby zdrowia.  
  • 1998- zmarł Jan Gazda, ofiarodawca na fundusz wyborczy PSL „Wyzwolenie” (1928). Po wojnie członek Gminnej Sekcji Ochrony Roślin (od grudnia 1947 roku), Rady Scaleniowej (od 1948 roku) oraz członek Komitetu Radiofonizacyjnego Kraju, wybrany przez gminę Chocznia w 1949 roku. Radny gminny od lutego 1949 roku. Członek komitetu elektryfikacyjnego w Choczni w latach 1950-51.  

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz