Inspekcja gminy Chocznia w 1947 roku

W dniach od 18 listopada do 6 grudnia 1947 roku na polecenie starosty wadowickiego Mieczysława Borka przeprowadzona została inspekcja zarządu gminnego w Choczni.

Kontrolerami byli: Stanisław Wiśnicki i Władysława Śmieszek.

Sprawozdanie z tej inspekcji przynosi oprócz opisu pewnych niedociągnięć także szereg danych statystycznych i informacji na temat Choczni.

• ogólne dane statystyczne

Obszar gminy w hektarach wynosił 2049, 35, w tym obszar lasów 281,94 ha i nieużytków 90,097 ha.

Na terenie Choczni zamieszkiwało 3206 ludzi w 525 domach.

W Choczni znajdowały się: 2 szkoły powszechne (siedmio- i czteroklasowa z 463 uczniami w sumie), kościół, agencja pocztowa, przystanek kolejowy, 2 sklepy Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej i 5 prywatnych oraz spółdzielnia mleczarska (w stanie organizacji).

Działały: Gminny Związek Samopomocy Chłopskiej, Koło Młodzieży "Wici" i Stronnictwo Ludowe.

• organizacja gminy

Przewodniczący Gminnej Rady Narodowej- Józef Putek

Zastępca- Kazimierz Szczur

Członkowie prezydium: Tomasz Szczur, Władysław Świętek, Antoni Romańczyk

Członkowie rady: Józef Malata, Henryk Kot, Klemens Guzdek, Franciszek Ramenda, Jan Malata, Tadeusz Nowak, Władysław Wcisło, Michał Stuglik, Antoni Widlarz, Kacper Legut, Józef Guzdek

Wójt: Władysław Babiński (od 1 czerwca 1947 roku)

Zastępca: Leon Bąk

Ławnicy: Józef Piegza, Bolesław Zając, Karol Wider

Gminna Rada Narodowa posiadała trzy stałe komisje: Kontroli Społecznej, Scaleniową i Oświatową.

Oprócz tego działał Komitet Elektryfikacyjny, który w 75% przeprowadził elektryfikację gminy, a pierwsze dostawy energii elektrycznej były przewidziane na grudzień 1947 roku.

Od 15 lutego 1947 odbyło się: 8 posiedzeń GRN, 1 posiedzenie prezydium i 5 posiedzeń zarządu.

Stwierdzono, że były sekretarz gminy Józef Góra spisując protokoły opuszczał niektóre uchwały. Przyczyną tego było przemęczenie i stwierdzona przez lekarza choroba byłego sekretarza, wymagająca zmiany charakteru pracy.

Personel biura stanowili:

1. Maria Drapa, pełniąca obowiązki sekretarza, prowadziła dział ogólnoorganizacyjny, finansowy i gospodarki gminnej,
2. Klemens Guzdek, prowadzący dział III, referat wojskowy i zaświadczenia,
3. Delfina Gazda, prowadząca dział administracyjny, Urząd Stanu Cywilnego i ewidencję ludności,
4. Jan Bylica, woźny.

Nadzór nad biurem sprawował wójt Babiński, który jednocześnie był kasjerem.

Biuro gminne posiadało poczekalnię i trzy kancelarie, wystarczające do normalnego urzędowania.

Minusem był brak kasy ogniotrwałej.

Na 559 spraw biuro załatwiło 494, wydało ponadto 928 zaświadczeń, 63 świadectwa przynależności gminnej, 84 świadectwa moralności, 1380 świadectw pochodzenia zwierząt.

W 1947 roku zameldowano 193 osoby, a wymeldowano z Choczni 227 osób.

Ewidencja poborowych i koni prowadzona była w sposób prawidłowy.

• kasa

W dniu inspekcji znaleziono w kasie 24584, 84 złotych- zgodnie z saldem książki kasowej, a w kasie podręcznej z tytułu wpłat: podatku elektryfikacyjnego 7066 zł, podatku gruntowego 42012 zł, opłat administracyjnych 170 zł, świadectw pochodzenia zwierząt 150 zł, USC 94 zł.

• podatki, bilans, księgowość

Zaległość z tytułu podatku gruntowego za 1946 rok wynosiła 648409,43 zł.

Wymiar podatku gruntowego za 1947 rok wynosił 3054520 zł- część zainkasowano w gotówce, część w naturze (zbożu), do zainkasowania pozostało ponad 450000 zł.

Podatek od nieruchomości wynosił 12050 zł i nie został jeszcze wcale ściągnięty.

Zaległość z tytułu podatku elektryfikacyjnego wynosiła niespełna 640000 zł.

Wydatki i wpływy były zbilansowane, dochody zgodne z planem.

Księgowość była prowadzona chaotycznie przez byłego sekretarza Górę, a od czasu przejęcia jej przez Marię Drapa zgodnie z przepisami.

Stwierdzono niezgodność z przepisami w wypłacaniu diet i kosztów podróży służbowych oraz nieuzasadnione pokrycie kosztów leczenia w szpitalu matki byłego wójta.

• majątek gminny

Gmina Chocznia posiadała 2 hektary lasu, z którego nie czerpała żadnych korzyści oraz kamieniołom gminny, który w 1947 roku dał 23980 złotych zysku.

• drogi

Na terenie Choczni znajdowało się 5 km dróg państwowych, 4 km dróg powiatowych, 18 km dróg gminnych, 2 mosty kamienne, 1 betonowy i 2 drewniane. W 1947 roku wykonano tylko najbardziej pilne naprawy, ponieważ w związku z prowadzoną komasacją gruntów przebieg niektórych dróg ma ulec znacznej zmianie.

• zdrowotność

Nie stwierdzono przypadków chorób zakaźnych, ani gruźlicy.

W gminie zamieszkiwały dwie akuszerki, a z braku ośrodka zdrowia ludność korzystała z opieki zdrowotnej w Wadowicach.

Na terenie Choczni znajdowały się 162 studnie z wodą zdatną do picia, nowych nie budowano z powodu prowadzonej komasacji gruntów.

• opieka społeczna

77 ubogich mieszkańców Choczni korzystało z pomocy społecznej. świadczonej przez Komitet Opieki Społecznej, Komitet Pomocy Zimowej i starostwo powiatowe.

• bezpieczeństwo publiczne

Ochotnicza Straż Pożarna po wojnie nie została reaktywowana, w związku z czym bezpieczeństwo ogniowe nie było dostateczne.

We wsi znajdowała się murowana remiza ze sprzętem przeciwpożarowym, ale w znacznym stopniu zniszczonym.

Gminę obsługiwał posterunek Milicji Obywatelskiej w Wadowicach.

Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO) nie zorganizowano.

• rolnictwo

Zniszczone przez okupanta rolnictwo w 1947 roku funkcjonowało dobrze, dzięki wysiłkowi i pracy rolników. Ziemie były obsiane i obsadzone w 98%. Inwentarz żywy był dostateczny, natomiast pilnej odbudowy wymagały budynki gospodarcze, w dużym stopniu zburzone lub uszkodzone przez okupanta.

Ogólnie stwierdzono "dość silną żywotność" Gminnej Rady Narodowej i zarządu.

Obecny wójt i przeszkoleni pracownicy dawali dobrą rękojmię prowadzenia gminy i wyprowadzenia z chaosu, który powstał w czasie urzędowania poprzedniego sekretarza, co wszakże spowodowane było stanem jego zdrowia.

5 stycznia 1948 do zarządu gminnego wysłano pismo z Wydziału Powiatowego w Wadowicach z zaleceniami pokontrolnymi.

Zarządzono w nim:

• ożywienie działalności Komisji Kontroli Społecznej,
• bardziej szczegółowe prowadzenie ksiąg uchwał i protokołów posiedzeń,
• usprawnienie prowadzenia ewidencji ludności,
• przystąpienie do energicznego ściągania zaległości podatkowych i skorygować mylnie wyliczone kwoty,
• zwracać większą uwagę na odprowadzanie kwot podatkowych do kasy gminnej,
• natychmiast wysłać nakazy płatnicze na podatek od nieruchomości za 1947 rok i wymierzyć podatek od lokali,
• ściągnąć bezpodstawnie zapłacone koszty leczenia matki byłego wójta,
• wypłacać diety i koszty podróży zgodnie z przepisami,
• zorganizować straż pożarną.