Choczeńskie rody- Woźniakowie

Nazwisko Woźniak w choczeńskich metrykach kościelnych pojawia się po raz pierwszy w 1655 roku, gdy zanotowano je przy jednym z chrzestnych.

Wydaje się jednak, że Woźniakowie zamieszkali w Choczni nieco później, a ten jedyny wcześniejszy zapis o chrzestnym nie dotyczył chocznianina.

Świadczą o tym spisy płatników podatku kościelnego (taczma), w których nazwisko Woźniak pojawia się od 1672 roku i zapisy w księdze chrztów, gdzie 5 maja 1670 roku odnotowano Katarzynę, córkę Jakuba i Katarzyny Woźniaków, jako pierwszą osobę ochrzczoną o tym nazwisku w Choczni.

Cztery lata później swojego syna Jakuba chrzcił w Choczni inny Woźniak, o imieniu Jan, wraz ze swoją żoną Anną.

Ówcześni „Woźniaczy” płacili taczmo z roli położonej pomiędzy posiadłościami Walka Styły i Grzecha Grządziela, poniżej kościoła, na lewym (geograficznie) brzegu Choczenki.

Na początku XVIII wieku dzieci w Choczni chrzciło już następne pokolenie Woźniaków- bracia Adam i Sebastian Fabian, synowie wymienionych wyżej Jakuba i Katarzyny. To właśnie ich potomkowie dominują wśród współczesnych choczeńskich Woźniaków, choć w podobnym okresie czasu dzieci w Choczni chrzcili także: Hieronim, Piotr i Franciszek Woźniakowie, których pochodzenia nie udało się ustalić.

Potomków Adama Woźniaka nazywano od jego imienia Adamczykami, Jadamczykami lub Jadamusami, dla odróżnienia od linii jego brata Sebastiana Woźniaka, zapisywanego czasem jako Kiełbaska (być może był masarzem)

W gałęzi Woźniaków-Adamczyków urodził się w 1709 roku Jan Woźniak zwany również Woźniakowski, bakałarz (nauczyciel) w choczeńskiej szkole przyparafialnej (syn Adama i Barbary z domu Guzdek).

Natomiast w 1713 roku, w II wymienionej gałęzi Woźniaków, przyszedł na świat Łukasz, syn Sebastiana, a kuzyn bakałarza Jana, który ponad czterdzieści lat później sprawował urząd choczeńskiego wójta.

Jeden z ówczesnych Woźniakow (Szczepan) musiał być krupnikiem, czyli wytwórcą kasz, ponieważ tak go również alternatywnie zapisywano.

Pod koniec XVIII wieku do bardziej znaczących Woźniaków w Choczni należał kupiec Piotr Woźniak Adamczyk (ur. 1756), ojciec późniejszego kościelnego Wawrzyńca Woźniaka (ur. około 1780).
W sporządzonej przed 1789 rokiem Metryce Józefińskiej wyczytać można, że rola Woźniakowska usytuowana była w Niwie Dolnej od Wadowic, pomiędzy rolą Capowską, a Mieszkowską.

Na początku XIX wieku, w 1808 roku urodził się inny Piotr Woźniak (1808), nauczyciel w szkole przyparafialnej, a następnie po święceniach duchownych wikariusz w Mikluszowicach i w Tuchowie. Przedstawiciele rodu Woźniaków musieli przykładać w I połowie XIX wieku dużą wagę do kształcenia swoich dzieci, ponieważ oprócz Piotra w choczeńskiej szkole przyparafialnej uczyli także: Jakub Woźniak (ur. 1805), syn kościelnego Wawrzyńca i Jan Woźniak (ur. 1816), też pochodzący z linii Adamczyków.

W 1823 roku urodził się Antoni Woźniak, późniejszy wieloletni proboszcz w Radoczy (1861-1880), a klika lat później Wojciech Woźniak, absolwent gimnazjum w Bochni, kleryk, a później student prawa i urzędnik.

Rówieśnikiem księdza Antoniego był Jan Woźniak, syn Kazimierza, członek Rady Miejscowej Szkolnej i komitetu budowy kościoła w latach 80-tych XIX wieku.
W 1844 roku nazwisko Woźniak należało do bardziej popularnych w Choczni- wśród członków Towarzystw Wstrzemięźliwości i Trzeźwości zanotowano 29 Woźniaków obojga płci.
Rozpoczęty w 1844 roku spis własności gruntowej w Choczni wykazał natomiast dziewięciu właścicieli parcel rolnych i leśnych, noszących nazwisko Woźniak. Łącznie Woźniakowie posiadali wtedy ponad 63 morgi gruntu, co było 13-stą chłopską własnością rodową.
Przeciętne gospodarstwo Woźniaków zbliżało się do średniej wartości wyliczonej dla całej wsi, zarówno jeżeli chodzi o powierzchnię, jak i wyliczony dochód roczny. Największym posiadaczem indywidualnym spośród Woźniaków był wówczas Kazimierz Woźniak spod numeru 182b (ponad 9 mórg), którego pola znajdowały się w Niwie Dolnej od Wadowic. Parcele kolejnych pięciu Woźniaków usytuowane były także w tej samej niwie (drugiego Kazimierza, Antoniego, Franciszka i dwóch Janów), czyli w rejonie, gdzie znajdowała się Rola Woźniakowska z Metryki Józefińskiej. Natomiast Michał Woźniak gospodarował w widłach Choczenki i Konówki, kolejny Jan na dzisiejszym Komanim Pagorku, a jeszcze jeden Jan Woźniak w górnej Choczni, powyżej sołtystwa (Niwa Od Lasu Górnica).

W 1859 roku osiem domów w Choczni stanowiło własność lub współwłasność osób noszących nazwisko Woźniak.

W drugiej połowie XIX wieku, oprócz wyżej wymienionych już członków rodu Woźniaków, odznaczali się także:

• Antoni Woźniak (ur. 1864), szewc, członek udziałowiec Towarzystwa Ochrony Ziemskiej Własności w Wadowicach,
• Stanisław Woźniak (ur. 1864), uczeń wadowickiego gimnazjum, urzędnik sądowy.

Jako ciekawostkę można podać fakt, że w 1884 roku posługę wikariusza w Choczni sprawował ksiądz Józef Woźniak, rodem z Lanckorony.

Przed I wojną światową duże zasługi dla budowy szkoły w Choczni Dolnej położył mistrz murarski (paler) Ludwik Woźniak, jeden z czterech inwestorów w imieniu wsi.

Natomiast poeta ludowy Jan Woźniak (ur. 1886) był aktywnym uczestnikiem choczeńskiego „Sokoła” i aktorem/deklamatorem w spektaklach teatru ludowego.

Wśród ówczesnych emigrantów zarobkowych do Ameryki można znaleźć nazwiska Andrzeja, Stefana i Ludwika Woźniaków. Wcześniej choczeńscy Woźniakowi przemieszczali się na mniejsze odległości, zawierając związki małżeńskie między innymi w: Woźnikach, Krzeszowie, Żywcu, Białej, Gorzeniu i w Wadowicach.

W I wojnie światowej czynny udział wzięli między innymi:

• Ferdynand Woźniak ur. 1877, kapral 32 pułku piechoty, podczas walk ranny w głowę,
• Franciszek Woźniak ur. 1897, który zginął w bitwie pod Jakobeny,
• Jan Woźniak ur. 1880, ranny- pozostał inwalida do końca życia,
• Jan Woźniak ur. 1881, ranny, jeniec na Syberii,
• Józef Woźniak ur. 1896, który poległ w 1915 roku.

W okresie międzywojennym do najbardziej znanych choczeńskich Woźniaków należeli:

• Julian Woźniak ur. 1897, prezes Katolickiego Koła Mężów, z zawodu murarz,
• Stanisław Woźniak ur. 1904, syn Ferdynanda, absolwent wadowickiego gimnazjum, urzędnik podatkowy w Mielcu,
• Stanisław Woźniak ur. 1904, syn Maksymiliana, zastępca radnego wybrany w 1939 roku,
• Władysław Woźniak ur. 1898, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, radny, z zawodu kolejarz.

Dwoje dzieci wymienionego wcześniej poety Jana Woźniaka przyjęło święcenia. Córka Maria Woźniak w 1936 roku wstąpiła do zgromadzenia sióstr prezentek i przyjęła imię zakonne Urszula, a jej brat Franciszek Woźniak, wyświęcony w 1941 roku, został jezuitą, profesorem łaciny i greki w kolegiach jezuickich.

W czasie II wojny światowej duża cześć choczeńskich Woźniaków została wysiedlona. 

Czesław Woźniak (ur. 1908) został ranny w głowę podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, a później pracował jako robotnik przymusowy. 

Stanisław Woźniak (ur. 1923) był więźniem obozu koncentracyjnego we Flossenbürgu, a Teofil Woźniak (ur. 1904) po internowaniu na Węgrzech został osadzony później w stalagu Villingen.

Z okresu powojennego warto wymienić Andrzeja Woźniaka (ur. 1930) absolwenta liceum w Wadowicach (1948), marynarza, kapitana statków i Marię Woźniak z domu Bandoła (ur. 1898) radną gminną i działaczkę Koła Gospodyń Wiejskich- żonę wymienionego wcześniej Juliana.

Nazwisko Woźniak pochodzi prawdopodobnie od nazwy wykonywanego zawodu. Jeszcze w XIX wieku tak określano w Choczni osoby przewożące towary wozem konnym (inaczej wozak, furman). W jednym z zapisów metrykalnych z początku XVIII wieku nazwisko Woźniak zanotowano w Choczni w formie Woźny.

W tym samym cyklu:

• o Rułach/Rulińskich
• o Balonach
• o Dąbrowskich
• o Widlarzach
• o Widrach
• o Ścigalskich
• o Bandołach
• o Bąkach