środa, 15 lutego 2017

Choczeńskie rody - Drapowie

  W przypadku większości starych rodów choczeńskich nie istnieją źródła pisane, które pozwoliłyby jednoznacznie określić, skąd ich przodkowie przywędrowali do Choczni.
Inaczej jest z Drapami- nie tylko da się dokładnie określić czas pojawienia się tego nazwiska w Choczni, ale i poprzednie miejsce zamieszkania osób je noszących.
Pierwszy znany zapis nazwiska Drapa w Choczni datowany jest na 24 kwietnia 1696 roku, kiedy to swoją córkę Zofię ochrzcili Franciszek Drapa i jego żona Krystyna.
Następne chrzty dzieci Drapów zapisywano w kościelnych księgach metrykalnych dopiero w latach dwudziestych osiemnastego wieku, ale należy wziąć pod uwagę dużą lukę w zapisach z lat 1697-1706, czyli w okresie czasu, gdy swoje kolejne potomstwo mogli chrzcić wymienieni wyżej Franciszek i Krystyna Drapowie.
W metrykach chrzcielnych z lat 1722- 1749 pojawiają się dzieci jedynie dwóch par Drapów: Bartłomieja Drapy i jego żony Agaty/Agnieszki oraz Michała Drapy i jego żony Rozalii, potencjalnych synów Franciszka i Krystyny.
Co ciekawe Bartłomiej Drapa zapisywany jest również pod nazwiskiem Pękala, które występowało w tym samym czasie w Kaczynie, tworzącej z Chocznią jedną parafię. Ten fakt w połączeniu z notatką z 1731 roku, że Bartłomiej był poddanym sołtysim pochodzącym z tej samej parafii wskazuje na korzenie Drapów, wywodzących się od Pękalów z Kaczyny.
Status poddany sołtysi oznaczał, że Bartłomiej Drapa pracował na rzecz sołtystwa w górnej Choczni, będąc pozbawiony praw przysługującym większości choczeńskich kmieci (poddanych królewskich), posiadających własne role.
Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja Drapów w latach 1844-52, gdy sporządzano spis własności gruntowej do celów podatkowych.
Bezpośrednio do posiadłości sołtysich przylegały wówczas pola Stanisława i Józefa Drapów- obydwaj posiadali po około 17 morgów gruntu i zaliczali się do bardziej majętnych choczeńskich rolników (12 i 14 miejsce pod względem obszaru gospodarstwa oraz odpowiednio 8 i 9 miejsce pod względem dochodów). Pola Stanisława i Józefa zajmowały między innymi były teren byłych sołtysich stawów, rozciągając się na południowy zachód od dzisiejszej ulicy Drapówka , przy czym przylegały do niej na odcinku od obecnej linii kolejowej po skrzyżowanie z ulicą Główną.
Oprócz Stanisława i Józefa Drapów „Grundparzellen- Protocoll” z 1852 roku wykazywał również własność w Choczni:
  • Jakuba Drapy spod numeru 144 (niecałe 7 mórg) od Działu Choczeńskiego po granice Frydrychowic – tereny przylegające obecnie do wysypiska śmieci, od jego południowo- zachodniej strony,
  • Jakuba Drapy spod numeru 62 (nieco ponad 10 mórg) od Choczenki nieco poniżej obecnej remizy po Góralską Drogę (poniżej obecnej pętli w Zawadce),
  • Jana Drapy spod numeru 238 (9 mórg) od Choczenki po granice Frydrychowic, między innymi na północny wschód od obecnego wysypiska.

Jan, Józef i Stanisław Drapowie byli potomkami Bartłomieja Drapy z I połowy XVIII wieku, natomiast jeden z Jakubów (spod numeru 144) to prawnuk Michała Drapy również podawanego w I połowie XVIII wieku.
Z wymienionych wyżej posiadaczy gruntów do założonych w 1844 roku Towarzystw Wstrzemięźliwości i Trzeźwości należeli: Stanisław, Józef i Jan Drapowie, a ponadto 8 innych noszących nazwisko Drapa.
O wyróżniających się postaciach spośród grona choczeńskich Drapów możemy mówić dopiero na początku XX wieku.
Wtedy to w Komitecie Parafialnym zasiadał Jan Drapa z linii Bartłomieja (ur. 1854), który kierował także prowadzoną przez Kółko Rolnicze mleczarnią.
A Kacper Drapa z linii Michała (ur. 1857) należał do Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Wadowicach.
Obydwaj byli mocno związani z choczeńskim proboszczem księdzem Józefem Dunajeckim, przez co choczeńscy ludowcy, skupieni najpierw wokół posła Styły i wójta Malaty, a potem wokół Józefa Putka, uważali ich za swoich przeciwników politycznych.
Jeszcze przed I wojną światową na stałe do USA wyjechali Szczepan Drapa- syn wymienionego wyżej Jana i Józefa Drapa, córka wymienionego wyżej Kacpra. Obydwoje założyli tam rodziny poślubiając: Mary Krużel (Szczepan) i Johna Alberta Botko (Józefa).
Szczepan stawał w 1917 roku do poboru do armii amerykańskiej w Chicago. W tym samym czasie jego brat Adam Drapa, żołnierz 56 pułku piechoty c.k. leczył postrzeloną rękę w szpitalu w Pradze, podobnie jak dalszy kuzyn Antoni Drapa (z linii Michała), żołnierz 90 pp.
W okresie międzywojennym aktywnym działaczem społecznym w Choczni był Franciszek Drapa, brat emigranta Szczepana i żołnierza Adama. Pracował w choczeńskiej Kasie Stefczyka, jako członek zarządu (1920), skarbnik (1921) oraz przewodniczący zarządu (od 1923 roku). Ponadto w 1935 i 1939 roku wybierany był radnym gromadzkim, a w 1937 roku pełnił obowiązki zastępcy członka Rady Szkolnej Miejscowej.
Jako ciekawostkę można podać fakt, że Franciszek i jego bracia byli związani z Drapami zarówno przez ojca (Jana) jak i matkę (Mariannę z Drapów), kuzynkę drugiego stopnia swojego małżonka.
W 1942 roku do amerykańskiego poboru ponownie stawał Szczepan Drapa z Chicago, a jego syn Stanley Drapa zginął w Niemczech na miesiąc przed zakończeniem II wojny światowej. Natomiast polski kuzyn Stanley'a- Jan Drapa (ur. 1914) z Choczni, został wcielony do armii niemieckiej i zaginął na froncie wschodnim.
Po drugiej wojnie światowej w pracach choczeńskiej Gminnej Rady Narodowej brali udział: żyjąca Maria Drapa po mężu Guzdek (ur. 1923) i bracia Edward (ur. 1920) oraz Albin (ur. 1919) Drapowie, synowie Adama. Edward ukończył ponadto kurs przewodników weterynaryjnych, zasiadał w komisji rolnej i oświatowej. Po zdegradowaniu Choczni z gminy do gromady wybierany był radnym gromadzkim (1958) i ławnikiem sądu w Wadowicach (od 1956 roku). Zmarł na emigracji w USA.
Jeden z jego kuzynów Tadeusz Drapa (ur. 1925 syn Franciszka) ukończył studia medyczne w Krakowie i jako specjalista chorób wewnętrznych przez wiele lat pracował w Wadowicach, Andrychowie, Zebrzydowicach i w Kalwarii. 
Jego brat Mieczysław (ur. 1931) po ukończeniu wadowickiego liceum (1950) został absolwentem Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej, a ich siostra Tekla (ur. 1920), nauczycielka i krawcowa, po poślubieniu Franciszka Drożdża została matką  księży prałatów: Adama Drożdża, proboszcza w Goleszowie, Zenona Drożdża, proboszcza w Katowicach- Józefowcu oraz Jolanty. 
Władysław Drapa (ur. 1928), następny z rodzeństwa Tadeusza, Mieczysława i Tekli był z kolei mężem Julii z Woźniaków, kierowniczki choczeńskiego przedszkola i ojcem Janusza Drapy, absolwenta UJ.

   Na początku XXI wieku w Polsce mieszkały 223 osoby o nazwisku Drapa, z tego najwięcej (49) zameldowanych było w powiecie wadowickim.  

    Teresa Kolber w swojej pracy „Słownik nazwisk mieszkańców dekanatu wadowickiego z lat 1786-1939” pochodzenie nazwiska Drapa wywodzi od gwarowego słowa drapa, czyli „spadzisty bok góry, wąwóz skalisty, parów’, „mały rzadki lasek smreczkowy”, „pazur” lub od czasownika drapać „szarpać”, „grabić, rabować, łupić”, „dać drapaka, uciec”.


W tym samym cyklu:

1 komentarz: